Івулін пра здзекі з Пушкіна, цяжкі стан Латыпава і эрзац-сэкс у калоніі
Аляксандр Івулін, блогер, які быў палітвязням і нядаўна выйшаў з калоніі, даў інтэрв'ю каналу «Жыццё-маліна». Сабралі самае цікавае з яго.
02.04.2023 / 11:55
Аляксандр Івулін нядаўна выйшаў з калоніі і даў інтэрв'ю каналу «Жыццё-маліна». Скрын відэа
Пра тое, як лягчэй сядзець
Мне было лягчэй: сумленне было чыстае. Я разумеў, што не зрабіў нічога дрэннага: нікога не «здаў», нікому не нашкодзіў сваімі відэа. Я ні пра што не шкадую і ў мяне не было пытанняў да сябе. І спаў я вельмі добра — у дзесяць адбой і я ўжо сплю.
Я разумею, што мушу «вывозіць». Было бачна, што я быў узорам для многіх людзей і таму я не мог проста апусціць рукі.
Але мне пашчасціла, што мне не трэба быць нейкім узорам, я такі які ёсць і гэта, мне здаецца, феномен таксама майго медыйнага поспеху. Людзі адчуваюць маю энергію і зараджаюцца ёй. Задача ў тым, каб проста застацца чалавекам, якім і быў. Самая галоўная гісторыя ў зняволенні — не згубіць гэтую нейкую бадзёрасць.
Пра тое, чаму важна заставацца чалавекам
Мы сядзелі з Анатолем Лябедзькам на Акрэсціна, заходзіць хлопец і бачна, што для яго гэта жахлівая сітуацыя — ён ішоў з працы, які схапілі і закінулі ў камеру. І мы адразу спыталіся: як там на волі, што новага? Ён кажа: чуў, Лябедзька хутка выйдзе, яшчэ Івулін там сядзіць. Я ўжо тады быў моцна зарослы. І ён углядаецца у нашы твары і ў яго выбух адбываецца: ваў, я выйграў джэк-пот, я ў адной камеры з Лябядзькам і Івуліным, дзе фотаапарат, давайце сфоткаемся.
Гэтаму хлопцу было цяжка пасля, бо спачатку ты на эмацыйным пад'ёме, а пасля разумееш, што табе пагражае зняволенне. На яго тады завялі акурат крыміналку за нейкія каментары. Чалавек плача, ты яго супакойваеш, пасля спрабуеш вывесці яго на тое, што ўсё будзе добра. Я жахлівы спявак, але мы разам з ім спявалі «Паветраны шар», і яго гэта вяртала да прытомнасці.
Калі я разбіраў свой інстаграм ужо пасля выхаду, то прачытаў ад яго ліст падзякі. І ўвогуле, вельмі шмат людзей, з якімі мы перасякаліся на Акрэсціна або ў СІЗА, пісалі мне падзякі за падтрымку — для мяне гэта важна. Ты разумееш, што ты проста застаешся чалавекам, а ў сённяшні час гэта успрымаецца як подзіг. Я нязгодны, што гэта я такі класны, проста такі час.
«Адэкватнасць вымяряецца кавалкам мыла»
Я прыдумаў такую прымаўку: «Акрэсціна — гэта месца, дзе чалавечая адэкватнасць вымяраецца кавалкам мыла». Бо на Акрэсціна давалі адзін кавалак мыла на ўсю камеру, на 18 чалавек і толькі ад кантралёра залежыла, ці яго выдадуць.
Аднаго разу нехта папрасіў мыла падчас праверкі. Нам сказалі: заспявайце трэці куплет гімна і мы дамо. У гэты дзень мы засталіся без мыла.
Каго бачыў у зняволенні
У калоніі я бачыў Сцяпана Латыпава. Я яго нават не пазнаў — ён быў вельмі змучаны, з абвіслым целам, бледны, бо ў ШІЗА няма святла, у яго быў цяжкі погляд. Пасля яму змянілі рэжым на турэмны.
Бачыў таксама Кастусёва — вельмі інтэлігентны і класны дзядзька.
