Bierlin — simfonija vialikaha horadu (Berlin: Die Sinfonie der Grosstadt)
Niamieččyna, 1927, niamy, čorna-bieły, 65 chv.
Režysior: Valter Rutman
Žanr: Dakumientalnaja kinasimfonija
Adznaka: 9 (z 10)
U biełaruskich hledačoŭ jość mahčymaść jašče pabačyć adzin z sama znakavych filmaŭ XX stahodździa. Z 24 pa 30 traŭnia ŭ «Centry videa» demanstrujecca stužka «Bierlin — simfonija vialikaha horadu».
Bierlin 1927-aha — horad-Mołach, ščasny i radasny. Tysiačy tvaraŭ, hazietčyki, biurhiery. Tramvai, kabaretnyja aktrysulki, siemafory, mašyny, prastytutki. Horad dychaje j krucicca, i śpiavaje svaju nialitaścivuju simfoniju.
Nievierahodna, ale scenar dakumientalnaj stužki «Bierlinu» skłaŭ aŭtar adnaho z sama ŭmoŭnych tvoraŭ. Karł Majier — prydumščyk ekspresijanisckaha «Pakoja doktara Kalihary». Apieratar karciny Karł Frojnd upotajki hulaŭ pa horadzie z kamieraj, zamaskavanaj pad valizku — i prahna chapaŭ tvary mieścičaŭ, jakija ničoha nie padazravali. Dziki mantaž Valtera Rutmana, jaki natchniaŭsia ekśpierymientami Dzihi Viertava, davieršyŭ spravu.
Siońnia heta paema zabytych časoŭ, jakaja dziejničaje jak pahroźlivy son. Staroha horadu-Mołachu bolej niama. Miechanizmy j mašyny, apietyja Rutmanam nieŭzabavie aščerylisia vajnoj, a milijony radasnych tvaraŭ byli prabityja kulami.
A sam Rutman, u časy Hitlera — asistent Leni Ryfienštal i žaŭnier Ministerstva impierskaje prapahandy — zahinuŭ u 1941 na Uschodnim froncie, dzieści pad Smalenskam.
