było apublikavana ŭ lutym 2016 hoda
Va ŭmovach prezidenckich respublik, takich jak Biełaruś ci Rasija, kiraŭniki Administracyi prezidenta čaściakom stanoviacca šerymi kardynałami. Za košt nabližanaści da pieršaj asoby jany robiacca samymi ŭpłyvovymi asobami dziaržavy.
Administracyjaj prezidenta ŭ Biełarusi kiruje Alaksandr Kosiniec. Jaho papiarednik Andrej Kabiakoŭ padčas pazaletašnich publičnych dyskusij pamiž kansiervatarami na čale z premjeram Michaiłam Miaśnikovičam i libierałami, nakštałt pamočnika prezidenta Kiryła Rudaha, padkreślena zajmaŭ niejtralnuju pazicyju. I ŭ vyniku sam staŭ premjer-ministram — druhoj asobaj krainy.
Nie šukaje słavy i Kosiniec.
Kali ŭ efiry ANT Kosinca pachvalili jak adnaho z vykanaŭcaŭ Prahramy nacyjanalnaj demahrafičnaj biaśpieki, jon pierapyniŭ viadučaha. «Štochvilinna heta prahrama znachodziłasia ŭ poli zroku prezidenta. Ja dvanaccać razoŭ jamu dakładvaŭ! — raspłyŭsia va ŭśmiešcy čynoŭnik. — Kali i kazać, chto hałoŭny hieroj, to pavinna być praŭda! Praŭda macniejšaja za zakon».
Razam z Kosincam iduć na padvyšeńnie i jaho byłyja padnačalenyja. Pamočnik Alaksandr Paźniak staŭ inśpiektaram pa Viciebščynie — dobry tramplin. A byłaja kiraŭnica Navapołacka Natalla Kačanava stała vice-premjerkaj.
Jeŭraramont ad vypusknika
Vioska Roski Sialec, u jakoj naradziŭsia budučy kiraŭnik Administracyi, raskinułasia na ŭzhorkach niepadaloku ad trasy M1 i Oršy. Bujny horad vysmaktaŭ ź vioski rabočuju siłu. Ciapier tut dažyvajuć viek adny staryja. Zimavać, kažuć žychary, zastajucca mo ŭ dziesiaci chatach. Ale pracuje škoła — dziakujučy vysiłkam Kosinca.
U 1990-ja škoła vymirała, u joj zastavałasia tryccać vučniaŭ. Płanavałasia pieravieści jaje ŭ status bazavaj, a paśla i likvidavać. Ale kali Alaksandr Kosiniec uznačaliŭ vobłaść, budynak rekanstrujavali. Vučniaŭ, jakich u Roskim Sialcy amal niama, zvoziać z susiednich viosak. Nastaŭniki taksama nie miascovyja — z Oršy i Smalanaŭ.
«Kab vy pahladzieli, jak u nas škołu adździełali! Ad staroha budynka zastalisia tolki cahliny, — zachoplena raskazvaje znajomaja Kosincaŭ. — Tam ciapier jeŭraramont zrabili». Praŭda, prybiralniu tak i pakinuli na vulicy.
Były dyrektar škoły Mikałaj Isakaŭ raskazvaje, što Kosiniec dapamahaje adnaviaskoŭcam: «Kali jość prośby ad usich ludziej — zaŭsiody adhukajecca. Niekalki hadoŭ tamu ŭzimku złamałasia vodanapornaja vieža. Miascovy vodakanał marudzić. Tady ja pazvaniŭ Kosincu. Nazaŭtra ž pryjechali i ŭsio zrabili!»
Syn milicyjanta i nastaŭnicy
Pra maci čynoŭnika viaskoŭcy adhukajucca pryjazna. Taćciana Ahiejeŭna Haponienka była nastaŭnicaj matematyki ŭ toj samaj škole. Ciapier 87-hadovaja žančyna žyvie ŭ dački ŭ Oršy.
A voś pra baćku, Mikałaja Mikałajeviča, infarmacyi kudy mienš. «Kim jon byŭ? Navat nie skažu vam. Jon kudyści ŭsio jeździŭ…» — raskazvaje susiedka. «Baćka zajmaŭ roznyja pasady, — udakładniaje Mikałaj Isakaŭ, siabar siamji. — Jon niejak u roznych miescach pracavaŭ. To ŭ milicyi, to ŭ kałhasie, to ŭ horadzie».
