Fota: twitter Staz Graniczna
U hałandskim horadzie Budeli, u centry ŭciekačoŭ, pabudavanym na miescy byłoha vajennaha łahiera na poŭdni Hałandyi, hrupy biežancaŭ katajucca na rovarach pamiž spalnymi karpusami. Stomlenyja i razhublenyja, šaściora siryjskich biežancaŭ stajać u čarzie la kaviarni, kab atrymać sasiski i bulbu-piure.
Usiaho try tydni tamu žurnalisty Moscow Times parazmaŭlali ź imi kala handlovaha centru ŭ pryharadzie Minsku, dzie jany kuplali vadu i lichtaryki pierad adpraŭkaj na miažu z Polščaj. Z taho času, kažuć jany, jany pieražyli žachlivyja pakuty — ich źbivali, jany płyli praz dryhvu, u ich nie było ježy i vady, i jany chavalisia ŭ biaśpiečnym miescy ŭ Niamieččynie.
«My tak šmat pieražyli za apošnija tydni… Jak byccam cełaje žyćcio», — raskazvaje Valid, siedziačy na dvuchjarusnym łožku ŭ nievialičkim pakoi, u jakim žyvie jon i jašče čatyry čałavieki.
«Biełaruś była našym adzinym varyjantam prabracca ŭ Jeŭropu i vybracca z našaha piekła ŭ Siryi», — kaža Valid, jaki naležyć, jak i jahonyja piaciora siabroŭ, da druzskaj etničnaj mienšaści. Chłopcy rodam z horadu As-Suvajda, što niedaloka ad miažy ź Jardanam.
Chłopcy patracili ŭsie svaje aščadžeńni na vizy i kvitki da Minska, a ŭžo adtul jany ŭziali taksi da Hrodna.
U Hrodna ich sustreli biełaruskija žaŭniery, jakija praviali mihrantaŭ u bufiernuju zonu ŭ lesie. Siryjcy raskazvajuć, što biełaruskija žaŭniery šmat razoŭ šturchali ich praz polskuju miažu, razrazajučy dla ich kalučy drot. Ale polskija žaŭniery štorazu vyłoŭlivali ich i šturchali nazad u Biełaruś. Kali jany viartalisia ŭ Biełaruś, biełaruskija žaŭniery źbivali ich dručkami i halinami.
Biełaruskaja pamiežnaja słužba nie prakamientavała The Moscow Times hetyja abvinavačvańni nijak.
«Heta było prynižalna», — raskazvaje Kosaj, vysoki chłopiec, jaki zdymaje kašulu, kab pakazać siniaki na śpinie i rukach.
Paśla treciaj niepaśpiachovaj sproby, jany vyrašyli adasobicca ad hrupy i pasprabavać pierajści miažu ŭ inšym miescy, ale ledź nie patanuli ŭ dryhvie, prabirajučysia tudy.
Na siomy dzień u ich skončylisia zapasy ježy i pitva. A polskija pamiežniki ź inšaha boku drotu admaŭlalisia im dapamahać.
«Jany hladzieli na mianie i vylivali vadu ŭ ziamlu», — raskazvaje samy małodšy ŭdzielnik hrupy. I kaža, što da ich stavilisia chutčej jak da sabak, čym jak da ludziej.
U rospačy, niahledziačy na pahrozu źbićcia, jany znoŭ viarnulisia da biełaruskich pamiežnikaŭ i prasili tych dapamahčy pierajści miažu.
Ich pasadzili z 200 inšymi mihrantami ŭ ščylna nabityja ludźmi hruzaviki i pavieźli na poŭdzień, da pustoha pierachodu la Bresta.
Tam biełaruskija žaŭniery prakłali draŭlany most praz polski płot.
«Było strašna i chaatyčna», — kaža Valid.
Biełaruskija žaŭniery skazali jamu biehčy, navat kali pačuje streły. Usich, chto vierniecca, papiaredzili, buduć źbivać.
«My vymušanyja byli iści pa ludziach, heta było čysta vyžyvańnie. Ja nie chaču dumać pra toje, što tam adbyłosia. Mnohija adstali», — skazaŭ jon.
