17 śniežnia biełaruskamu kino spoŭniłasia 75 hadoŭ
Sumny jubilej
U hety dzień u 1924 hodzie ŭrad BSSR zasnavaŭ Dziaržaŭnaje ŭpraŭleńnie ŭ spravach kinematahrafii j fatahrafii. Sa słovaŭ namieśnika ministra kultury, byłoha kinaaperatara Jurja Ćviatkova, heta «śviata sa ślaźmi na vačoch». Na imprezie Sajuzu kinematahrafistaŭ u kinateatry «Maskva» Ju.Ćviatkoŭ abrysavaŭ kryzys, na dnie jakoha sustreła svoj jubilej biełaruskaje kino. Sioleta na «Biełaruśfilmie» zdymałasia tolki adna mastackaja stužka — «Momant iściny», i taja z rasiejskimi aktorami i častkova na rasiejskija hrošy, dyj tak i nie daźniałasia. Usie apošnija hady kinastudyja vyžyvaje tolki za košt tych srodkaŭ, jakija ŭkładajuć u supolnuju vytvorčaść zamiežnyja pradusary — pieravažna niamieckija. U Biełarusi praktyčna niama rentabelnych kinateatraŭ. Zarobak u kinematahrafistaŭ — adzin z najnižejšych, i toj časta zatrymlivajuć. Dziaržava nie dała nijakich hrošaj na śviatkavańnie jubileju ajčynnaha kino. Kiraŭnictva krainy (jak, zrešty, i apazycyja) navat nie dasłała kinematahrafistam vinšavańniaŭ.
Adna z pryčynaŭ zaniapadu mastackaha kino ŭ Biełarusi — adsutnaść cikavych scenaroŭ. Z hetaj nahody Sajuz kinematahrafistaŭ naładziŭ volny konkurs, u jakim uziali ŭdzieł bolš jak 60 aŭtaraŭ. 17 śniežnia žury na čale ź piśmieńnikam Viktaram Kaźkom abvieściła vyniki i ŭznaharodziła laŭreataŭ hrašovymi premijami (najbujniejšaja składaje 80 miljonaŭ «byrykaŭ»). Lepšyja scenary Sajuz kinematahrafistaŭ rekamendavaŭ da pastanoŭki na «Biełaruśfilmie». Heta, najpierš, kamedyja z žyćcia kałhaśnikaŭ «Bieražycie byčkoŭ!» Alaksandra Bohdana i drama Illi Ivanienki «Pobač z Radzimaj». Siužet apošniaj taki: rasiejskaha chłopca, jaki maje biełaruskija karani, chočuć zabrać u vojska i, mahčyma, adpravić na čarhovuju vajnu ŭ Čačeniju. Chłopiec terminova afarmlaje sabie zamiežnaje — biełaruskaje — hramadzianstva, ale heta jaho nie ŭratoŭvaje: Biełaruś i Rasieja stvarajuć supolnyja ŭzbrojenyja siły…
Z nahody jubileju Sajuz kinematahrafistaŭ uznaharodziŭ admysłovym medalom 28 veteranaŭ ajčynnaha kino (siarod ich — Stefanija Staniuta, Pavał Karmunin, Valery Rubinčyk). Medal № 1 atrymaŭ 90-hadovy aperatar Majsiej Bieruch, jaki zdymaŭ, jak u 1944-m skinuli svastyku z Domu Ŭradu.
Juraś Barysievič