А Алесь Пушкін у зняволенні размаўляе выключна па-беларуску. І гэта раздражняла канваіраў, якія з ім размаўлялі і нават адзін канваір здзекаваўся з яго: «я не панімаю, давайте па-русскі». Па ім была разнарадка яго «прыбіваць» і яму вельмі цяжка.
Што здзівіла ў калоніі
У калоніі штодня фігачыла песня «Бульба-дэнс». Я яшчэ пасля выхаду пабачыў, што ў кліпе здымаліся гульцы БАТЭ і падумаў: хлопцы, ну, вы што!? Таксама ўключалі песню са словамі «ах, Аляксандр, Аляксандр, наша ты надзея і ўцеха». Але ўсе гэтыя песні раптоўна скончыліся адразу пасля вандроўкі Лукашэнкі ў Зімбабвэ.
А каставасць у турме здзівіць любога чалавека. Спачатку мяне моцны «трыгерыў» нізкі статус. Напрыклад, яны заўжды мусяць саступаць дарогу і ты ідзеш па калідоры, а чалавек глядзіць на цябе і ўціскаецца ў сцяну.
Аляксандр Глеб «па паняццях» роўны Азаронку
Арыштанты да мяне ставіліся добра. Першыя месяцы да цябе прыглядаюцца, і цябе ацэньваюць па тваім атачэнні. З кім ты камунікуеш, такі і ты сам.
Вось Аляксандр Глеб ён, можа, і неблагі чалавек, які мае нават нейкія прынцыпы. Але ён фоткаецца з Азаронкам, Турам ды іншымі людзьмі такога кшталту, значыць, прызнае іх за роўных. Таму і стаўленне да яго такое самае, як і да іх. Калі ты камунікуеш з гэтымі людзьмі, то і прынцыпы ў вас аднолькавыя.
Так, гэта вельмі катэгарычна, але гэта дапамагае. Людзі доўга прыглядаюцца перад тым, каб пусціць цябе ў кола сваіх адносін, бо ўсе перажываюць за свой лёс. І мне, каб «упісацца», спатрэбілася некалькі месяцаў.
«Турэмшчыкі не рэспектуюць Лукашэнку»
Я не думаю, што працаўнікі папраўчых установаў сапраўды любяць Лукашэнку.
Па-першае, яны баяцца, што іх жыццё зменіцца да горшага. Па-другое, яны не хочуць нічога мяняць у сваім жыцці. Бо, па сутнасці, яны таксама праседжваюць сваё жыццё ў турме, толькі па іншы бок кратаў. І Лукашэнку яны не рэспектуюць, проста баяцца зменаў.
Перад выхадам адзін турэмшчык спытаўся: а ты будзеш пра мяне нешта расказваць? Я сказаў, што не. Я б мог расказаць, хто з іх які чалавек, але я не хачу. Бо яны ўсё жыццё прасядзяць у Івацэвічах (ПК-22, у якой сядзеў Івулін, знаходзіца недалёка ад гэтага горада — НН), і нічога не пабачыш.
ШІЗА і «сустрэча»
Гэта абавязковы атрыбут жыцця вязня. Кажуць нават, «не быў у ШІЗА, то ты не сядзеў, пра што расказаць дзецям». І тады нават ёсць пытанні да таго, як ты «пражываеш арыштанцкі шлях» і ці ты не стукач.
Калі ты «едзеш» у ШІЗА, табе пасля мусяць арганізаваць «сустрэчу», калі ты нармальны чалавек. Часцей за ўсё яе арганізоўваюць людзі, з якімі ты побач. І найперш гэта знак увагі і таго, што ты важны для іншых чалавек.
Для мяне гэта было нешта неймавернае. Чалавек, з якім мы жылі разам, кажа, «вось табе чыстая вада, ідзі памыйся». Я памыўся, мне падаравалі новы чысты касцюм, сродкі гігіены, рушнік. У маім выпадку я быў у шоку — мясныя нарэзкі, садавіна, сыры, яйкі з нейкімі соусамі, салаты, макарона, і пасля яшчэ два торты, якія мы елі пасля два дні. Бо ты сядзіш на ШІЗА і там толькі турэмная ежа і вельмі не хапае.
