Muchi j katlety ŭ adnoj talercy
Rasieja bolš nia maje namieru hulacca ŭ raŭnapraŭnyja adnosiny z byłymi savieckimi respublikami.
Rasieja bolš nia maje namieru hulacca ŭ raŭnapraŭnyja adnosiny z byłymi savieckimi respublikami.
Žurnalisty, u tym liku analityki (kali hety padvid jašče zachavaŭsia ŭ Biełarusi), pavinny być udziačnyja Ŭładzimieru Pucinu. Za ščyraść. Viadoma, byłych supracoŭnikaŭ KHB, FSB dy ŭsich inšych specsłužbaŭ nie byvaje pavodle aznačeńnia. Jany pryzvyčailisia zaŭsiody pracavać u zmroku i da skonu dzion zachoŭvajuć viernaść słužbovaj tajamnicy. Pucin – žyvoje paćvierdžańnie hetaj aksijomy. Ty nia mienš, časam prezydent Rasiei dazvalaje sabie kazać prosta i adkryta niekatoryja rečy – naprykład, pra ŭzajemadačynieńni ź Biełaruśsiu. Jahonaja fraza nakont «much» i «katlet» paśpieła zrabicca chrestamatyjnaj.
Adnak, niekatoryja ajčynnyja analityki (nazaviem hetuju katehoryju ludziej tak) usio ž paličyli za lepšaje traktavać hety vyraz vyklučna jak uzor rasiejskaha pryhožaha maŭleńnia. Jany schilalisia da dumki, što Pucinu, vidać, bolš daspadoby madel Eŭrapiejskaha Źviazu, čym Saviecki Sajuz. Jon, maŭlaŭ, bolš schilny da zachodniaj demakratyi, čym uschodnich despatyjaŭ i tatalitaryzmu.
Dahnać i pierahnać ZŠA!
Dla tych, chto dahetul jašče niečaha nie zrazumieŭ, rasiejski prezydent paŭtaryŭ svaju pazycyju ŭ svaim pasłańni nacyi 10 traŭnia. Biełaruś jon uzhadaŭ u svaim vystupie ŭsiaho adnojčy – u planie nieabchodnaści dalej macavać družbu j supracoŭnictva. Słovaŭ pra «sajuznuju dziaržavu» ŭ pasłańni niama zusim. Tym nia mienš, ahulnaja tanalnaść, patas i hałoŭnaje – sens pasłańnia nie pavinny ni ŭ koha pakidać nijakich sumnievaŭ u charaktary zamiežnaj palityki Kramla – u tym liku, što da Biełarusi.
Rasieja ŭ vystupie svajho prezydenta nia prosta pazycyjanuje siabie jak kraina, jakaja procistaić Zachadu. Jana nia prosta stavić na mecie dahnać i pierahnać Zachad u vajennych adnosinach (kali nia ŭ kolkasnych, dyk u jakasnych) pakaźnikach. Ciažka ŭstrymacca, kab nia ŭspomnić tut viadomuju rasiejskuju bajku pra słana... Ale, nasamreč, sprava vyhladaje vielmi surjoznaj. Rasieja pavodzić siabie nia tak, byccam jana choča stać superdziaržavaj. Jana pavodzić siabie tak, byccam jana ŭžo jość takoj dziaržavaj, imperyjaj, jakaja moža pahražać Eŭropie dy ŭsiamu śvietu. Nia atamnaj zbrojaj, dyk hazam. Rasiejskaja hazeta «Kommiersant'» trapna nazvała heta «vajennym kapitalizmam».
Kali sproby adkrytaha dyktatu j šantažu vychodziać na pieršaje miesca ŭ dačynieńniach Rasiei z zachodnimi krainami, dyk što tady kazać ab jaje stasunkach z krainami SND? Tut nia treba chadzić daloka za prykładam – dastatkova ŭspomnić niadaŭnija padryvy hazapravodaŭ na miažy Rasiei z Hruzijaj, zabaronu na ŭvoz hruzinskich vinaŭ i mineralnaj vady «Baržomi», analahičnyja zachady stasoŭna vinaŭ Małdovy.