Polskija pamiežniki abvinavacili biełaruski režym u kanstrujavańni draŭlanych mastoŭ i ŭźviadzieńni inšych kanstrukcyj, kab dapamahčy mihrantam pierajści miažu. Łukašenka navat pryznaŭsia ŭ intervju BBC, što heta całkam mahčyma.
Kali Valid i jaho siabry narešcie zmahli prabracca praź miažu, jany pačuli streły palakaŭ u pavietra, ale biehli i nie spynialisia. U chaosie jany zhubili adno adnoha, ale znoŭ sustrelisia kala nievialikaj čyhunačnaj stancyi.
«My tyja niamnohija, kamu vielmi pašancavała. Heta cud, što my hrupaj prarvalisia siudy», — kaža Adaj.
Biaśpiečny dom
U Polščy jany sustrelisia ź siryjskim kantrabandystam, ź jakim skantaktavalisia jašče ź Biełarusi. Jon ich i pieravioz u biaśpiečny dom u Niamieččynie.
Za 9-hadzinnuju darohu da niamieckaj miažy jon nie skazaŭ ni słova.
«Heta jak z pryvidam mieć spravu», — kaža Valid, apisvajučy kantrabandysta.
«Ty ničoha pra jaho nie viedaješ. Ty prosta nie zadaješ nijakich pytańniaŭ».
Jany praviali noč u kvatery na ŭschodzie Niamieččyny, a na nastupny ranak kantrabandyst pieravioz ich na zachad da niamieckaj miažy ź Niderłandami. Adtul jany patrapili ŭ hałandski horad Vienło i tam užo pieršaj spravaj nakiravalisia ŭ palicyju, kab pačać praces rehistracyi na atrymańnie prytułku.
Umovy ŭ łahiery nie takija dobryja, jak chłapcy sabie ŭjaŭlali, pakolki hałandskija ŭłady nie chočuć napłyvu mihrantaŭ. Valid pryznajecca, što, chacia kraina i cudoŭnaja, u łahiery ciažka — chłapcoŭ mała kormiać i ŭ ich niama ciopłaj vopratki.
U ich dobryja šancy zastacca i atrymać status biežanca, kaža pradstaŭnica Niderłandskaj rady pa spravach biežancaŭ, bo ŭłady ŭsio jašče ličać Siryju niebiaśpiečnaj krainaj. Usio nie tak pazityŭna ŭ vypadku ź irakskimi kurdami, jakich najbolš siarod mihrantaŭ, što iduć praź Biełaruś. Niderłandskija ŭłady ličać ich krainu «biaśpiečnaj».
Usiaho ŭ Niderłandy pryjechała dosyć mała mihrantaŭ biełaruskim šlacham — chacia dakładnuju ličbu nazvać niemahčyma, aficyjna zarehistravalisia ŭ listapadzie 53 čałavieki.
Bolšaść mihrantaŭ, jakija patraplajuć u ES, prosiać prytułak u Niamieččynie — tam fiederalnaja palicyja zafiksavała 10648 čałaviek, jakija nielehalna dabiralisia praź Biełaruś.
Niekatoryja ź mihrantaŭ, jakija byli ŭ Biełarusi, užo viarnulisia ŭ Irak, ale pieravažnaja bolšaść žyvie ŭ nadzvyčaj kiepskich umovach na składach la miažy, a niekatoryja śpiać na vulicach Minsku.
«Maja viza skončyłasia, i maja siamja bolš nie moža padtrymlivać mianie», — raskazaŭ Afron, 16-hadovy kurd, jaki ciapier śpić na vulicach Minsku i prosić ježu ŭ minakoŭ. 10 listapada Moscow Times parazmaŭlali ź im u Minsku — tady jon tolki byŭ prylacieŭ sa Stambułu.
Niahledziačy na toje, što im tak pašancavała, siryjskija siabry nie źbirajucca dziakavać Łukašenku za mahčymaść patrapić u Jeŭropu praź Biełaruś.
«Łukašenku było b plavać, kab my pamierli ŭ tym lesie. Jon pra nas zusim nie dumaŭ. Usio heta my sami zrabili», — skazaŭ Valid.
25-hadovy kurd pamior u toj samy dzień, kali dabraŭsia da Niamieččyny praź Biełaruś
Nočču jany čujuć kryki ź lesu na nieviadomych movach, brech sabak i sihnalizacyju. Jak źmianiłasia žyćcio polskaha pamiežža
