Касмолаг Лаўра Мэрсіні-Хоўтан тлумачыць The Guardian, чаму наступіў залаты час для касмалогіі і як гэтая навука можа даць адказы на надзённыя пытанні.
Лаўра Мэрсіні-Хоўтан нарадзілася ў Албаніі, краіне, якая заставалася ізаляванай камуністычнай дыктатурай да 1991 года. Пад уплывам свайго бацькі-матэматыка, яна вельмі зацікавілася фізікай і ўжо ў 1994 годзе атрымала стыпендыю для вучобы ў ЗША. Яе першая кніга, «Before the Big Bang» («Перад Вялікім выбухам») расказвае аб зробленай працы над вывучэннем паходжання нашага сусвету і даказвае, што мы толькі адзін з сусветаў у значна большым мультысусвеце. Цяпер жа Мэрсіні-Хоўтан працуе прафесарам тэарэтычнай фізікі і касмалогіі ва Універсытэце Паўночнай Кароліны.
Пра ўплыў жыцця ў таталітарным грамадстве на мысленне
Мне здаецца, што гэта падштурхнула да большай любові да свабоды і да ведаў — калі табе забараняюць даведвацца аб тым, што адбываецца за мяжой, гэта распальвае цікаўнасць. Больш за тое, з-за суровых рэаліяў жыцця ў тагачаснай Албаніі, у нас не было шмат якіх магчымасцяў, каб вабіць свой час, а таму ў людзей было больш прагі да ведаў у параўнанні з тым, як яно зараз на Захадзе. Больш за тое, было жаданне знайсці адказы на пытанні ў абыход пануючай філасофіі ў тагачаснай навуковай вобласці.
Пра вывучэнне тэарэтычнай фізікі і касмалогіі
У касмалогіі ёсць усе тыя пытанні, што мяне найбольш хвалявалі, калі я была дзіцём: адкуль з’явіўся Сусвет, што было да яго існавання? Што датычыцца працы ў тэарэтычнай, а не ў эксперыментальнай, фізіцы, то магу сказаць, што я не вельмі практычная асоба — калі мне даць працу ў лабараторыі, то ёсць рызыка, што ўсё скончыцца выпадковым пажарам.
Пачатак гэтага стагоддзя быў добрым часам для ўвахода ў галіну касмалогіі
Быў зроблены моцны прагрэс у навуковых ведах і ўпершыню стала магчымым падымаць тыя вялікія пытанні, якія мяне захаплялі, калі я была малая. Два важных адкрыцця падштурхнулі маю цікаўнасць. У 1998 годзе група астраномаў, што вывучаюць звышновыя зоркі, заўважыла, што ў Сусвеце існуе чорная энергія, і што гэта, насамрэч, пануючы ў ёй кампанент — і што гэта той тып энергіі, які існаваў у час Вялікага выбуху.
Другі аспект ужо звязаны з прарывам у тэорыі струн. Тэорыя струн распрацоўвалася, здзяйсняючы даўнюю мару Эйнштэйна аб адзінай універсальнай тэорыі, якая б цалкам тлумачыла Сусвет. У 2004 гаду тэорыя струн узбагацілася знаходжаннем шматлікіх энергій, здольных стварыць Сусвет накшталт нашага.
Ці існуюць іншыя сусветы?
Так. У нейкім сэнсе, гэта самы натуральны працяг ідэі Каперніка, бо некалі мы думалі, што Зямля гэта цэнтр Сусвету, і што пасля ідзе Сонечная сістэма і наша галактыка, але цяпер мы высветлілі, што нават наш Сусвет гэта ўсяго маленькая дробка ў пылу пасярод значна большага, заблытанага і прыгожага космасу.
Цяпер чытаюць
ЗША перадалі Лукашэнку найноўшыя амерыканскія лекі для пахудзення18
Каментары
Всего за тонну, затонну, выбачайце, чаго? не зразумела. я сёння рыб вывучаю, а не вочы. вочыма я не цікаўлюся ўвогуле