U adroźnieńnie ad svajho biełaruskaha partnera, Pucin u svaich vystupach nie impravizuje. Jahonaje pasłańnie nacyi, da prykładu, sioleta pierarablałasia dvojčy, pavodle jahonych ułasnych nastajańniaŭ. Ale rasiejski prezydent zaŭsiody havoryć toje, što ad jaho chočuć pačuć, čaho čakajuć, ab čym marać padnačalenyja.
Viadomy rasiejski piśmieńnik i žurnalist Adiaksandar Kabakoŭ, jaki ŭ niadaŭnim minułym ličyŭsia prahresiŭnym valnadumcam, napisaŭ na adnym ź Internet-sajtaŭ, što niama takoj krainy, jak Hruzija. Pakolki ekanamičny patencyjał Hruzii nieparaŭnalna mały pobač z patencyjałam Rasiei, značyć, hetaja kraina nia maje prava nazyvacca krainaj i čahości tam patrabavać ad Maskvy – raŭnapraŭja, pavahi, dalikatnaści. Padobnyja arhumenty nakont pieravahi ekanamičnaha patencyjału Rasiei nie adnojčy hučeli, darečy, i ŭ dačynieńni da Biełarusi, pry tym na vielmi vysokim dziaržaŭnym uzroŭni.
«Jeść kantakt?» – «Budziem jeść kantakt!»
U dadzienym vypadku my majem spravu z razvahami intelihientnaha čałavieka, ci, prynamsi, čałavieka, jaki ŭvažaje siabie za rasiejskaha intelihienta. I takija nastroi, treba pryznać, panujuć siońnia ŭ samych šyrokich słajach rasiejskaha hramadztva. Nivodzin rasiejski telekanał, nivodnaje bujnoje vydańnie nie ŭstupiłasia sioletniaj viasnoj za achviaraŭ palityčnych represijaŭ u Biełarusi. I nie tamu, što ŭsie rasiejskija žurnalisty zadušanyja cenzuraj. Bolšaść ich piša pavodle «vielenija sierdca». Pahladzicie, kolki ironii ŭkładaje viadoŭca infarmacyjnaj prahramy, kali raspaviadaje pra namahańni hruzinskaha kiraŭnictva vyrašyć prablemu ekspartu vina, ci ab niaprostych pieramovach ukrainskich palitykaŭ u spravie stvareńnia parlamenckaj kaalicyi. Z takoj samaj ironijaj viadoŭcy raspaviadajuć i pra niejkuju śmiešnuju biełaruskuju «apazycyju», jakaja nieviadoma čaho choča.
Zatoje kolki zachapleńnia ŭ paviedamleńniach pra čarhovy zapusk rakietaŭ «Topol-M»!
Było b pamyłkaj śćviardžać, byccam rasiejskija žurnalisty kapijujuć biełaruskich kalehaŭ albo vučacca ŭ ich prysłužlivaści. Tut dziejničajuć bolš ahulnyja zakony, pavodle jakich budujucca i raźvivajucca aŭtarytarnyja systemy. Jak by ni hrebavaŭ Pucin kantaktami z Łukašenkam, ź jakoj by ironijaj ni staviŭsia da svajho kalehi, jon śled u śled paŭtaraje ŭsie jahonyja dziejańni, skiravanyja na zhortvańnie demakratyi, hramadzianskaje supolnaści, zakonnaści.
Tolki ŭ adroźnieńnie ad sučasnaj Biełarusi ŭ Rasiei jość kudy bolš mocny idealahičny padmurak dla adbudovy imperyi. Heta rasiejskaja pravasłaŭnaja ideja, jakaja naličvaje tysiaču hadoŭ i jakuju Maskva nikomu nie sastupić.
