Polski analityk i eks-dypłamat: Pucin praličyŭsia z vajnoj — pavieryŭ u mif pra usiomahutnyja śpiecsłužby RF
Čamu Maskva praličyłasia, kali raźviazała vajnu suprać Ukrainy, čaho damahajecca Kreml, raskručvajučy śpiral teroru i represij na terytoryi Rasijskaj Fiederacyi? Pra heta i inšaje Delfi pahavaryła z polskim analitykam, eks-dypłamatam Vitoldam Jurašam.
— Jakija ŭ vas jak u dypłamata zastalisia ŭražańni ad pracy ŭ Maskvie i Minsku?
— Da pačatku svajoj pracy ŭ pasolstvie Polščy ŭ Maskvie, a zatym u Minsku, ni ŭ Rasii, ni ŭ Biełarusi ja nie byvaŭ, dla mianie heta było pieršaje znajomstva z hetymi krainami, ź ludźmi, jakija tam žyvuć. U biełarusaŭ u adroźnieńnie ad rasijan całkam adsutničaje impierskaść, i heta najvažniejšaje adroźnieńnie pamiž biełarusami i rasijanami. Biełarusy mientalnaha značna bližej da Jeŭropy, čym rasijanie. U svaju čarhu, padčas pracy ŭ Rasii mianie ŭvieś čas nie pakidała adčuvańnie taho, što ja nie znachodžusia ŭ Jeŭropie. Što ja maju na ŭvazie? Ludzi, naprykład, u Maskvie ci Piciery, apranajucca tak, jak my, vyhladajuć tak, jak my, Maskva padobnaja da jeŭrapiejskaj stalicy, ale… aŭtarytaryzm prajmaje kožny frahmient žyćcia hramadzian Rasii, nakolki jon upłyvaje na samo hramadstva.
— Rasija šmat kamu abaviazanaja svajoj jadziernaj zbrojaj, i rasijskija palityki i prapahandysty ŭ ŚMI časta pahražajuć, što ich kraina biez vahańniaŭ dastanie jadziernuju zbroju ŭ vypadku kanfliktu z NATA. Na vašuju dumku, ci sapraŭdy Maskva zdolnaja raźviazać jadziernuju vajnu i ci my majem spravu z hihanckim dypłamatyčnym blefam?
— Što tam ni kazaŭ Pucin, my majem, chutčej za ŭsio, spravu z hihanckim palityčnym blefam ź jaho boku, kali jon zajaŭlaje pra hatoŭnaść prymianić jadziernuju zbroju. Ciapierašnija kramloŭskija elity, pa vialikim rachunku — heta banda złodziejaŭ i złačyncaŭ. Złodziei i bandyty, zajmajucca tym, čym zajmajucca dla taho, kab karystacca i atrymlivać asałodu ad skradzienaha, pierśpiektyva zhareć u połymi jadziernych vybuchaŭ, paviercie mnie, ich nie vabić.
Mienavita tamu, ja dumaju, što jany blefujuć, kali pałochajuć atamnaj zbrojaj. Rasijskija dypłamaty i lidary, kali pałochajuć śviet, zabyvajuć, što ich prosta mohuć pasłać pa adrasie «kudy pajšoŭ rasijski vajenny karabiel», z usimi ich pahrozami, kali jany pierahnuć pałku.
Ź inšaha boku, davajcie nie zabyvać, što navat kali my zhodnyja, što hetaja pahroza — blef, a vierahodnaść blizkaja nula, heta ŭsio ž nie značyć, što jana nulavaja. Z-za hetaha Zachad budzie, niahledziačy na ŭsio, šukać mahčymaść, kab Pucin skončyŭ vajnu, nie straciŭšy abličča. Nie tamu, što Zachad słaby, a tamu, što mahčymaść prymianieńnia jadziernaj zbroi stanovicca bolš vierahodnaj mienavita tady, kali Pucin hublaje tvar. Pryčyna prostaja. U Pucina niama nijakaj demakratyčnaj lehitymnaści, usio što ŭ jaho jość, heta jaho «tvar».
— Na jakuju reakcyju mižnarodnaj hramadskaści raźličvaŭ Kreml, raźviazvajučy vajnu suprać Ukrainy, i… čamu jon praličyŭsia?
— Chutčej za ŭsio, niama adnaznačnaha adkazu na pytańnie, na što raźličvaŭ Kreml, kali pačaŭ vajnu suprać Ukrainy, jość tolki zdahadki. Adnak zrazumieła, što dziakujučy vajnie, Kreml zaviaršaje transfarmacyju Rasijskaj Fiederacyi ŭ dyktaturu. Čamu praličyŭsia? Vierahodna, tamu, što rasijskija śpiecsłužby abłažalisia, im udałosia stvaryć mif — usioviednych, niebiaśpiečnych, ale mif nie vytrymaŭ sutyknieńnia z realnaściu — z vajnoj suprać Ukrainy.
