I voś čytaju ja. Aleś Kirkievič: Łukašenka — heta Bułak-Bałachovič siońnia. Zapaŭzaju ŭnutr, kab pacikavicca, u kaho jon razaŭjecca zaŭtra, ale zaŭtra niama.
Unutry pra toje, što Łukašenka nie mienš biełaruski, čym Bałachovič. Ci, skažam, Bałachovič byŭ nie bolš biełaruski, čym Łukašenka. I kali na nas pojduć ruskija tanki, nam nie budzie za kaho vajavać, akramia jak za hetaha samaha Łukašenku. I što my možam jaho, kaniešnie, nie lubić, ale, pa-sutnaści, jon taki ž ruskamoŭny papulist, jak i Bałachovič, jakoha my čamuści lubim. «Niezaležnaja Biełaruś pieravaryła b Bałachoviča, jak pieravarvali svaich bałachovičaŭ inšyja narody. Pieravaryć i Łukašenku, ale tolki ŭ vypadku, kali zastaniecca niezaležnaj».
Dyk voś z hetaj nahody ja maju što skazać.
Pa-pieršaje, jość rečy niepieravarvajemyja. Skažam, unutry čałavieka, byvaje, žyvie askaryd. Hlist. Napeŭna, možna śćviardžać, što, kali na hetaha čałavieka ździajśniajecca napad, jon baronić svajho hlista, ale małaimavierna, što treba pisać tekst, jaki tłumačyć nieabchodnaść stać pad štandar askaryda. Paviercie, askaryda nie treba baranić niejak asobna — jon nikudy nie dzieniecca.
Pa-druhoje, u paraŭnańni Łukašenki z Bałachovičam ja baču tryumf pieramohi žadańnia «być na baku mocnaha» nad zdarovym sensam. To bok usie voś hetyja pryciahnutyja za vušy paraŭnańni piersanalijaŭ źjaŭlajucca tady, kali treba samomu sabie rastłumačyć, čamu ty bolš nie možaš vynosić siabie ŭ šerahach pryhniečanaj mienšaści. Mietafary ŭ takich vypadkach — samaje toje, bo mietafara patrabuje nie asensavańnia, a estetyčnaha pryniaćcia. Viery. Być mienšaściu suprać bolšaści možna, kali być — heta stan. A voś kali praces… Rana ci pozna ty prychodziš da vysnovy pačvarki z adnaho dobraha filma: «Kali ŭ ciabie jość prablema — źješ jaje». Ty jaje źjadaješ, a paśla — baroniš i jak by «pieravarvaješ».
Kali ž paraŭnoŭvać Bałachoviča i Łukašenku pa-za miežami paezii, to ja chacieŭ by źviarnuć uvahu na peŭnaje adroźnieńnie. Sprava ŭ tym, što Bałachovič «pahadžaŭsia» ci «imknuŭsia» stać biełarusam tady, kali hetaja Biełaruś akramia niekalkich socień, nu, moža, tysiač ramantykaŭ nikomu nachier nie była patrebnaja. Nie było nijakaj Biełarusi. Nie było nijakich biełaruskich instytutaŭ. Miežaŭ, škoł, narmalnaha vojska. Nie było nijakaha ŭsimi pryznanaha ściaha i hierba. Sialanie, jakija nazyvali siabie tutejšymi i razmaŭlali prostaj movaj, taksama čchać chacieli na Biełaruś. Sialanie tak siabie pavodziać zaŭsiody. Heta nie naša svojeasablivaja svojeasablivaść. Varvary prachodzili skroź usiu Rymskuju impieryju nievialikimi atradami, i ich nichto nie spyniaŭ tamu, što RYM byŭ važny elicie, a sialanam na jaho było plavać. Dyk voś Bałachovič, jaki nazyvaŭ siabie «litvinam», na pytańnie, ci nie choča jon być «biełarusam», adkazaŭ, što jamu treba spačatku litaraturku pačytać. I, pačytaŭšy, pahadziŭsia, što jaho mova — biełaruskaja. I što jon — biełarus. Tak jon i staŭ biełarusam.
Łukašenka ž pryjšoŭ na pasadu prezidenta krainy, u jakoj byŭ ściah, hierb, škoła, vojska, milicyja, mova, historyja, ambasady ŭ dziasiatkach krain, miaža, valuta i dasraki inšych roznych prykmiet dziaržavy. I voś hety samy cipa «Bałachovič» lez sa skury von, kab nie być biełarusam. Kab usio biełaruskaje zahnać pad samy sraty i scaty plintus.
Jon chacieŭ, kab my na kavałačku ziamli žerli tvaražok i miasuška na śviatuška pad znakam jakaści, stojačy na šlachu nataŭskich tankaŭ.
Tamu, reziumirujučy, ja chaču skazać nastupnaje. Mnie padabajecca parazvažać pra Biełaruś, jakaja «pieravaryć». Mnie, jak zaŭsiody, padabajecca tema stravavańnia. Ale mnie nie zusim padabajucca vysnovy Alesia. Bo jość, jak by vam skazać, rečy pieravarvajemyja i niepieravarvajemyja. Pieravarvajemaje — karysnaje. A kab nie zavodziłasia niepieravarvajemaje — treba ruki myć.
