Čechi skardziacca ŭ sud,
turki — u hienštab
Ahlad padziejaŭ u Centralnaj i Ŭschodniaj Eŭropie
Na pačatku tydnia sabrałasia mižnarodnaja kantaktavaja hrupa ŭ spravach byłoj Juhasłavii. Ministry zamiežnych spravaŭ ZŠA, Vialikabrytanii, Niamieččyny, Francyi, Italii i Rasiei abviaścili, što pytańnie vydačy Miłošaviča nie terminovaje, asudzili dziejańni charvackich nacyjanalistaŭ u Bośnii-Hiercahavinie, padtrymali terytaryjalnuju cełasnaść Makiedonii, zajavili, što budučyja vybary ŭ Kosavie – heta nia vybary niejkaj kosaŭskaj ułady. I nie ŭchvalili imknieńnia Čarnahoryi vyjści ź Juhasłavii.
Serbskija ŭłady z razumieńniem staviacca da prava čarnahorcaŭ na samavyznačeńnie. Premjer-ministar Serbii Z.Džyndžyč abviaściŭ, što “žychary Čarnahoryi pavinny sami vyznačycca, u jakoj dziaržavie jany chočuć žyć”.
Były baŭharski car Simiaon II maje dobryja šancy pieramahčy na parlamenckich vybarach 17 červienia. Siońniašni pravacentryscki ŭrad Ivana Kostava za čas svajoj dziejnaści ŭzmacniŭ suviazi z NATO (chaŭrus užo atrymaŭ dazvoł na nieabmiežavany dostup da terytoryi krainy), raspačaŭ pieramovy z Eŭraźviazam (z aŭtorka baŭhary mohuć biaź vizaŭ jeździć u krainy Šenhienskaha pahadnieńnia), pravioŭ šerah reformaŭ. Baŭharyja z aptymizmam hladzić u budučyniu.
U 1943 h. šaścihadovy Simiaon paśla śmierci svajho baćki Barysa III farmalna ŭžo kiravaŭ krainaj, pakul u 1946 h. usiu carskuju siamju nia vyhnali z krainy kamunisty. Na čužynie (u Hišpanii) car zrabiŭsia ŭdałym pradprymalnikam. Znoŭ naviedać byłyja ŭładańni atrymałasia tolki ŭ 1996 h. Z taje pary kožnaje jahonaje źjaŭleńnie ŭ Baŭharyi vitali natoŭpy ludziej, chacia viartańnia da manarchii chočuć chiba ličanyja adsotki baŭharaŭ. Dyj Simiaon nie źbirajecca adnaŭlać jaje, zatoje abiacaje praciahvać ekanamičnyja reformy (u vyniku jakich žyćcio ludziej paspalitych palepšycca, sa słovaŭ cara, užo praz 800 dzion) i budzie zmahacca za “novuju etyku ŭ palitycy”, to bok, prymusić palitykaŭ dziejničać sumlennymi sposabami.
Adnak nia ŭsie vitajuć byłoha cara sa ślaźmi zamiłavańnia. Suprać vystupaje vice-prezydent Baŭharyi Todar Kavałdžyjeŭ. “Dynastyja Koburh-Hota i kampartyja – heta dva najbolšyja lichi dla Baŭharyi ŭ XX st.”, — ćvierdzić partyja Baŭharskaha Ziemlarobčaha Narodnaha Sajuzu. Na ichnuju dumku, car ujaŭlaje saboj niebiaśpieku dla demakratyi, a jahonaja dynastyja zaŭždy vyznačałasia ciomnymi spravami i despatyčnymi schilnaściami.
Česki Kamitet u spravach raśśledavańnia złačynstvaŭ kamunizmu pieradaŭ u adzin z rajonnych sudoŭ Prahi dakumenty pa spravie pieraśledu dysydentaŭ u ramkach akcyi “Asanace”. Jana była skiravanaja suprać “unutranych vorahaŭ dziaržavy”, najpierš tych, chto padpisaŭ Chartyju-77. Da sudu buduć pryciahnienyja piać aktyŭnych arhanizataraŭ i vykanaŭcaŭ akcyi, u tym liku j tahačasny ministar unutranych spravaŭ Jaramir Obzina.
Dziasiatki tysiačaŭ tureckich handlaroŭ ciaham tydnia vychodzili na vulicy svaich miestaŭ, patrabujučy adstaŭki premjera krainy Biulenta Edževita, jaki nijak nia moža dać rady ekanamičnamu kryzysu. Manifestanty blakavali šlachi, što viaduć da stalicy, dy bilisia z palicyjaj. Kryza vybuchnuła ŭ lutym, kali premjer Edževit pavadziŭsia z prezydentam Sezeram, jaki abvinavaciŭ niekalki ministraŭ u karupcyi. Svarki palitykaŭ padarvali davier da ŭradu z boku MVF. Zamiežnyja investary pačali zhortvać svaje ŭkładańni ŭ tureckuju ekanomiku. Urad admoviŭsia ad fiksavanaha kursu nacyjanalnaj valuty, rezka pajšła ŭhoru inflacyja, što stałasia pryčynaj šerahu bankructvaŭ i hramadzkaje niezadavolenaści. A tut jašče j ceny na paliva ŭźnialisia.
Edževit abviaściŭ, što ŭrad u adstaŭku nia pojdzie, kab da ekanamičnaje kryzy nie dadać jašče j uradavaj. A kabinet Edževita jašče ličyŭsia pieršym za doŭhija hady stabilnym uradam Tureččyny...
Ułady zabaranili dalejšyja demanstracyi j paśpiašalisia abvinavacić u sprobach abvastryć sytuacyju lavackija dy isłamskija hrupoŭki. Specyfičnaść tureckaje sytuacyi ŭ tym, što za apošnija paŭstahodździa armija ŭžo čatyry razy brała ŭładu ŭ svaje ruki pry ŭskładnieńniach palityčnaje abstanoŭki, tamu niekatoryja biznesoŭcy skardziacca na ŭrad naŭprost u Hieneralny štab.
Z-za abiasceńvańnia tureckaje valuty ceny mnohich tavaraŭ na biełaruskich bazarach mohuć źmienšycca.
Siarhiej Rak
