Kamientary da artykuła

«Jak zrazumieć biełarusa, kali jon taki składany». Hutarka z aŭtaram pieršaj historyi Biełarusi na litoŭskaj movie

  • Kazik
    06.08.2023
    Nu choć pasprabavaŭ zrazumieć, užo dobra. Ale dziakuj, nie treba nam prydumlać identyčnaść. My litviny, naščadki Vialikaha Kniastva, jak by ad hetaha nie padharała u žycharoŭ krainy na poŭnač ad nas. U jakich tolki piśmiennaść zjaviłasia, kali Skaryna ŭžo knihi drukavaŭ.
  • Dorožkin
    06.08.2023
    Kazik, Skorina svoi knihi nie na movie piečatał.
  • ruskija litary
    07.08.2023
    Dorožkin, na apošniaj staroncy padručnika "Biełaruskaja hramatyka dla škoł" Branisłava Taraškieviča 1918 hoda (pdf moža spampavać ź Biełaruskaj Palički) było napisana:

    "Hétaha-ž aŭtara
    BIEŁARUSKAJA HRAMATYKA
    dla škoł
    ruskimi litarami drukujecca
    i skora wyjdzie ŭ świét"

    Tłumačeńnie tut prostaje:
        ruskaja viera - pravasłaŭnaja viera
        ruskija litary - kiryličnyja litary

    Biełarusy rasiejcaŭ "ruskimi" nie nazyvali. Dla nazvy hetaj ŭschodniaj susiedniaj nacyi našy prodki mieli inšyja słovy. Dy i navat sami rasiejcy nazyvali siabie "vielikarosami". Ale ŭ 1933 hodzie savieckija kamisary zrabili reformu biełaruskaj movy i źmianili našyja słoŭniki.
  • Vočy
    07.08.2023
    Dorožkin, Francišak Skaryna ŭ Prazie pačaŭ drukavać knihi Biblii, pastupova pierachodziačy ad knižnaj carkoŭnasłavianskaj da žyvoj biełaruskaj movy.
  • Kazik
    06.08.2023
    “A kali jakomu narodu soramna prava svajho nie viedać, asabliva nam, jakija nie čužoj jakoj movaj, ale svajoj ułasnaj pravy zapisanyja majem i ŭ luby čas, što nam nieabchodna da adbićcia ŭsiakaj kryŭdy, možam viedać. ”

