«Завяшчаў пахаваць тут». Дзе ляжаць беларускія добраахвотнікі, якія загінулі за Украіну?
Не менш за 14 беларусаў загінулі, змагаючыся за Украіну, з пачатку вайны. Дзе яны пахаваныя? Чаму іх астанкі немагчыма прывезці ў Беларусь, высвятлала Deutsche Welle.
«Іллю, па яго жаданні, крэміравалі. Прах цяпер знаходзіцца ў мяне, калі скончыцца вайна, бацькі мужа хацелі б забраць яго і пахаваць на сямейных могілках. Хоць я ведаю, што Ілля хацеў бы, каб яго прах развеялі, але жаданне бацькоў таксама важнае», — кажа Карына, жонка 27-гадовага беларускага добраахвотніка Іллі Хрэнава (пазыўны «Літвін»). 3 сакавіка ў баі за Бучу Ілля атрымаў раненні, несумяшчальныя з жыццём.
«Многія байцы хочуць, каб у выпадку гібелі іх крэміравалі»
У батальёне «Тэрор» (выйшаў са складу палка імя Кастуся Каліноўскага) кожны баец пры ўступленні паведамляе, з кім звязацца ў выпадку ранення або гібелі. Калі ёсць пажаданні, якія тычацца працэдуры пахавання, то іх таксама паказваюць.
«Многія ў выпадку смерці хацелі б, каб іх крэміравалі, а прах развеялі або перадалі родным, калі тыя знаходзяцца ў Еўропе, — расказалі прадстаўнікі батальёна DW. — Хтосьці катэгарычна супраць крэмацыі, і так як для людзей гэта важна, мы стараемся выканаць іх волю. У нашага апошняга загінулага нявеста з Вінніцкай вобласці, яго пахавалі там».
Ва Украіне быў пахаваны і баец беларускага палка «Пагоня». Пахаванне загінулага, якога ў тэлеграм-канале палка называюць «Жняцом», прайшло 2 кастрычніка ў горадзе Тальное (Чаркаская вобласць). «Тут завяшчаў пахаваць сябе наш баявы сябар «Жнец». Менавіта тут пахаваны яго пабрацім, з якім яны абаранялі незалежнасць Украіны ў 2016 годзе», — паведамляе «Пагоня».
Ірына, жонка 31-гадовага Аляксея Скоблі (пазыўны «Тур») таксама прызнаецца, што хацела пахаваць цела мужа ва Украіне, але даведалася ад яго таварышаў па службе, што Аляксей у выпадку гібелі завяшчаў сябе крэміраваць. У сваю чаргу, яго бацькі папрасілі перадаць прах сына ім, каб пахаваць у Беларусі. «Мы дамовіліся сустрэцца ў Польшчы. Цяжка было самой сабраць усе неабходныя дакументы (для транспарціроўкі скрыні). У Львове мне дапамог мужчына, які займаецца міжнароднымі рытуальнымі паслугамі», — дадае Ірына. Аляксей Скобля ваяваў у падраздзяленні сіл спецыяльных аперацый УСУ, загінуў 13 сакавіка ў баі пад Кіевам.
Прах загінулых немагчыма перадаць у Беларусь
«Загінулыя, у якіх ёсць сем'і ва Украіне, былі пахаваныя тут. Калі родныя ў Беларусі ці краінах ЕС, то яны часцей за ўсё просяць правесці крэмацыю. Мы займаемся ўсімі арганізацыйнымі пытаннямі», — распавялі ў прэс-службе беларускага палка імя Кастуся Каліноўскага.
Са слоў суразмоўцаў, калі сваякі загінулага жывуць у ЕС, перадаць ім прах магчыма — полк праз амбасаду афармляе дазвол на вываз скрыні, а вось сем'і ў Беларусі вымушаныя пакідаць скрыні на захоўванне ў крэматорыі. «Чалавека, які будзе яе везці, могуць затрымаць «за саўдзел», таму што мы ў Беларусі лічымся экстрэмістамі, тэрарыстамі, здраднікамі Радзімы. Прах пакідаюць на захоўванне да таго часу, пакуль Беларусь не стане свабоднай, і можна будзе пахаваць сваіх блізкіх у роднай зямлі», — кажуць у палку.
Таксама ў прэс-службе адзначаюць, што праз пераслед, якім у Беларусі падвяргаюцца сваякі добраахвотнікаў, полк не называе імёны апошніх загінулых. «Яшчэ ў нас чацвёра байцоў, чые целы мы не змаглі забраць, таму што там дагэтуль праходзіць лінія фронту», — дадаюць прадстаўнікі палка.
«Не ведаю, калі змагу пахаваць мужа»
«Я не ведаю, калі змагу пахаваць мужа. Яго цела засталося на акупаванай тэрыторыі. Я зрабіла ДНК-тэст нашаму дзіцяці, каб у далейшым можна было правесці параўнанне з ДНК рэшткаў загінулых. Апазнаць цела, баюся, будзе немагчыма», — кажа Алена Гергель, жонка байца Васіля Парфянкова (пазыўны «Сябро»). Верагодна, ён загінуў 26 чэрвеня ў баі пад Лісічанскам.
Алена адзначае, што з-за вялікай колькасці запытаў, як ад вайскоўцаў, так і ад цывільнага насельніцтва, тэсты апрацоўваюцца не менш трох месяцаў з моманту ўзяцця матэрыялу.
Жанчына кажа, што пакуль не ведае, дзе пахавае мужа. «У нас у раёне ёсць могілкі з Алеяй Герояў — участкам, на якім хаваюць вайскоўцаў з 2014 года, але цяпер ён практычна заняты, і кожны дзень там з'яўляюцца новыя магілы, — дзеліцца Алена. — Я ведаю, што Васіль хацеў бы быць сярод сваіх — на Лясных могілках Кіева. Там шмат яго пабрацімаў. Але пакуль застаецца толькі чакаць».
У Беларусі родныя Васіля Парфянкова неаднаразова падвяргаліся ціску ўладаў, у іх праходзілі ператрусы, іх затрымлівалі і прымушалі здымацца ў так званых «пакаянных» відэа. У красавіку ў праўладных тэлеграм-каналах з'явілася відэа з мамай байца. Сілавікі прымусілі жанчыну сказаць на камеру, што яна пагарджае сынам. Некалькі разоў затрымлівалі стрыечнага брата Парфянкова Сяргея Бандарэнку. Пасля чарговага допыту ў ГУБАЗіК Сяргей трапіў у бальніцу. Адтуль мужчыну ўдалося збегчы і выехаць у Польшчу.
Прапагандысты заявілі пра разгром сеткі салідарнасці і арышт яе ўдзельнікаў8
Каментары
А им самим уже все равно .