І ты думаеш: ваў. Бо гэта людзі збіралі, аддавалі сваё. І гэта паказчык таго, што да цябе нармальна ставяцца.
Пра іншых вязняў
У мяне асабіста заняло чатыры месяцы тое, каб прызвычаіцца. Але ў мяне аршанскі гарт (Аляксандр паходзіць з Оршы — НН), і я магу размаўляць з людзьмі на іх мове, разумею таксама гэтыя дваравыя рэчы, на якіх часта пабудаваныя адносіны.
Ты разумееш, пра што можна размаўляць, а пра што не варта. Адзін дасведчаны зняволены сказаў: мы не размаўляем тут пра палітыку, пра асабістае жыццё і пра рэлігію.
Прапаганда працуе. Штотыдзень мы прымусова глядзелі перадачу па НТВ, перадачу з Ірадай Зейналавай. І шмат хто сапраўды верыць, што «Пуцін малайцом». Няма сэнсу спрачацца або пераконваць.
«Палітычныя»
Палітвязні паводзяць сябе па-рознаму. Шмат хто закрываецца. А некаторыя палівязні дагэтуль жывуць 2020 годам і вераць, што «вось-вось мы пераможам».
Уявіце сабе, стаяць два «бчбшнікі» і спрачаюцца, праз колькі месяцаў да іх прыменяць амністыю: праз два месяцы або праз шэсць.
Шмат хто з «зэкаў» не разумее, як людзі маглі спадзявацца на мірны пратэст і кажуць, што патрэбны быў сілавы варыянт. А многія з палітычных не могуць гэта сфармуляваць.
Праз экстрэмісцкі профулік стала болей кантролю. Звычайным вязням не хочацца лішні раз падстаўляцца.
«Радыёзэк»
Звычайныя вязні любяць жартаваць над «бчбшнікамі», называецца «радыёзэк». Яны пускаюць плётку, што, да прыкладу, «Ціханоўская аб'явіла, што ўвойдуць войскі і нас усіх вызваляць». І ўжо ўвечары гэта ведаюць усе і ўсе гэта абмяркоўваюць. А звычайныя «зэкі» проста сцябуцца.
Не хапае разумення сітуацыі ў свеце. Звычайныя людзі з «волі» не прызвычаеныя да жыцця ў такіх умовах. І яны чапляюцца за любую надзею.
Калі мы вернемся ў Беларусь
У 2020-м нас было шмат, і нас сапраўды вельмі шмат. Але калі б мы ведалі шлях да перамогі, то яна б ужо наступіла. У турме прыйшло разуменне таго, што гэта скончыцца не хутка. Таму ў Беларусь мы, напэўна, вернемся не хутка.
«Сэкс» у зняволенні
Два гады без сэксу было цяжка. Людзі там займаюцца мастурбацыяй, у асноўным — у туалетах. Але ва ўсіх месцах розныя ўмовы.
На Валадарцы была шторка і зусім не бачна, хто чым займаецца. У Бабруйску ўмовы ўжо горшыя: там няма шторкі. На зоне ж зусім адкрытыя кабінкі і людзі мастурбуюць у так званых «крайніх кабінках». Усе ведаюць, для чаго імі карыстаюцца і не займаюць іх без «патрэбы».
А 2022-м я стаў сэкс-сімвалам Беларусі і падумаў: «якая краіна, такі і сэкс». Значыць, у 2022-м годзе сядзець у турме — гэта вельмі сэксуальна. Цяпер я раздрукую гэты тэкст «Нашай Нівы» і буду хадзіць усім паказваць.
Футбол у калоніі
Наша каманда стала чампіёнам ПК-22 па футболе — мой галоўны трафей за час зняволення. Там пясчанае поле, мы гулялі камандамі па пяць чалавек плюс брамнік. Гэта такі мікс пляжнага футбола і звычайнага.
Самі гульні вельмі брутальныя. Гэта зламаныя ногі, сілавы футбол, такая атлетычная манера.
Было вельмі класна: ёсць статыстыка, на матчы ходзяць заўзятары і да гульняў ёсць вялікая цікавасць. Я быў на другім месцы сярод усіх вязняў у агульным заліку.