    Leŭ Sapieha, 1588, zvarot da ŭsich sasłoŭjaŭ u pradmovie da statutu VKŁ.
  • Dorožkin
    06.08.2023
    Kazik, a tiepieŕ na jazykie orihinała, pož-ta.
  • Freddy
    08.08.2023
    Dorožkin, vot ty i piši na tataro-monholskom, a nie zaimstvovannom. ili na niemieckom na kotorom tvoi choziajeva hovorili.
  • Załatyč słovy
    06.08.2023
    «U vašym hramadstvie inšyja pryncypy. U vas tradycyi parłamienckaj krainy. U vas jość tradycyi šlachieckaj svabody, decentralizacyi. Vy — sami ŭ sabie dziaržava. U vas niama ijerarchii. I kali zjavicca mahčymaść, vy stvorycie dziaržavu, jakaja budzie vielmi cikavym prajektam. I jana daloka pojdzie ŭ raźvićci».
  • Hela
    06.08.2023
    Mnie padałosia, što hety historyk biełarusaŭ apisvaje pravilna. Amal sa ŭsim zhodna. Byŭ tut rasiejski historyk, jaki nie tolki historyju Biełarusi viedaŭ, ale i kulturu i, navat, movu. Ale... Biełarusaŭ tak i nie paznaŭ. Nie pamiataju ŭžo, što mianie ŭ jaho słovach naściarožyła. Tut hetaha adčuvańnia nima.
  • Ĺ
    07.08.2023
    U Lidzie i Paŭnočna-zachodniaj častcy Respubliki Bielaruś niama nijakich bielarusaŭ katolokaŭ. Heta - achryščanaje ŭ pačatku XV st. litoŭskaje nasieĺnictva.
  • Piecia
    07.08.2023
    Ĺ, nie ŭsie bałty letuvisy
  • Ĺ
    07.08.2023
    Piecia, nie ŭsie paliaki palianie, nie ŭsie bielarusy kryvičy, nie ŭsie ruskija viacičy, i h.d.
    Kankretna na paŭnočnym zachadzie sučasnaj Respubliki Bielaruś pražyvali dajnava, litva i naĺšany, jakija stali častkaj litoŭskaha naroda.
  • Katalik biełarus z pad Lidy
    07.08.2023
    Ĺ, idzi raskažy heta Azaronku.
  • Piecia
    07.08.2023
    Ĺ, a ź jakimi bałtami tady źmiašalisia słavianie, kab dać biełarusaŭ?
  • Katalik litoviec z Pavillia
    07.08.2023
    Katalik biełarus z pad Lidy , možaš siabie choć ruskim abazvać, alie kali tvoj rod miascovy i nie mianiaŭ relihiju - ty litoviec.
  • Adekvatny dziadźka.
    07.08.2023
    Piecia, šukaješ hrušy na viarbie. Biełarusy nie isnujuć dla takich. Hetyja praviedniki vyrašyli zachrasnuć niedzie ŭ ICH stahodździ. Im tak praściej ciešyć svaju vyšejšaść nad astatnimi.
  • tamu što niazručnyja my im
    07.08.2023
    "Historyk adznačaje, što ŭ Litvie niama vialikaj cikaŭnaści da historyi asobnych krain."
    dy jakija ž heta historyki... kazačniki
  • naša historyja
    07.08.2023
    «My sami pišam svaju historyju. Adzinaje, što moža źmianić naš padychod, heta dyskusija. I hetyja inicyjatyvy pavinny iści źnizu».

    heta što? heta jon nas ličyć nizam?


  • Adam Iosifovič
    07.08.2023
    «U svajoj knizie ja ŭžyvaju słova Gudija dla narmalnych, śvietłych pieryjadaŭ.»

    Och už eta romantizacija sriednieviekovych fieodalnych hosudarstv. Byť biełorusom v eti jeho śvietłyje pieriody často označało libo pohibnuť na vojnie, libo umierieť jeŝio v dietstvie v riezultatie kakoj-nibud́ epidiemii, libo pachať na pana po 16 časov v sutki.
  • Freddy
    08.08.2023
    Adam Iosifovič , to li dieło v soviejsko-marksistkije vriemiena ili pod rasiejskoj impierijej? takaja žisť była zamiečatielnaja. 
  • asobaja pačytatielnica
    07.08.2023
    "aŭtar pieršaj knihi pa historyi Biełarusi, raźličanaj na litoŭcaŭ"

    zrešty jaho razvahi davoli słušnyja

    Uvažajemyj riedaktor!  ̶V̶ie̶d̶̶ ̶n̶ie̶ł̶̶z̶ia̶ ̶ž̶ie̶!̶ ̶—̶ ̶h̶o̶d̶ ̶p̶o̶d̶r̶ia̶d̶
    ̶T̶o̶ ̶t̶a̶r̶ie̶ł̶k̶i̶m̶i̶ ̶p̶u̶h̶a̶iu̶t̶
    ̶D̶ie̶s̶k̶a̶t̶̶,̶ ̶p̶o̶d̶ł̶y̶ie̶,̶ ̶ł̶ie̶t̶a̶iu̶t̶
    ̶T̶o̶ ̶u̶ ̶v̶a̶s̶ ̶s̶o̶b̶a̶k̶i̶ ̶ł̶a̶iu̶t̶
    ̶T̶o̶ ̶r̶u̶i̶n̶y̶ ̶h̶o̶v̶o̶r̶ia̶t̶!̶
    chaciełasia b vytrymki z knihi pačytać )
  • Fiedzia
    07.08.2023
    Profiessor voobŝie znajet takoje poniatije miahkaja siła?
  • naša historyja
    07.08.2023
    Fiedzia, dyk ža byccam nie prachviesar... ale mnie taksama "spadabałasia"
    "dyrektar Instytuta Vialikaha Kniastva Litoŭskaha"
    ceły Instytut Vialikaha Kniastva Litoŭskaha.. achchacha
  • 1+1=3
    07.08.2023
    "Pahladzicie ŭ słoŭnik litoŭskaj movy, słova gudas tam maje niekalki značeńniaŭ. Jość niehatyŭnyja i pazityŭnyja značeńni. Siarod ich i «vopytny, daśviedčany», toj, jaki ŭmieje rabić. Ja liču, što čym daŭžejšaja tradycyja ŭžyvańnia niejkaha słova, tym bolš roznych niuansaŭ"

