Комментарии к статье

«То, что сегодня происходит в Беларуси и в архивах, и в исторической науке, выглядит настоящей катастрофой»

  • Бобр
    07.10.2023
    Хочу сделать ремарку не по теме. Для ожидателей карты поляка тоже плохие времена: теперь польские инспекторы игнарируют справки из архивов. Для них теперь приоритет только советские документы.
  • Як бы не
    08.10.2023
    Бобр,
    Вядомыя выпадкі выкарыстаньня дакумантаў і не адтуль, і не адсюль, і нават ня з П-чы. І што тады, ўвогуле тупік? Аб'ектыўны аналіз дакумантаў засяроджваецца не на паходжаньні дакумантаў, аіна іхнім вывучэньні. Няма чаго люд палохаць. Ці гэта спроба адвабіць ад працэсу? Ведайма мы гэткія ўкіды/парады...
  • Бобр
    08.10.2023
    Як бы не, попробуйте.
  • Як бы не
    09.10.2023
    Бобр, iнфа 100 адсоткаў. Цi сапраўды чакаяце прозьвiшчаў? Дакладна на казачок/справакоўца?
  • Аспирант
    07.10.2023
    Яркий представитель белорусской эмиграции на экране на заднем плане. А вообще никто в РБ историков не преследует. Проблемы возн кли лишь у труженников на ниве национализма.
  • Нацдэм
    08.10.2023
    Аспирант, а ты на ніве бальшавізма працуеш?
  • Аспирант
    08.10.2023
    Нацдэм, из этих двух конечно большевизм выбираю. Без вопросов.
  • Нацдэм
    08.10.2023
    Аспирант, твой выбар, але чым ён лепшы за мой, бальшавічок?
  • Дзік
    07.10.2023
    Нават савецкую катастрофу гісторыя перажыла, перажыве і гэтае непаразуменне ва уладзе. 
  • Ext
    08.10.2023
    Дзік , Справа не ў тым, што гісторыя з часам перажыве, справа ў тым што беларускі народ больш як 200 гадоў не мае ўлады ў сваёй краіне, не мае развіцця, спакойнага і вольнага жыцця як жывуць іншыя еўрапейскія краіны і народы. Гэта вельмі цяжка і балюча.
  • умка
    08.10.2023
    а яшчэ дзікая іронія лёсу ў тым, што самае жорсткае вынішчэнне мовы і культуры Беларусь зведала і працягвае зведваць (зараз яно яшчэ больш пашырылася і паскорылася) падчас незалежнасці пры першым т.зв. прэзідэнце, які да таго ж тыпу гісторык...
  • даведка
    07.10.2023
    В архивном деле и исторической науке всем заправляют силовики, которые ничем иным управлять не способны.
  • Exec
    08.10.2023
    Які лёс старадаўных музейных і бібліятэчных збораў у Беларусі?

    Беларусь, відаць, адзіная краіна ў свеце, краіна-выключэнне, дзе нацыянальных культурных скарбаў, матэрыяльных і духоўных, на радзіме меней, чым за яе межамі. Прычынай таму ваенныя навалы, што хвалямі перакочваліся праз нашу зямлю, і драпежніцкая палітыка суседзяў.

    Цяжка пералічыць усе тыя нацыянальныя багацці, што на працягу стагоддзяў былі вывезеныя з беларускай зямлі ў суседнія краіны. Тут і славутая нясвіжская калекцыя слуцкіх паясоў, і выданні Ф.Скарыны, і багатая калекцыя зброі і рыцарскіх панцыраў, і ўнікальны шкляны посуд з Налібоцкай мануфактуры, што апынуліся ў Дзяржаўным гістарычным музеі ў Маскве, і кнігі з нясвіжскай і полацкай бібліятэк, вывезеныя ў Пецярбург, і славутая бібліятэка І.Храптовіча са Шчорсаў, якую ў Першую сусветную вайну склалі ў часовы дэпазіт у Кіеве, і тысячы скрыняў з каштоўнасцямі (старадаўнай бронзай і срэбрам, мармуровымі барэльефамі і статуямі, карцінамі старых майстроў, рэдкімі рукапіснымі кнігамі і гравюрамі, дзівоснымі дыванамі і габеленамі, калекцыямі зброі і манет, фарфору і фаянсу), адпраўленых з Менска за мяжу.

    Найбольш беларускіх кніг, рукапісаў, карцін, іншых музейных экспанатаў было вывезена - на захад і на ўсход - у часе Другой сусветнай вайны. Бясследна загінулі (кажуць ужо пасля прагляду Берыя) бясцэнныя скарбы Магілеўскага абласнога музея і сярод іх найпершая нацыянальная рэліквія - крыж Еўфрасінні Полацкай. У Германію і Аўстрыю трапілі асноўныя зборы Менскага і Баранавіцкага музеяў. Далёка не ўсе яны вярнуліся назад. А некаторыя з іх трапілі ў сховішчы Расеі. Так здарылася, напрыклад, са старажытнымі каменнымі выявамі жанчын («бабамі»), якія да вайны знаходзіліся ў Менску, у вайну ўпрыгожвалі адзін з паркаў Берліна, а пасля зніклі ва ўсходнім кірунку.

    І пасля Другой сусветнай вайны працягвалася рабаванне нашых культурных скарбаў. Так, некалькі дзесяткаў найкаштоўнейшых карцін з нясвіжскай калекцыі Радзівілаў былі вывезяны. У Маскву траплялі манетныя скарбы, знойдзеныя ў нашай зямлі. Ленінградскія і маскоўскія экспедыцыі вывозілі каштоўныя археалагічныя знаходкі і рэдкія старыя кнігі.

    Асобна трэба сказаць пра лёс Віленскага беларускага музея імя І.Луцкевіча, зборы якога налічвалі блізу 75 тысяч экспанатаў. Пасля яго ліквідацыі ў 1945 годзе бальшыня іх, у тым ліку Статут 1588 года, Біблія Францішка Скарыны, багатыя калекцыі старажытных грамат, пячатак, гравюр, картаў, слуцкіх паясоў, жывапісу, зброі, апынуліся ў летувіскіх музеях і бібліятэках - Гістарычна-этнаграфічным музеі, Дзяржаўным мастацкім музеі.
    **** Хаця тыя скарбы якія апынуліся ў Літве, Польшчы, Украіне магчыма захаваліся як гістарычныя скарбы ў адрозненні ад усяго таго што вывезена на Масковію. Шмат беларускіх гістарычных экспанатаў вывезена з Беларусі на Масковію пад час лукашызму. Ужо неаднаразова высвчтоялася што скрадзеныя ў Беларусі гістарычныя экспанаты перапрадаваліся на таргах на Масковіі.
  • Шлюбский
    08.10.2023
    Exec, теперь давай про каштовности на Западн расскажи. А то видится у тебя нездоровый ухил на Восток.
  • Да
    08.10.2023
    Эта катастрофа имеет своё название - лукашизм, бондаревщина, азарёнковщина, скотный двор русского мира.....
  • Шляпентох
    08.10.2023
    Да, и скотный двор западного мира.
  • Анфиса
    08.10.2023
    Так эта барышня спасает белорусскую науку? Прекрасное далёко не будь ко мне жестоко…
  • архіварыюс
    09.10.2023
    Архівы ў БссР заўсёды былі структурай НКВД. Пасля пераназову гэтай паважанай арганізацыі нічога не змянілася. Якая катастрофа? Пастарэлі душой вецераны -- гэта праўда.
  •