Štohod nie adna tysiača naviednikaŭ Słuckaha historyka‑krajaznaŭčaha muzieju spyniajecca la dyjaramy «Boj la vioski Pierachody», na jakoj minski mastak Ł.Asiadoŭski adlustravaŭ adzin z najbolej udałych, jak ličycca, bajoŭ partyzanskaj bryhady imia Frunzie 19 krasavika 1944 h.
Što my bačym na toj dyjaramie? Na darozie jarkim połymiem haryć niamiecki hruzavik, lažać trupami niamieckija sałdaty ŭ kaskach, a vakoł ich z aŭtamatami PPŠ viaduć ahoń partyzany. Na zadnim płanie achoplenaja połymiem vioska Pierachody, jakuju, jak śviedčyć kniha «Pamiać» Słuckaha rajonu, karniki spalili razam z žycharami 23 lutaha 1943 hodu.
…14‑hadovy Ryhor u tym bai nie ŭdzielničaŭ: kamandzir nie dazvoliŭ. A baćka, kamisar atradu, paśla boju paviedaŭ jamu sam‑nasam cikavyja fakty. Kali partyzany kinulisia ŭ kontrataku, natyknuŭsia na dvuch sałdataŭ u šeraj formie, jakija lažali za kulamiotam.
Adzin ź ich, mužčyna siarednich hadoŭ, zakryčaŭ niemym hołasam kamisaru: «Bratačka, nie stralaj, nas niemcy mabilizavali. My nie palicai, my bekoŭcy, ja pa vas nie stralaŭ!»
Ad sakavika 1944 niemcy, pradbačačy niepaźbiežny adychod na Zachad, stali arhanizoŭvać Biełaruskuju krajovuju abaronu dla baraćby z partyzanami. Pačali prymusovuju mabilizacyju mužčynaŭ siaredniaha ŭzrostu, navat siamiejnych, dziela čaho pravodzilisia i načnyja abłavy na vioskach. Z našaj vioski tudy zacuhlali dvuch mužčynaŭ, z susiednich — taksama.
Takich «bekoŭcaŭ» u kazarmach na terytoryi 14‑ha vajskovaha haradku na ŭskrainie Słucku nabrali zvyš 500 čałaviek. Chutčej za ŭsio ź imi i sutyknulisia partyzany la Pierachodaŭ. Ci nie tamu jany stracili tolki adnaho čałavieka i nie mieli nivodnaha paranienaha?
