Niaklajeŭ—zahadka
Uładzimier Niaklajeŭ nie viarnuŭsia ŭ Biełaruś. Apošnija nadziei «dziaržaŭnaj» intelihiencyi na pieravychavańnie prezydenta raźviejvajucca. Ułada zastajecca pry svaim imknieńni vypravić «histaryčnuju pamyłku balšavikoŭ» i likvidavać biełaruskaje pytańnie. Dziaržaŭnaja intelihiencyja zastajecca pierad vybaram: ustać razam z usim narodam ci praciahvać udavać vialikuju chitraść, trymajučy chvihu ŭ kišeni.
Emihracyja Niaklajeva, deklaravany krach sprobaŭ niedałučanaha čałavieka «ciarpieć uładu moŭčki», moža stać vialikaj spravaj dla Biełarusi, dla dasiahnieńnia nacyjanalnaha adzinstva. Heta znakavy ŭčynak, paraŭnalny ź viartańniem Čyhira. Vychodzić, nijaki čałaviek nia moža bolš tryvać. Lepš užo niavola, lepš emihracyja, čym maŭčańnie.
Sajuzu piśmieńnikaŭ Niaklajeŭ daje adziny šaniec pieratvarycca z savieckaha biurakratyčnaha fantomu, ź jakim užo daŭno nichto nia ličycca i jakoha nichto nie zaŭvažaje, u niešta sapraŭdnaje, z pryncypami i pazycyjaj. Mała chto vieryć, što heta mahčyma. Z vusnaŭ namieśnicy staršyni SP Volhi Ipatavaj užo prahučała, što hałoŭnaje — zachavać «asiarodak nacyjanalnaj idei». Što, kali adkinuć metafary, aznačaje — zachavać paru pakojaŭ u budynku la parku Horkaha, pieraabraŭšy Niaklajeva. Inšy ž namieśnik, Navum Halpiarovič, maŭčyć.
U.Niaklajeŭ achinuŭ siabie tajamnicaj. Kažuć, što jon sapraŭdy vielmi chvory — paśla insultu. Kažuć, što jon moža nikudy nie emihruje, pryjedzie nazad i skaža: «A chto prydumaŭ usio heta? Ja takoha nikoli nie kazaŭ, heta vydumka reparteraŭ». Varšaŭskaja siamja, u jakoj jon haściuje, nikoha da jaho nie padpuskaje, navat jahonaja žonka nia ź pieršaha razu dazvaniłasia. Viadoma, što sustrakaŭsia z Paźniakom, ale nieviadoma, pra što havaryli. Pres-kanferencyja adkładajecca.
Valancin Akudovič, siabar redakcyi «Krynicy», paćviardžaje: «Niaklajeŭ, jak nichto, umieje trymać paŭzu». Karespandent «Biełorusskoj haziety» Siamion Bukčyn aburajecca ŭ słuchaŭku: «Ničoha nia viedaju. Ja vam nie litsakratar Niaklajeva, ja nie za tym u Varšavie». Viktar Šnip, jaki pracavaŭ adkaznym sakratarom «LiMu» i za Niaklajeva, uśmichajecca ŭ vusy: «Niaklajeŭ pajechaŭ pa Nobeleŭskuju premiju. Šymborskaja, polskaja paetka atrymała ž hetuju premiju». U biełaruskaj litaratury była adna enihma — Maksim Tank. Mas-medyja za tydzień źlapili druhuju.
Zhadvajucca daŭnija kadry z BT: kali Łukašenka ŭračysta adkryvaŭ Teatar estrady, jon abychodziŭ prysutnuju «tvorčuju intelihiencyju», vitajučy i cisnučy ruki. Padyšoŭ i da Niaklajeva. Toj zastaŭsia stajać ruki ŭ kišeniach. Łukašenku skryviła.
My spytalisia, što dumaje pra adjezd Uładzimiera Niaklajeva Adam Hlobus, jaki pracavaŭ razam ź im u časopisie «Krynica» — tym, nakład jakoha siahaŭ 500 tysiač.
Adam Hlobus: Niaklajeŭ budzie vydavać «Krynicu» za miažoj
«U jaho žyćci nastupiŭ kryzys. Toj Niaklajeŭ, jakoha ja viedaŭ byŭ čałaviek eksterjerny, estradny, pasadny. Jon zaŭsiody byŭ navidavoku. Heta čałaviek, jaki moh čytać vieršy na stadyjonie abo vystupać na źjeździe kamunistaŭ. Jaho zaŭsiody cikaviła źniešniaja prajava mastactva. I razam z tym hety čałaviek vałodaŭ vialikaj zdatnaściu damaŭlacca z usimi. Ciapier, musić, heta pieršy vypadak, kali jon nie damoviŭsia z uładami.
Na maju dumku, čałaviek takoha składu zdolny da suicydalnych žestaŭ. Jon zachvareŭ. A jak nie zachvareć, kali ciabie pradali, pryčym pradali nie tyja ludzi, što ličylisia vorahami, a ludzi, kalehi, ź jakimi ty prapracavaŭ usie lepšyja hady. Jany nie zrazumieli, što časopis «Krynica», i taja staraja, i novaja — heta viaršynia tvorčaści Niaklajeva, jahonaja vialikaja zasłuha. Tyja, chto chacieŭ vyhnać Niaklajeva z «Krynicy», praličylisia. Niaklajeŭ zrobić — u Polščy, u Paryžy, dzie zaŭhodna, — novuju, budučuju «Krynicu», narmalny litaraturna-mastacki časopis. Ja ŭpeŭnieny, što jon zrobić tam časopis. Heta adzinaje, što moža vyvieści jaho i z depresii, i ź niajasnaha palityčnaha stanu. Tym bolš što za miežami Biełarusi žyvie dastatkova tvorčych asobaŭ, jakija mahli b udzielničać u takim časopisie — Bykaŭ, Dubaviec, Minkin, Šupa, Maksimiuk, Łukašuk, Sokałaŭ-Vojuš, amerykanskaja j anhielskaja emihracyja. Niaklajeŭ — talenavity arhanizatar. Jon zmoža źjadnać usich. U abnoŭlenaj mienskaj «Krynicy» ž usie drukavalisia!
Nivodzin z tych ludziej, što pretendavali i pretendujuć na pasadu hałoŭnaha redaktara «Krynicy», nia majuć maralnaha prava tak rabić dy j nivodzin ź ich prosta nia zdatny rabić časopis. Jany mohuć stvaryć dobry vierš, napisać dobry artykuł, zrabić dobry pierakład, ale kiravać pracesam ni adzin ź ich nia zdatny.
Žest Niaklajeva — heta žest nie palityka, a čałavieka i paeta.»
Zastajecca nahadać, što pisaŭ Adam Hlobus pra U.Niaklajeva ŭ svaich «Suajčyńnikach» hod tamu: «REDAKTAR Niaklajeŭ lubiŭ papałochać biełaruskich patryjotaŭ nastupnym čynam: «Vy tut hieroi, a zojdzie čałaviek z maleńkim pistaletam, i hieraizm prapadzie».