Abiazzbrojeny Zachad
Mała chto ŭsurjoz uspryniaŭ niadaŭniuju pravasłaŭnuju kanferencyju ŭ Maskvie, na jakoj carkoŭnyja hierarchi faktyčna abvieścili anafemu samomu paniaćciu «pravy čałavieka». Jany byli nazvanyja nikčemnym sparadžeńniem Zachadu, jakija rasčyščajuć darohu biezduchoŭnaści j seksualnaj raspuście. Abaroncy takich siaredniaviečnych padychodaŭ ź liku aficyjnych palitykaŭ i prydvornych žurnalistaŭ tłumačyli padobnaha rodu zajavy ŭsiaho tolki nieabchodnaściu karekciroŭki «niekrytyčnaha zachapleńnia zachodnimi kaštoŭnaściami» i važnaści samastojnaha kursu Rasiei.
«Karekciroŭka» kursu vyjaviłasia ŭ dalejšym cisku na niedziaržaŭnyja pravaabarončyja arhanizacyi, niezaležnyja medyi dy ŭzmacnieńni antyzachodnickaj prapahandysckaj rytoryki. Asablivuju jaraść vyklikali zajavy amerykanskaha vice-prezydenta Čejni pra adsutnaść demakratyi ŭ Rasiei. (Choć, zdavałasia, čaho aburacca, kali demakratyja supiarečyć rasiejskim duchoŭnym kaštoŭnaściam?)
U vystupie kiraŭnika rasiejskaj dziaržavy niama zhadak pra rost rasizmu dy ksenafobii, usio bolš adkrytyja prajavy fašyzmu, a taksama pra zdušeńnie svabody słova. Usio heta, jak vynikaje z ahulnaha źmiestu pasłańnia, unutranyja spravy Rasiei, u jakija Zachad nia maje prava ŭmiešvacca. Takim čynam, byŭ dadzieny «asymetryčny adkaz» na aściarožnyja pamknieńni Zachadu nacisnuć na Pucina, kab jon paspryjaŭ demakratyzacyi Biełarusi. Heta prykładna toje samaje, kali b ZŠA padčas chałodnaj vajny sprabavali b cisnuć na Saviecki Sajuz, kab jon paspryjaŭ, naprykład, źmiakčeńniu režymu Čaŭšesku ŭ Rumynii.
Zachad, prynamsi Zachodniaja Eŭropa, sapraŭdy ciapier biaźmiežna zacikaŭleny ŭ zachavańni tryvałych pastavak rasiejskaha hazu. Bliskučy prykład – damova ab pabudovie hazapravodu pa dnie Bałtyjskaha mora. U hetaj halinie Zachad daŭno byŭ hatovy pastupicca pryncypami. Krytykujučy parušeńni pravoŭ čałavieka ŭ Biełarusi, Zachad schilny byŭ nie zaŭvažać takich samych parušeńniaŭ u Rasiei. Adzinaje, na što apošnim časam spadziavalisia zachodnija krainy, – heta zachavać svoj tvar chacia b da samitu G8 u Sankt-Pieciarburhu.
Prosta zastacca
Adnak Pucin u svaim pasłańni adkinuŭ masku vonkavaj prystojnaści i sam nazvaŭ rečy svaimi imionami. Nijakija zachodnija reformy Rasiei bolš nie patrebnyja. Jana sama vyrašyła nieści svaje kaštoŭnaści ŭsiamu śvietu j daminavać na ŭsioj postsavieckaj prastory. Krainy Zachadu pastaŭlenyja tym samym u dvuchsensoŭnaje stanovišča. Pucin i ź ich sarvaŭ maski. Im užo nie da losu demakratyi i niezaležnaści ŭ Biełarusi. Na kartu pastaŭlenyja ich ułasnyja suverennyja pravy – naprykład, prava adstojvać svaje demakratyčnyja pryncypy.
Uśled za Łukašenkam Pucin kinuŭ Zachadu cyvilizacyjny vyklik. Vyklik Łukašenki jon doŭhi čas nie zaŭvažaŭ, potym – dazvoliŭ sabie pachitać palčykam «apošniamu dyktataru» Eŭropy. Navat nie pryznaŭ apošnija prezydenckimi vybary lehitymnymi. U dačynieńniach ža da Rasiei zachodnija krainy nia mohuć siabie tak pavodzić. U sytuacyi adkrytaj kanfrantacyi Ŭschodu i Zachadu krytyka Biełarusi adsoŭvajecca, u lepšym vypadku, na zadni plan.