    tam, dzie niuansy, tam mana.. a biełarus jon.. prosty
    dyk što takoje gudas ? ja tak i nie zrazumieło
  • ja nie silna v istorii
    07.08.2023
    ale toje, što jany nazyvali nas hudami, daŭno viedaju...
    u vykładčycy vyšejšaj matematyki było proźvišča Hudzień
    jana adna z aŭtaraŭ słoŭnika terminaŭ pa vyšejšaj matematycy. vykładała vyšejšuju matematyku na movie i ŭ žyćci razmaŭlała naturalna što na movie

    było heta na rubiažy tysiačahodziaŭ... to bok u nulavyja
    pamiataju, jak kazała jana - jedziem my z kalehami z BDU u tralejbusie i praciahvajem abmiarkoŭvać słoŭnik, jak raptam čuju ździŭleńnie ad pasažyraŭ -
    adzin kaža - a chto heta? a čaho heta jany razmaŭlajuć na movie?
    a druhi kaža - dy heta peŭna artysty

    hrusť piečal i vsie takoje (

  • ł - značyć łohika
    07.08.2023
    profiessor možiet otvietiť - počiemu naši horoda staršie letuvisskich horodov minimum na 3 stoletija ? (popravtie, jeśli ja ošibajuś. ja nie silna v istorii))

    voś jon kaža - "iakuju litoŭcy zavajavali ŭ siarednija viaki"
    ale jak? jak mienš raźvity narod moža zavajać bolš raźvity? tak nie byvaje

    hrabanuć moža. u tym liku i historyju. a zavajavać - nie
  • Ĺ
    07.08.2023
    ł - značyć łohika, jak vas nie zachapić, kali vy zajmalisia mižusobicami i sparuchnieli jak dzaržava? Biary holymi rukami. Rymskaja impieryja - klasika
  • Voś
    07.08.2023
    ł - značyć łohika, a ŭ letuviskaj historyi “łohika” takaja, što jany byccam by “zavajavali” słavianskija plamiony kryvičoŭ (našych prodkaŭ), a potym ŭ “zavajovanych” zamovili napisać im statuty (jakija napisany našaj movaj, bo letuvisy dy žamojty ich navat i nie zmohuć pračytajuć). To bok łohiki tam niama. Jak niama ŭ ich i razumieńnia, što słavianskija i bałckija plamiony asimilavalisia mirnym šlacham, pierajmali niešta adzin ad adnaho, a nie zavajoŭvali.
  • ł - značyć łohika
    07.08.2023
    Ĺ, nie bieź ciažkaści pračytała vašy kručki ) darečy navošta pierapisali svaimi kručkami moj t.zv. nik? ale nie suť)