— Dypłamatyčnaje rašeńnie, ci mahčymaje jano naohuł, i kali tak, to jakim, na vašu dumku jak dypłamata, jano mahło b być?
— Vidavočna, što Rasija vajnu z Ukrainaj nie vyjhraje, rasijskija vojski nie projduć strojem pa Chryščaciku ŭ Kijevie, ź inšaha boku, naŭrad ci my dačakajemsia i paradu pieramožnaj ukrainskaj armii na Krasnaj płoščy ŭ Maskvie. Džo Bajden u svaim tekście, apublikavanym u Ńju-Jork Tajms, zajaviŭ, što Zachad imkniecca da taho, kab abodva baki, jakija vajujuć, i Rasija, i Ukraina, sustrelisia za stałom pieramovaŭ, tamu dumaju, što pastaŭki zachodniaha ŭzbrajeńnia Ukrainie buduć dastatkova vialikimi, kab zraŭnavać siły Ukrainy i Rasii, ale niedastatkova vialikimi, kab Ukraina atrymała vyrašalnuju pieravahu. Što ž tyčycca Rasii, to Kreml spynić vajnu tady, kali cana, jakuju za raźviazanuju vajnu suprać Ukrainy daviadziecca zapłacić Rasijskaj Fiederacyi, budzie bolšaj, čym mierkavanaja karyść.
— Bolš efiektyŭnaj zbrojaj u rukach Maskvy, čym jadziernaja, ujaŭlajecca pastaŭka nafty i hazu ŭ Jeŭropu. Jakuju metu maje Pucin, pierakryvajučy kran padačy hazu ŭ Jeŭropu? Udar pa ekanomicy, što jašče?
— Pucin takim čynam sprabuje dabicca abureńnia ŭ hramadstvach zachodnich krain, zaniać zachodnich palitykaŭ prablemami ŭ ich ža krainach i kali nie spynić, to prypynić dapamohu, jakuju zachodnija krainy akazvajuć Ukrainie. Naturalna, heta taksama sproba prymusić Zachad damovicca z Rasijaj na ŭmovach, jakija pradyktujuć u Kramli. Kreml, chutčej za ŭsio, budzie časova spyniać pastaŭki hazu, ale całkam ich nie pierakryje, bo kali Maskva rašycca na taki krok, heta budzie takim svojeasablivym samahubstvam. Samahubstvam, paśla takoha, Zachad admoviŭsia b ad rasijskich enierharesursaŭ. Prablema ŭ tym, što ja ŭsio ž mahu pamylacca, bo maje vysnovy hruntujucca na łohicy. Pytańnie ŭ tym, nakolki rasijskaje kiraŭnictva prymaje rašeńni, hruntujučysia na łohicy, a nakolki ŭ jaho pajechaŭ dach.
— Dapuścim, Uładzimir Pucin zaŭtra źniknie, ci stanie Rasija biez Pucina miłaj, vietlivaj i dobraj, rasijanie zabuduć svaje impierskija ambicyi, i vajna va Ukrainie skončycca? Ci, naadvarot, Rasijskaja Fiederacyja stanie jašče bolš ahresiŭnaj?
— Na žal — nie, niavažna, što na dvary — manarchija, kamunizm, demakratyja abo pucinizm, dobra ci drenna žyvuć žychary Rasii, ale jany ŭsio roŭna hanaracca svaimi impierskimi ambicyjami. Mnie zdajecca, što, kali Pucin pamre, to ŭ spadčynu budučym pakaleńniam dastaniecca pucinizm, jaki całkam moža isnavać značna daŭžej, čym sam Pucin. Alaksandr Łukašenka ci jaho spadčyna taksama moža niejkim cudam zachavacca. Darečy, jość sioje-toje, čamu Pucin navučyŭsia ŭ Łukašenki, padkreślivaju, Pucin u Łukašenki, a nie Łukašenka ŭ Pucina. Heta toje, što teror na krok zaŭsiody musić apiaredžvać pratesty. Jak praviła, dyktatarskija režymy razvalvajucca tady, kali bunt suprać ich ułady apiaredžvaje teror. Heta mienavita toje, što zrabiŭ Łukašenka, kali ŭ krainie ŭ 2020 hodzie pačalisia masavyja pratesty. Teror i represii, jakija jon raźviazaŭ u hramadstvie ŭ dačynieńni da svaich sapiernikaŭ, byli nastolki ŭsioabdymnymi i žorstkimi, što jamu ŭdałosia spynić pratesty. Ciapier hetak ža robić i Pucin, represii ŭ Rasii zdajucca iracyjanalnymi, zališnie žorstkimi i ŭsioabdymnymi, ale zdajucca tolki da taho momantu, pakul vy nie zrazumiejecie, što Pucin hulaje na apiaredžańnie. Mienavita dziakujučy hetamu Pucin i trymajecca va ŭładzie.
Kamientary