Što heta aznačaje dla Biełarusi i jaje kiraŭnictva? Z adnaho boku, Łukašenka moža, nibyta, uzdychnuć z palohkaj. Pytańnie ab lehitymnaści apošnich prezydenckich vybaraŭ i mahčymych sankcyjach Zachadu ŭ dačynieńni da biełaruskaha režymu robicca nieaktualnym. Ale ž Łukašenka traplaje, što nazyvajecca, z ahniu ŭ połymia. Rasparadžeńnie Pucina ab pazbaŭleńni Biełarusi ekanamičnych preferencyjaŭ niasie joj kudy bolšuju pahrozu, čym mityčnyja zachodnija sankcyi. Niezaležna ad taho, ci paćvierdzicca infarmacyja hazety «Kommiersant'» ab sakretnym rasparadžeńni Pucina, albo nie, Rasieja, kali zychodzić sa źmiestu jahonaha pasłańnia, bolš nia maje namieru hulacca ŭ raŭnapraŭnyja adnosiny z byłymi savieckimi respublikami.
Naŭrad ci jana nabiarecca siłaŭ i nachabstva pajści na anšlus Biełarusi. (Navat u dačynieńni da słaboj Hruzii Maskva nie rašajecca na varyjant akupacyi, bajučysia reakcyi suśvietnaj supolnaści i asabliva «tavaryša vaŭka».). Ale ŭ hetym i niama patreby. Biełaruś siońnia zadavalniaje Maskvu jak suverenny subjekt mižnarodnaha prava, jaki ŭ toj samy čas zastajecca viernym jaje vasałam, «małodšym bratam» u baraćbie z Zachadam.
Łukašenku ŭ hetaj sytuacyi nia treba rabić aničoha. Adzinaje, što ad jaho patrabujecca, – prosta zastavacca samim saboj. Zastavacca tam, dzie jon jość (a nie sprabavać hulać na rasiejskim palityčnym poli), i zajmacca tym, čym jon zajmaŭsia dahetul – zdušeńniem demakratyčnaj apazycyi, a taksama zmahańniem z usimi prajavami nacyjanalnaj śviadomaści. Naŭzamien jamu budzie dazvolena nazyvacca ŭ Kramli «našym sučym synam» i zastavacca va ŭładzie tak doŭha, jak jon taho zachoča. Ceny na haz pry hetym – samaja maleńkaja cana, jakuju tolki možna sabie ŭjavić.
Zamiest pastskryptumu
Tvar rasiejskaha prezydenta, jaki daŭno ŭžo zrabiŭsia zvykłym, dziakujučy teleekranu, ad niejkaha času dziŭnym čynam pačaŭ zdavacca jašče bolš znajomym. Byccam ja niedzie sustrakaŭ hetaha čałavieka ŭ natoŭpie. A niadaŭna ŭspomniŭ. Takija samyja tvary, dakładna z takim samym vyrazam, daviałosia nie adnojčy bačyć na vulicach Miensku padčas vuličnych akcyjaŭ blizu Kastryčnickaj płoščy ci na Akreścina. Nievyraznyja, biezabličnyja, možna skazać, jany nia kidajucca ŭ vočy. Ale zaŭsiody ściatyja nianaviściu huby i vaŭčyny, «śvidrujučy» pozirk lepiej za słužbovaje paśviedčańnie vydajuć u ich uładalnikach čekistaŭ.
-
«Ludzi iduć u miačeci, a nie lečać psichičnyja chvaroby». Biełaruski psichijatr raskazaŭ ab pracy va Uźbiekistanie i ŭ Polščy
-
Jak Radzim Harecki pramianiaŭ karjeru ŭ Maskvie na Minsk i nie paškadavaŭ. Historyja žyćcia 96-hadovaha vice-prezidenta Akademii navuk
-
Paźniak: Vypuskajuć tolki prarasijskich ludziej, a nie biełaruskich patryjotaŭ
Kamientary