Lubimyja pieśni: Andrej Chadanovič 7

Paet i pierakładčyk Andrej Chadanovič — adzin z tych, chto ŭ našyja nie samyja litaraturacentryčnyja časy zmoh dakazać, što paezija moža być adnačasova niepapsovaj i papularnaj.

Vieršy Chadanoviča ŭžo zrabilisia kłasikaj nulavych, a dziakujučy jahonym pierakładam pa-biełarusku zahavaryli dziasiatki paetaŭ i prazaikaŭ — ad Leanarda Koena da Juryja Andruchoviča. Jakoj muzykaj natchniajecca sam Andrej?

«Najpierš treba zhadać Leanarda Koena, — kaža Chadanovič. — Skažam, jaho pieśniu Hallelujah. U mianie šmat lubimych pieśniaŭ Koena, ale hetaja vielmi dobra ŭvasablaje toje, za što ja caniu hetaha tvorcu. Jon pieradusim vialiki paet, jaki ŭvasobiŭ svaju liryku ŭ adekvatnaj muzyčnaj formie. Niekatoryja ličać jaho šansańje, niekatoryja pad jaho tančać, ale pry hetym jahonyja vieršy traplajuć u nierv: intelektualnyja i vielmi ščyryja adnačasova.

Džejn Birkin, pieśnia L'Aquoiboniste, napisanaja Sieržam Hienzburam, jašče adnym pryŭkrasnym paetam, što znajšoŭ dla svajoj liryki adpaviednuju muzyčnuju padaču. Dla mianie Hienzbur — uvasableńnie ŭsiaho najlepšaha, što było ŭ francuzskaj „novaj chvali“, razam ź filmami Hadara i Trufo. Hienzbur — iraničny i tonki da niepierakładalnaści. A jašče jaho kachali najpryhažejšyja žančyny taho času (Džejn Birkin — nie vyklučeńnie). Vielmi cikava bačyć, jak mahija paeta adlustroŭvajecca praź jahonuju muzu.

Pieśnia „Lili Marlen“ zrabiłasia papularnaj padčas Druhoj suśvietnaj vajny, chacia napisali jaje padčas Pieršaj. Ja adkryŭ jaje dla siabie razam z hienijalnym adnajmiennym filmam Faśbindera, jaki rvie šabłony i źmianiaje stereatypy ŭ pohladzie na historyju. Prynamsi, pierastaješ naiŭna dzialić śviet na biełaje i čornaje, škadujučy čałavieka ŭ tym, kaho ciabie vučyli ličyć voraham. Tema vajny pieraplatajecca z temaj kachańnia, i apošniaja pieramahaje. Nie treba być bitnikam, dastatkova pasłuchać hetuju pieśniu, kab pryjści da formuły: „Make love, not war“.

Nie mahu abyjści ŭvahaj palakaŭ. I tut pa-za kankurencyjaj dla mianie pieśnia Jacka Kačmarskaha „Nasza klasa“. Heta taki sumny pohlad na pakaleńnie aŭtara. U pieršaj častcy pieśni pieraličvajucca byłyja adnakłaśniki: niechta trahična zahinuŭ, niechta zvaliŭ na Zachad, inšyja tolki dumajuć zvalvać. A ŭ druhoj pałovie raskidanaje pa śviecie pakaleńnie źlivajecca ŭ vobrazie adnaho dreva, što karaniami j halinami jadnaje žyvych z pamierłymi. Pa-mojmu, hłybokaja fiłasofija i virtuoznaja paezija.

Nie schłušu, kali skažu, što lublu rasijskuju aŭtarskuju pieśniu. Haliča, Vysockaha. Asabliva Bułata Akudžavu — za žyćciovuju mudraść, uvasoblenuju ŭ vielmi dalikatnaj paetyčnaj formie. Zdajecca, niama nijakaha pafasu, ale cicha prahavorvajucca strašenna važnyja rečy. Naprykład, pieśnia „Malitva Fransua Vijona“, pad jakoj razam z Akudžavam i Vijonam padpisałasia b usia intelihiencyi XX stahodździa, što pieražyła i ahoń, i vadu, i miednyja truby».

JUU

Chočaš padzialicca važnaj infarmacyjaj ananimna i kanfidencyjna? Pišycie redaktaru «Našaj Nivy» ŭ TH