Bahaćcia ŭ siamji nie było. «Tady ni ŭ koha nie było. Usie adnolkava žyli», — zhadvajuć viaskoŭcy.
U siamji hadavalisia troje dziaciej, Alaksandr byŭ siarod ich małodšym.
Siastra Volha ciapier pracuje nastaŭnicaj bijałohii ŭ adnoj sa škoł Oršy.
Brat Uładzimir, jak i Alaksandr, pajšoŭ u miedycynu. Jon skončyŭ Vajskova-miedycynskuju akademiju ŭ Sankt-Pieciarburhu. Paśla razvału SSSR zastaŭsia słužyć u rasijskim fłocie.
Ciapier Uładzimir — pałkoŭnik, pracuje doktaram skurna-vienierałahičnaha adździaleńnia ŭ padmaskoŭnym miedcentry pry Ministerstvie abarony Rasii.
Jak stvaryłasia dynastyja miedykaŭ?
«Ja ŭsie hady vučyŭsia vydatna. Tak vyjšła, što ŭ mianie navat dobrych adznak nie było, tolki vydatnyja», — uzhadvaŭ Kosiniec. Adnak viaskoŭcy kažuć, što miedala za škołu jon usio ž nie mieŭ. «Jon byŭ aktyŭnym u dziciačych arhanizacyjach: byŭ staršynioj savieta družyny, kamsamolskim sakratarom. Za aktyŭnaść jaho ŭznaharodžvali pucioŭkaj na miesiac u «Zubrania», — uzhadvaje Mikałaj Isakaŭ.
«Uvohule, mnie pa žyćci šancavała na dobrych nastaŭnikaŭ i ŭ sielskaj škole, i ŭ Oršy, i ŭ Suvoraŭskaj vučelni, i ŭ instytucie», — raskazvaŭ u intervju Kosiniec.
Adnak pa vajskovaj linii Alaksandr nie pajšoŭ i pastupiŭ u Viciebski miedycynski ŭniviersitet. Vybaram prafiesii braty Kosincy abaviazany svajmu dziad́ku. Mikałaj Haponienka ŭznačalvaŭ u vioscy fielčarska-akušerski punkt.
Da vojska Kosiniec akazaŭsia datyčnym, tolki kali Alaksandr Łukašenka nadaŭ jamu zvańnie hienierał-majora jak kiraŭniku terytaryjalnaj abarony.
«Alaksandr zaŭsiody pa-prostamu. Maci ž była sielskaj nastaŭnicaj — da abiedu ŭ škole, a paśla na haspadarcy. I jon taki samy, ad sialan. Kali vučyŭsia va ŭniviersitecie, zvaniŭ mnie: «Mikałaj Fiodaravič, pryjedu dachaty, treba dapamahčy maci. Ci možna ŭziać u vas kania i voz?» I tak i ŭviesnu, i ŭvosień», — raskazvaje były dyrektar škoły.
Z rektara ŭ vice-premjery
Miedycynskaja karjera Kosinca razhortvałasia imkliva. Paśla skančeńnia vučoby jon zastaŭsia va ŭniviersitecie. Za 10 hadoŭ pracy ŭźniaŭsia da pasady dacenta kafiedry špitalnaj chirurhii. Za hety čas jon paśpieŭ abaranić kandydackuju (u Minsku) i doktarskuju (u Maskvie) dysiertacyi. I heta ŭ 37 hadoŭ!
Alaksandr Kosiniec śpiecyjalizavaŭsia na chirurhii i ankałohii. Niekalki hadoŭ pakiravaŭšy RNPC «Infiekcyja ŭ chirurhii», Kosiniec viarnuŭsia ŭ alma-mater rektaram. Navukovaj dziejnaści nie spyniaŭ. Apošniaja kniha pad jahonym aŭtarstvam vyjšła ŭ 2012 hodzie, užo padčas kiravańnia vobłaściu.
U 2005 hodzie Kosinca pieraviali ŭ Minsk vice-premjeram pa sacyjalnych pytańniach.
Palitołah Alaksandr Fiaduta śćviardžaŭ, što mienavita dziakujučy Kosincu ŭdałosia źmiakčyć «reformy Pastajałki» i ŭratavać ajčynnuju miedycynu. Pa infarmacyi Fiaduty, u 2008 hodzie byli dva kandydaty na pasadu kiraŭnika Administracyi prezidenta — Kosiniec i Uładzimir Makiej. Łukašenka paraiŭsia z Anatolem Rubinavym, ź jakim u Kosinca nie skłalisia adnosiny. Vysokuju pasadu zaniaŭ Makiej, a viciebskaha miedyka ŭ vyniku adpravili kiravać Viciebščynaj.
