Andrej Kim patłumačyŭ, čamu nie padpisaŭ pietycyju za raŭnapraŭje biełaruskaj i ruskaj moŭ u kinaprakacie
Aŭtary pietycyi pieradaduć pietycyju ŭ Ministerstva kultury i ŭ «Kinavideaprakat». Zasnavalnik studyi «Kinakonh» Andrej Kim, ličyć, što pietycyja heta budzie mieć mały efiekt praz pamyłki, jakija dapuścili jaje stvaralniki.
U tekście pietycyi aŭtary prosiać raspracavać dziaržaŭnuju prahramu pa pašyreńni biełaruskaj movy ŭ dublažy kina- i multfilmaŭ:
«Zaraz pracent filmaŭ, jakija prafiesijna ahučvajucca i dublujucca pa-biełarusku, roŭny haniebnamu nulu. U Biełarusi isnujuć amatarskija prajekty pa ahučcy, ale jany zajmajucca pieravažana filmami minułych hadoŭ, bo ź finansavych pryčyn nie mohuć dazvolić sabie premjernyja stužki. Biełaruś faktyčna zastałasia adzinaj krainaj Jeŭropy, dzie filmy iduć z dublažom i ahučvańniem nie na nacyjanalnaj movie».
Dalej u pietycyi idzie havorka pra toje, što z-za adsutnaści rynku dublažu, biełarusy, pa-pieršaje, stračvajuć pracoŭnyja miescy, a pa-druhoje, addajuć svoj ułasny rynak rasijskim dystrybjutaram:
«Niezrazumieła, čamu biełaruskaja dziaržava dahetul nie pažadała stvaryć biełaruski rynak i dać pracoŭnyja miescy biełaruskim rabotnikam kultury i dystrybjutarskim kampanijam, uvioŭšy kvoty na biełaruskuju movu na kinaekranach».
«My prapanujem pačać praces biełarusizacyi kinarynku z uviadzieńnia 10%-naj kvoty na kinapakazy ŭ biełaruskaj ahučcy i dublažy z pastupovym pavieličeńniam da 50% (što było b spraviadliva, uličvajučy raŭnapraŭny status dziaržaŭnych moŭ)», — havorycca ŭ pietycyi.
Kinaprajekt «Kinakonh» — faktyčna adziny, jaki zajmajecca prafiesijnaj ahučkaj filmaŭ na biełaruskaj movie. My raspytali ŭ kiraŭnika prajekta Andreja Kima, ci zhodny jon z tekstam pietycyi?
Andrej Kim: Pa-pieršaje, navat u kinaprakacie my nie adzinyja, chto pakazvaje filmy pa-biełarusku. Ja ŭžo nie kažu pra ahučku ŭvohule. Ideju ŭvieści roŭnaść movaŭ dublaža ŭ kinateatralnym prakacie my całkam padzialajem. Ale tekst kankretna hetaj pietycyi składzieny z pamyłkami, jakija stvarajuć padstavu dla farmalnaj adpiski ad dziaržaŭnych orhanaŭ».
«Naša Niva»: Što ź joj nie tak?
Andrej Kim: U pieršuju čarhu toje, što aŭtar pietycyi dapuściŭ šerah niedakładnaściaŭ i pamyłak. Naprykład, skaz: «Zaraz pracent filmaŭ, jakija prafiesijna ahučvajucca i dublujucca pa-biełarusku, roŭny haniebnamu nulu». Heta, viadoma, niapraŭda. Jość Biełsat, jość «Biełaruś-3», jość «Kinakonh», jość inšyja prykłady pa dublažy i pierakładzie na biełaruskuju movu. Heta sotni filmaŭ. Akramia taho, pietycyja ŭ hetaj častcy ŭvohule nie robić paznačeńnia, što havorka idzie mienavita pra kinateatralny dublaž, a heta istotna. Tamu, uchvalajučy dobryja namiery aŭtara, raju ŭsio ž vypravić tekst zvarotu».».
Andrej Kim kaža, što praz takija nieabačlivyja zajavy Ministerstva kultury moža dać adkaz kštałtu taho, što «za apošnija try miesiacy filmy ŭ biełaruskim dublažy dvojčy ŭvachodzili ŭ top-5 minskaha kinaprakata, biełaruskaja ahučka vykarystoŭvajecca dziaržaŭnym telekanałam, tamu vašaja pietycyja nie adpaviadaje rečaisnaści».
«Jość jašče šerah pytańniaŭ, — praciahvaje Andrej, — naprykład, ja b nie vykarystoŭvaŭ takija vyrazy jak «šavinistyčnyja pohlady na biełaruskuju movu» i hetak dalej. Asobnaje pytańnie, ci moža hetaje pytańnie być vyrašana praź pietycyi».
Ciapier čytajuć
Jak razhuł pryrody viarnuŭ cieły Barbary Radzivił i vialikaha kniazia Alaksandra i čamu tajamnicu źniknieńnia ichnich rehalij zmahli raskryć tolki ciapier44
Jak razhuł pryrody viarnuŭ cieły Barbary Radzivił i vialikaha kniazia Alaksandra i čamu tajamnicu źniknieńnia ichnich rehalij zmahli raskryć tolki ciapier4
«Kali ciapier chierova, značyć, heta jašče nie kaniec». Pahutaryli z epatažnym «śviatarom XXI stahodździa», pra jakoha nie było čuvać piać hadoŭ paśla aryštu66
Kamientary