Historyja99

Historyja: mitrapalit Andrej Šaptycki ŭ historyi Ukrainy dy Biełarusi — małaviadomyja fakty i dakumienty

U pasolstvie Ukrainy ŭ Biełarusi 27 listapada adbyŭsia kruhły stoł «Mitrapalit Andrej Šaptycki (1865—1944) u historyi Ukrainy dy Biełarusi».

Udzielniki kruhłaha stała (źleva naprava): Jaŭhien Usošyn, Źmicier Čarniel, Ivan Daniłaŭ, Aleś Suša. Fota Volhi Klaščuk, BiełaPAN.
Pradstaŭniki ŭkrainskaj dyjaspary. Fota Volhi Klaščuk, BiełaPAN.

Jak byŭ źviazany ukrainski relihijny i palityčny lidar, pradstajaciel ukrainskaj hreka-katalickaj carkvy mitrapalit Šaptycki ź Biełaruśsiu? Jakoj była jahonaja rola ŭ adnaŭleńni hreka-katalickaj carkvy ŭ Biełarusi? Jak zachoŭvajecca i raźvivajecca duchoŭnaja spadčyna unijackaj carkvy ŭ Biełarusi siońnia? Pra heta havaryli ŭdzielniki kruhłaha stała, maderataram jakoha vystupiła doktar fiłasofii, doktar sakralnaj teałohii Iryna Dubianieckaja.

Udzielniki kruhłaha stała (źleva naprava): Jaŭhien Usošyn, Źmicier Čarniel, Ivan Daniłaŭ, Aleś Suša, Anatol Sidarevič, Dzianis Lisiejčykaŭ, Iryna Dubianieckaja. Fota Volhi Klaščuk, BiełaPAN

Da prysutnych źviarnuŭsia Časovy pavierany ŭ spravach Ukrainy ŭ Biełarusi Valery Džyhun.

Časovy pavierany ŭ spravach Ukrainy ŭ Biełarusi spadar Valery Džyhun. Fota Volhi Klaščuk, BiełaPAN

Historyk i palitołah Anatol Sidarevič svoj dakład «Mitrapalit Šaptycki i biełaruski nacyjanalny ruch» pryśviaciŭ supracoŭnictvu mitrapalita z bratami Ivanam i Antonam Łuckievičami. Nie ŭsie viedajuć, što mitrapalit inkohnita naviedvaŭ Biełaruś, šukajučy sposabaŭ adradžeńnia tut unijackaj carkvy.

Namieśnik dyrektara Nacyjanalnaj biblijateki Biełarusi, prezident Mižnarodnaj asacyjacyi biełarusistaŭ, kandydat kulturałohii Aleś Suša raspavioŭ pra rolu mitrapalita ŭ źbirańni i zachavańni kulturnaj spadčyny Biełarusi. Navukoviec pakazaŭ fotazdymki ekspanataŭ i katałožnych kartak byłoha biełaruskaha adździeła ŭ Lvoŭskim muziei Šaptyckaha. Jon prapanavaŭ naładzić bolš ciesnyja kantakty pamiž muziejnymi i knižnymi zborami Biełarusi i Ukrainy, arhanizavać u Biełarusi vystavu vydańniaŭ Skaryny, jakija zachoŭvajucca va Ukrainie.

Nacyjanalny muziej ŭ Lvovie imia A. Šaptyckaha. Fota Alesia Sušy.
Sabranaja mitrapalitam kalekcyja ikanapisu ŭ Nacyjanalnym muziei imia A. Šaptyckaha ŭ Lvovie. Fota Alesia Sušy.
Kartka na mietaličnuju čašu 1732 h. sa zboraŭ H. Tatura ŭ Nacyjanalnym muziei imia A. Šaptyckaha ŭ Lvovie. Fota Alesia Sušy
Kartka na miedny pasrebrany padnos XVIII st. sa zboraŭ H. Tatura ŭ Nacyjanalnym muziei imia A. Šaptyckaha ŭ Lvovie. Fota Alesia Sušy.
Kartka na miedny pasrebrany padnos XVIII st. sa zboraŭ H. Tatura ŭ Nacyjanalnym muziei imia A. Šaptyckaha ŭ Lvovie. Fota Alesia Sušy.
Liturhičnaje šaŭkovaje śviatarskaje adzieńnie XVIII — pač. XIX st. ź biełaruskich zboraŭ A. Šaptyckaha. Fota Alesia Sušy.
Abraz «Sv. Jazafat» XVIII st. sa zboraŭ H. Tatura. Fota Alesia Sušy
Biełaruski abraz «Praabražeńnie», XVIII st. (miedź, srebrańnie, załačeńnie, čakanka, alej). Fota Alesia Sušy
Lvoŭskaja nacyjanalnaja navukovaja biblijateka Ukrainy imia V. Stefanika. Fota Alesia Sušy

Adna ź cikavostak — «Historyja Žyrovickaha abraza», 1622 h. Adna častka hetaha rukapisu zachoŭvajecca ŭ Biblijatecy Rasijskaj akademii navuk (BRAN), a druhaja — u Lvovie.

Fieadosij Baravik. Historyja Žyrovickaha abraza, 1622 h. (BRAN)
Apošni arkuš rukapisu BRAN (F. 37, vop. 1, spr. 38) i pieršy arkuš Lvoŭskaha rukapisu (MV-393). Fota Alesia Sušy
B. Trulevič. Zachowanie Bazylianskie… (MV-299). Nacyjanalnaja navukovaja biblijateka Ukrainy imia V. Stefanika. Fota Alesia Sušy.
Rukapis (MV-152) Zorza iasna… (Suprasl, 1708 h.) z paznakami Vilenskaha, Žyrovickaha i Lvoŭskaha manastyroŭ. Nacyjanalnaja navukovaja biblijateka Ukrainy imia V. Stefanika. Fota Alesia Sušy.
Knihi F. Skaryny ŭ Nacyjanalnaj navukovaj biblijatecy Ukrainy imia V.Stefanika. Fota Alesia Sušy.