Što Kosiniec pakinuŭ paśla siabie ŭ Viciebsku
Čym zapomniŭsia Kosiniec na pasadzie staršyni Viciebskaha abłvykankama, dyk heta bujnymi prajektami.
Samaja hučnaja ideja — budaŭnictva «Dysnejłenda». U centry Viciebska, za $100 miljonaŭ. Zrazumieła, realizoŭvać zahadzia stratny prajekt navat nie pačynali.
Braŭsia Kosiniec i za prablemu biazdomnych, i za zabaronu seksu pa telefonie.
A voś rekanstrukcyju płoščy Pieramohi ŭ Viciebsku ŭdałosia davieści da kanca. Drevy śpiłavali, a vyzvalenuju prastoru zakłali plitkaj. Atrymanuju płošču nazyvajuć samaj vialikaj u Jeŭropie. U narodzie ž jaje prazvali «Alaksandr-plac».
Pa inicyjatyvie Kosinca «Makdonalds» upieršyniu vyjšaŭ za miežy Minska i adkryŭ restaran u Viciebsku.
A ŭ centry horada ŭletku 2014 byŭ ustalavany pomnik Alhierdu. «My nikomu nie damo siabie ŭ kryŭdu. My lubim svaju Radzimu i budziem rabić usio, kab jaje abaranić. Budziem rabić tak, kab byli mir i roskvit. Ale i puścić siudy — my nikoha nie puścim. Nam čužoj ziamli nie treba, ale i svajoj nie addamo. Chto ź miačom da nas pryjdzie — toj ad miača i zahinie», — zajaviŭ Kosiniec na nastupny dzień.
Narešcie, u časy kiravańnia Kosinca «Pahonia» stała aficyjnym hierbam Viciebskaj vobłaści.
Pa kvatery — žoncy i synu, katedž — sabie
Pierajechaŭšy ŭ stalicu, čynoŭnik pakinuŭ viciebskuju kvateru synu. Tym časam siamji daviałosia vyrašać žyllovaje pytańnie ŭ Minsku. A čynoŭnik z žonkaj Alenaj — taksama miedykam — zmahli patrapić u kaapieratyŭ «Atłanta». Dla rabotnikaŭ zavoda chaładzilnikaŭ budavaŭsia šmatpaviarchovik na vulicy Hvardziejskaj, niepadaloku ad steły «Horad-hieroj Minsk». Tahačasnamu vice-premjeru dastałasia vialikaja trochpakajoŭka — 120 m2.
Ciapier kvatera naležyć Alenie Kosiniec. Cikava, što miesca na padziemnym parkinhu ŭ hetym domie dastałasia joj u kancy 2013 hoda pavodle damovy raździełu majomaści.
A voś na razdaču ŭčastkaŭ u «Drazdach-1» Kosiniec paśpieŭ nie adrazu. Jahonaja «čarha» nadyšła tolki ŭ pačatku 2008 hoda. Vice-premjer zajmieŭ ziamlu na vulicy Daroŭskaj pobač ź biznesmienami siaredniaj ruki. Kadastravaja cana jahonych 10 sotak — kala $225 tysiač. Ale razam z domam kaštuje značna daražej, da $1 miljona.
Zrešty, dabudavacca da času pryznačeńnia ŭ Viciebsk čynoŭnik nie paśpieŭ. Katedž płoščaj 442 m2 byŭ hatovy tolki ŭ kancy 2010 hoda. Ciapier im vałodajuć u roŭnych dolach baćka i syn — Alaksandr i Uładzimir Kosincy.
Syn viarnuŭsia ŭ Biełaruś
Uładzimir Kosiniec robić jašče bolš imklivuju karjeru, čym baćka. Jon spačatku na vydatna skončyŭ Viciebski miedycynski ŭniviersitet. U 27 hadoŭ Uładzimir staŭ kandydatam navuk, a ŭžo ŭ 31 abaraniŭ u Rasii doktarskuju dysiertacyju.