    što da Rymskaj impieryi, i što letuvisy ŭ tym liku vyvodziać svaje t.zv. karani z rymskaj impieryi, to čytała. nu typu - maŭlaŭ, raz u ich kančatki na -s, to značyć jany pramyja naščadki rymlanaŭ 🤭
  • Adekvatny dziadźka.
    07.08.2023
    Hetaha doktara humanitarnych navuk treba budzie pryznačyć Hanarovym Konsułam.
    Dzie jašče takoha znojdziem!
  • ł - značyć łohika
    07.08.2023
    Pieršapačatkovaja nazva Vilni - Kryvy horad (h.zn. horad, miesta, zasnavanaje kryvičami). Hetuju nazvu my sustrakajem u tak zvanych biełaruska-litoŭskich letapisach. (radzima.org)
  • ad
    07.08.2023
    [Red. vydalena]
  • Ochtas
    07.08.2023
    V litovskom žarhonie słovo "gudas" imiejet nieskolko značienij i samo słovo faktičieski žarhonnoje:

    Ałkohol: "Gudas" takžie ispolzujetsia v značienii ałkohola. Eto možiet otnosiťsia k raźličnym vidam śpirtnych napitkov, takim kak vino, pivo ili kriepkije śpirtnyje napitki.

    Niesčastnyj słučaj ili płochoje sostojanije: V niekotorych słučajach "gudas" možiet byť ispolzovano dla oboznačienija niesčastnoho słučaja ili niebłahoprijatnoho sostojanija, naprimier, fizičieskoj travmy ili boleźni.

    Nieudačnik / niesčastlivčik: V žarhonie "gudas" takžie možiet ukazyvať na čiełovieka, kotoromu nie vieziet, nieudačnika ili niesčastlivčika.
  • MAiaŁITVA
    07.08.2023
    k: V žarhonie

    Ochtas
    , dziakuj za tłumačeńnie. pra niešta padobnaje zrešty ja i zdahadvałasia...

    a voś ŭ nas ža niama žarhonnaj nazvy dla letuvisaŭ? tak?
    jak zrešty i dla inšych narodaŭ
  • on prosto tak poizdievałsia
    07.08.2023
    Był zadan vopros II. II otvietił pro etimołohiju słova "gudas".
    Citata:
    Litovskoje słovo “gudas”  proischodit ot juho-vostočnoho dialekta gudėti, čto označajet “načať hovoriť na druhom dialektie ili jazykie”. Priedpołahajetsia, čto piervonačalnyj smysł był “inostraniec, nie umiejuŝij hovoriť na litovskom jazykie”, takžie nieudačnik i prostofila. Pozžie słovo “gudas” było uzko śpiecializirovano i otnosiłoś k vostočnosłavianskim narodam v prieniebriežitielnom klučie.
  • Dy licha ź imi!
    07.08.2023
    Nu jany ž "nie cikaviacca historyjaj susiednich dziaržaŭ". U pierakładzie z dypłamatyčnaj na narmalnuju - "iany falsiyikujuć historyju susiednich dziaržaŭ, kab praściej było vydumlać svaju prapahandu".
    Ale ciapier raz usio ciažej falsifikavać, to i zhadvać jaje nie budziem, chalera ź joju, z hetaj historyjaj, adny turboty, i bieź jaje dobra siadzim. Toje što akpŭvajecc6 pracuje ceły Istytut VKŁ, dzie "nie cikaviacca historyjaj" to možna ŭjavić što tam za armada "nieŭacikaŭlenych". Taki hałas padymuć, zadziaŭbuć lubych cikaŭnych. Ale licha ŭ imi, nas prapahandysty taksama nie cikaviać.
  • ł - značyć łohika
    07.08.2023
    Pra staražytnuju nazvu našaj krainy ŭ litoŭskaj movie,

    jakoj-jakoj movie? ) i chaj by najpierš z nazvaj svajoj krainy razabralisia

    u mianie jašče adno pytańnie - čamu
    na staražytnych manietach VKŁ (na ŭsich!) napisana LITVA, ale ni razu nie Lietuva
    jak prachviesar heta tłumačyć?
  • Piecia
    07.08.2023
    Redakcyja, a kudy prapaŭ hety artykuł maje stužki sajta? Što ź im nie tak?
  •