Замах на Кубракова
Часта, калі прыязджалі праверкі, то трэба было паказаць, што ўсе пляцоўкі задзейнічаныя. Мы з хлопцамі дамовіліся з гэтай нагоды пабегаць у сваё задавальненне.
Аднойчы прыязджаў Кубракоў. І мяч упаў зусім блізка ад яго. Мы пачалі жартаваць: «замах на службовую асобу, усё, зараз паедзеш этапам». Але ўсё абышлося.
Прызнанне
Калі мяне этапавалі, то была супергісторыя. На мяне глядзіць канваір і кажа: ты што, той самы блогер? Спытаўся, колькі далі і кажа: давай там, трымайся.
І яшчэ адна гісторыя. Калі з Акрэсціна везлі на Валадарку, то я сяджу ў «стакане» і адкрываюцца дзверы. Чалавек кажа: вось, хачу ў вочы табе паглядзець, раней я цябе глядзеў, а зараз палез у палітыку, вось, пасядзі, падумай.
Пра вайну ва Украіне
Я пакуль не гляджу фільмы пра вайну ва Украіне. Я не гатовы. Але на адной з нядаўніх тусовак мой сябра ўключыў песню «Стэфанія», з якой Украіна была на Еўрабачанні.
Гэта было немагчыма, я проста згубіўся на нейкі час і тусоўка на гэтым для мяне скончылася.
Як жыве пасля выхаду
Бывае цяжка. Ты выйшаў, быццам бы ўсё ў парадку, але бачыш: бац, Бяляцкаму дзесяць, тутбаеўцам па дванаццаць. І разумееш, што для цябе гэта скончылася, а іх гэта толькі чакае.
Досвед у СІЗА і Акрэсціна моцна адрозніваецца ад калоніі і многім палітвязням гэта даецца вельмі цяжка. Там трэба праяўляць сябе, адаптавацца і абсалютна нармальна, што людзі да гэтага не гатовыя.
Я буду працягваць рабіць ютуб-канал. Хутка будзем рабіць прыгажосць.
Для чаго варта працягваць
У турме я зразумеў, што мы робім журналістыку і такога кшталту рэчы ў асноўным для сябе. То бок, мы хочам ствараць такі прадукт, які спадабаецца нам самім, каб нам жылося камфортней, каб нашы дзеці атрымалі лепшую адукацыю. І потым ужо для ўсіх астатніх, але найперш для тых, хто падзяляе нашы каштоўнасці.
«Мы робім для беларусаў» — гучыць пафасна. Але хапае людзей у Беларусі, якім усё роўна, хто прыйдзе на інтэрв'ю да Мелказёрава на інтэрв'ю або пра каго здыме відос Саша Івулін, бо квіток на стадыён каштуе 10 рублёў і грошай з зарплаты на яго папросту не хапае.
Вось, напрыклад, расце запыт на беларускую мову і культуру, асабліва сярод беларусаў, якія выехалі. І наша задача ў тым, каб рабіць яшчэ болей і якасней, каб больш людзей былі такімі як мы.
Я разумею, што так, як у 2020 годзе, не будзе. І трэба спрабаваць знайсці такі падыход, каб мае відэа збіралі хаця б сто тысячаў праглядаў. Але я хачу рабіць гэта якасна, колькі б мяне не глядзела.
І нават калі мы вернемся ў Беларусь ужо старымі, то будзем стартаваць не з мінусавых пазіцыяў. Адмаўляцца ад гэтай працы праз недахоп праглядаў і лайкаў было б няслушна.
А калі ты разумееш, што ты матываваў нават пяць чалавек займацца спортам, а не рабіць закладкі, то гэта класна. І ўвогуле, я веру ў беларускіх людзей.
Чытайце таксама:
«Гэта магчымасць на дзве гадзіны забыцца пра ўсё». Івулін напісаў, якую ролю грае футбол за кратамі
«У гэтым увесь Іва». Сябры — пра самага вядомага спартовага журналіста Беларусі Івуліна, якому далі 30 сутак
Як айцішніка Віктара Куўшынава сукамернікі адбівалі ад карцара