Śpiecyjalizacyjaj Kosinca-małodšaha stała płastyčnaja chirurhija. Jon uładkavaŭsia płastyčnym chirurham u Jeŭrapiejski miedycynski centr u Maskvie. Heta klinika, jakuju jašče za savieckimi časami adkryli francuzy dla absłuhoŭvańnia zamiežnikaŭ.
U kancy 2014 hoda Alaksandr Łukašenka ŭpiknuŭ tahačasnaha ministra adukacyi Siarhieja Maskieviča dziećmi, jakija pracavali za miažoj, u ZŠA. Ale Rasija dla ciapierašniaj Biełarusi — nie zahranica.
U 2015 hodzie Uładzimir Kosiniec viarnuŭsia ŭ Biełaruś. Źviestak pra jaho na sajcie Jeŭrapiejskaha miedycynskaha centra bolš niama. Na ŭłasnym sajcie Kosinca-małodšaha paznačana, što jon pravodzić pryjom u klinicy płastyčnaj chirurhii Viciebskaha mieduniviersiteta i ŭ minskim «Łade».
«Pakul kryzis mała ŭpłyvaje na našu rabotu, — kazaŭ jon u letašnim intervju. — Kali čałaviek maryć niešta vypravić u svajoj źniešnaści, naŭrad ci admovicca ad zadumanaha.
Kolki kaštujuć pasłuhi doktara? Naprykład, za pavieličeńnie hrudziej jon biare 20 miljonaŭ rubloŭ (biez uliku impłantaŭ). Stolki ž kaštuje, naprykład, i źmianšeńnie nosa.
U sacyjalnych sietkach Uładzimir Kosiniec vystaŭlaje nie tolki fota svajoj pracy, ale i zdymki sa śviata ŭ elitnym padmaskoŭnym pasiołku Barvicha. Sioleta jon byŭ hościem na viasielli ŭ dački znakamitaha rasijskaha madeljera Valancina Judaškina.
…a baćka — u Minsk
U Minsk Alaksandra Kosinca viarnuli ŭ kancy 2014 hoda, padčas masavaha pierasoŭvańnia čynoŭnikaŭ. Jon staŭ kiraŭnikom Administracyi prezidenta.
«Prama skažu — mnie impanuje styl pracy Alaksandra Mikałajeviča, — kazaŭ Łukašenka pra Kosinca. — Jon valavy, žorstki, patrabavalny, nakiravany na vynik. Kažuć, što Kosiniec — čałaviek prezidenta. A pa-inšamu i być nie moža».
Stylu kiravańnia Kosinca nasamreč charakternaja žorstkaść. Padobnyja epitety Łukašenka adrasavaŭ, badaj, tolki Siamionu Šapiru, ciapierašniamu staršyni Minskaha abłvykankama. «Mabilizavać ludskija resursy, nie mienš za 7—10 tysiač čałaviek, na ŭborku lonu. … U advarotnym vypadku budu ličyć, što nanosicie krainie ekanamičnyja straty! Niesiacie piersanalnuju adkaznaść!» — takuju hnieŭnuju telefanahramu rassyłaŭ Kosiniec uvosień 2012 hoda.
A praz hod paciarpieŭ sam: jamu i ministru budaŭnictva Anatolu Ničkasavu Łukašenka vynies vymovy za sarvanuju madernizacyju «Viciebskdreva».
«Lidarskaja žyłka ŭ jaho była. Moža, niejkaje imknieńnie da ŭłady jość, ale jon nie z tych, chto lezie pa hałovach», — miarkuje Mikałaj Isakaŭ.
* * *
Alaksandr Kosiniec
Nar. 27 maja 1959 u vioscy Roski Sialec na Aršanščynie. Zakončyŭ Viciebski dziaržaŭny miedycynski instytut (1982), mahistraturu ekanamičnaha fakulteta BDU (2007). Kandydat (1988) i doktar miedycynskich navuk (1993). Pracavaŭ u Viciebskim dziaržaŭnym miedycynskim instytucie (1980—1994) — kliničny ardynatar, asistent, dacent kafiedry špitalnaj chirurhii. Kiraŭnik RNPC «Infiekcyja i chirurhija» (1995— 1997), rektar Viciebskaha dziaržaŭnaha miedycynskaha ŭniviersiteta (1997—2005), vice-premjer (2005—2008), staršynia Viciebskaha abłvykankama (2008—2014). Ad 2014 — kiraŭnik Administracyi prezidenta. Maje syna.