Namieśnik dyrektara Nacyjanalnaha histaryčnaha archiva Biełarusi, kandydat histaryčnych navuk Dzianis Lisiejčykaŭ pradstaviŭ dakumientalnuju spadčynu ŭnijackaj carkvy ŭ fondach Nacyjanalnaha histaryčnaha archiva Biełarusi, pakazaŭ fotazdymki archiŭnych dakumientaŭ, jakija ŭjaŭlajuć rarytetnuju kaštoŭnaść dla Ukrainy.

Paćviardžalny list haspadara Padolskaj ziamli Fiodara Karyjataviča pryvilejaŭ słuhu Hryńku na horad Sakalec i Zbynaŭ patok. 20.06.1391 h. Nacyjanalny histaryčny archiŭ Biełarusi. Fota Dzianisa Lisiejčykava.
Piačatka mitrapalita Kijeŭskaha, Halickaha i Usioj Rusi Apanasa Šaptyckaha (1740-ja hh.) i piačatka mitrapalita Kijeŭskaha, Halickaha i Usioj Rusi Ipacija Pacieja (1601 h.). Nacyjanalny histaryčny archiŭ Biełarusi. Fota Dzianisa Lisiejčykava.
Malunak carkvy ŭ v. Moškava Oŭruckaha pav. Vałynskaj hub. 1810-ja hh. Nacyjanalny histaryčny archiŭ Biełarusi. Fota Dzianisa Lisiejčykava.

Malunak m. Makaraŭ Kijeŭskaha vajavodstva 1640-ja hh. Nacyjanalny histaryčny archiŭ Biełarusi. Fota Dzianisa Lisiejčykava.

Univiersał hietmana Zaparožskaha vojska Bahdana Chmialnickaha ab pradastaŭleńni kupcam h.Słucka biaśpiečnaha i volnaha handlu va Ŭkrainie. 1656 h. Nacyjanalny histaryčny archiŭ Biełarusi. Fota Dzianisa Lisiejčykava

Pra rolu mitrapalita Andreja Šaptyckaha ŭ adnaŭleńni hreka-katalickaj carkvy i jaje sučasny stan na Biełarusi raspaviali protapreśvitar, dekan Centralna-Zachodniaha dekanatu Biełaruskaj hreka-katalickaj carkvy, mahistr bahasłoŭja Jaŭhien Usošyn i ijeramanach-redemptaryst, mahistr bahasłoŭja Źmicier Čarniel.

Asabistymi ŭražańniami časoŭ svajho dziacinstva i partyzanskaha junactva padzialiŭsia Ivan Daniłaŭ, doktar miedycynskich navuk, piśmienik, publicyst. Jon vystupiŭ z pramovaj «Losy unijackich śviataroŭ u Zachodniaj Biełarusi pad čas prychodu savieckaj ułady ŭ 1939 hodzie. Vačyma vidavočcy». Daniłaŭ vyras u vioscy Drahičynskaha rajona, dzie da 1939 hoda była ŭnijackaja carkva.

U ramkach dyskusii staršynia respublikanskaha abjadnańnia ŭkraincaŭ «Vatra» Viktar Hutoŭski zaklikaŭ da abjektyŭnaj usiebakovaj acenki asoby i dziejnaści mitrapalita Andreja Šaptyckaha.

Kamientary9

 
Naciskańnie knopki «Dadać kamientar» aznačaje zhodu z rekamiendacyjami pa abmierkavańni.

Ciapier čytajuć

Łojka pra budučaha pierajemnika Łukašenki: Adčuvajecca, što dziadula rychtujecca, prykidvaje i hladzić varyjanty7

Łojka pra budučaha pierajemnika Łukašenki: Adčuvajecca, što dziadula rychtujecca, prykidvaje i hladzić varyjanty

Usie naviny →
Usie naviny

U ruki siłavikoŭ trapili dakumienty Asacyjacyi biełaruskich dobraachvotnikaŭ. Jak heta mahło adbycca?8

Błohierka skrała dzicia vombata ŭ jahonaj maci. Heta aburyła ŭsiu Aŭstraliju4

Cichanoŭskaja: Siońniašni dzień kaliści stanie sapraŭdnym śviatam6

Znajšłosia jašče adno paćviardžeńnie taho, što «Amkadoram» kiruje nie Šakucin, a mieniedžary BiełAZa

Na vajnie źnik bieź viestak «Biełarus» — žychar Baraŭlanaŭ, jaki ŭchilaŭsia ad biełaruskaha vojska, ale pajšoŭ pamirać za Rasiju9

Pa Minsku ŭžo jeździać pieršyja «vaśmiorki». Usie samyja «pryhožyja» kambinacyi numaroŭ u DAI ŭžo razabrali7

Siońnia nočču pa ŭsioj Biełarusi byŭ maroz

Dziaŭčyna paprasiła ŭ kazino bolš jaje nie puskać, a jaje adpravili ŭ padatkovuju

«Hiermanija viartajecca»: budučy kancler Mierc damoviŭsia ab reformie abmiežavańniaŭ na dziarždoŭh

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

Łojka pra budučaha pierajemnika Łukašenki: Adčuvajecca, što dziadula rychtujecca, prykidvaje i hladzić varyjanty7

Łojka pra budučaha pierajemnika Łukašenki: Adčuvajecca, što dziadula rychtujecca, prykidvaje i hladzić varyjanty

Hałoŭnaje
Usie naviny →

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić