Pres-słužba HA «Biełaruskaja asacyjacyja žurnalistaŭ» paprasiła siabra arhanizacyi Źmitra Bandarenku prakamientavać frahmient svajho intervju «Narodnaj voli», jaki vyklikaŭ vialiki rezanans u žurnalisckim asiarodku: pra toje, što «prykładna 80 adsotkaŭ niezaležnych žurnalistaŭ zavierbavanyja KDB».
Bandarenka: — Na žal, «byćcio vyznačaje śviadomaść» — ad hetaha nikudy nie padziecca. Skazać, što ŭłady i KDB nie cikaviacca žurnalistami — značyć, uvieś čas chadzić u ružovych akularach.
Pahladzicie — siarod tych ludziej, jakija siadzieli ŭ KDB, zdajecca, bolš za 10 čałaviek źjaŭlajucca siabrami BAŽ ci žurnalistami… Adna ź pieršych prapanovaŭ da mianie ŭ SIZA KDB była — davajcie Vy budziecie z nami supracoŭničać, i sajt «Chartyi» budzie nie takim admarožanym, a budzie kanstruktyŭnaj apazicyjaj, alternatyŭnym «lusterkam»…
Ja nie viedaju, kolki tam pracentaŭ, ale davajcie tak: jość nul, a jość ličba, jakuju ahučyŭ Bandarenka — 80%. Ahučcie «svaju» ličbu, dakažycie mnie, što heta nul. Ja sa svajho dośviedu kažu, što nie.
BAŽ: — Hetaja ličba tak vyrasła paśla śniežańskich padziejaŭ
Z.B.: — Biezumoŭna, jana była značna mienšaj. Ale, prabačcie, ja viedaju ludziej, jakija kazali mnie, što jany byli zavierbavanyja. I ja viedaju, što jany žurnalisty.
I heta strašnaja reč, bo ludziej viarbujuć na tym, što jość niedachopy — naprykład, šmat žurnalistaŭ pracujuć nieakredytavanymi na zamiežnyja vydańni, jość padatkavyja prablemy, i heta vydatnaja hleba dla viarboŭki.Treba razumieć, što heta prablema vielmi surjoznaja.
Ja zadavoleny tym, što hetaja tema budzie abmiarkoŭvacca ŭ hramadstvie. Treba razumieć, što ludzi, jakija padpisali papiery ab supracoŭnictvie z KDB, — u čymści niaščasnyja ludzi. Ale heta nie značyć, što jany ŭvieś čas pracujuć na KDB — ich prymusili. Čałaviek byŭ u stanie emacyjnaha šoku, moža, jamu ci jaho rodnym pahražali kryminalnaj spravaj — i čałaviek pajšoŭ na heta. Heta nie značyć, što jon staŭ supracoŭnikam KDB…
BAŽ: — Jakija nastupstvy moža mieć abmierkavańnie hetaj temy — stanoŭčyja, bo hety «naryŭ» uskryjecca, ci heta moža sparadzić bolšy niedavier u žurnalisckim asiarodku?
Z.B.: — Ja liču — dobra, što hetaja tema budzie abmiarkoŭvacca. Siońnia heta haračaje abmierkavańnie, a potym i da niejkaha «suchoha astatku» sprava dojdzie. Nie dumaju, što heta adabjecca na atrymalnikach infarmacyi, čytačach haziet. Bo patreba ŭ infarmacyi — bazavy instynkt čałavieka, i jon budzie čytać infarmacyju ŭsio roŭna. Mahčyma, budzie bolš surjozna stavicca da krynic infarmacyi i zadumvacca. Heta jak maje znajomyja kazali: jany viedali, što ŭ ich doma jość prasłuchoŭvalnaje abstalavańnie, ale, kali padčas ramontu jany ŭbačyli jaho na ŭłasnyja vočy, to stała brydka žyć. Ale što rabić, kali heta jość? A jak pry dyktatury moža być? Treba prosta być realistami.
Ja liču, što treba, jak kaža moj siabra Mikałaj Chalezin, uskryvać tabuiravanyja temy. Mabyć, u našym asiarodku hetaja tema — tabuiravanaja. Jana abmiarkoŭvajecca, ale niepublična. Mabyć, ciapier budzie abmiarkoŭvacca publična.
Hałoŭnaje pytańnie — nie ŭ žurnalistach. Pytańnie — na jakoj padstavie KDB viarbuje žurnalistaŭ. Sproby viarboŭki była amal va ŭsich, chto apynuŭsia ŭ «amierykancy» za hety čas. U kožnaha dokazami na sudach źjaŭlalisia razdrukoŭki prasłuchoŭvańnia telefonaŭ. Ja tak i nie pačuŭ adkazu na svajo pytańnie: čamu mianie prasłuchoŭvali jašče pačynajučy ź vieraśnia? I tut hałoŭnaje pytańnie — čamu takaja situacyja ŭ Biełarusi? Čamu takaja ŭsiedazvolenaść KDB, na jakoj padstavie? U nas što — terarystyčnaja pahroza ŭ krainie? Mnie zdajecca, akcent treba rabić na heta…
- Nahadajem: Z. Bandarenka byŭ aryštavany 20 śniežnia 2010 hoda i asudžany na 2 hady pazbaŭleńnia voli ŭ kałonii ahulnaha režymu. Adrazu paśla aryštu ŭ jaho abvastrylisia chraničnyja zachvorvańni, u lipieni 2011 hoda jamu zrabili apieracyju na chrybietniku. U kancy studzienia hetaha hoda Bandarenku zrabili bolš žorstkimi ŭmovy ŭtrymańnia ŭ kałonii, niahledziačy na kiepski stan zdaroŭja. Paśla taho jak 1 lutaha asudžany palityk napisaŭ prašeńnie ab pamiłavańni na imia Łukašenki, jamu dazvolili karystacca mylicaj. Bandarenka byŭ vyzvaleny z Mahiloŭskaj kałonii № 15 ranicaj 15 krasavika h.h.
