Вось якія ютуб-каналы раіць мастацтвазнаўца Мікіта Моніч.
У новым выпуску на сваім канале «Каля культуры» Мікіта Моніч распачынае новы цыкл відэа, прысвечаных крыніцам знаёмства з беларускай культурай і мастацтвам. Ён адзначае, што за апошнія некалькі гадоў у інтэрнэце на гэтую тэму з'явілася шмат цікавага. А за апошнія паўтара дзесяцігоддзя беларуская лічбавая прастора назапасіла вялікую колькасць матэрыялаў. Гэта відэа, сканы кніг, падкасты, артыкулы, сайты.
Але, як адзначае Мікіта, існуе праблема з іх пошукам — яны дрэнна «гугляцца». «Часам знайсці іх — той яшчэ квэст. А галоўнае, чалавек не ведае, што яму «загугліць», дзе і як знайсці патрэбнае».
Таму Моніч спрабуе выбудаваць пэўны алгарытм для тых, хто жадае пазнаёміцца з беларускай культурай.
Свой агляд ён пачынае адразу са свайго канала, які складаецца з дзвюх частак і ў самым агульным выглядзе знаёміць з варыянтамі таго, што можа зацікавіць у беларускім мастацтве: ад старажытных сакральных роспісаў, іканапісу і сармацкіх партрэтаў да разнастайных мастакоў ХХ стагоддзя, якія нейкім чынам былі датычныя да беларускай культуры.
Другая частка відэа складаецца з шэрагу эпізодаў, якія так ці інакш закранаюць асобныя мастацкія феномены і розныя праявы нашай культурнай спадчыны. На канале ёсць відэа пра дэкаратыўна-прыкладное мастацтва, маляваныя дываны, слуцкія паясы, творы з дрэва, роспісы цэркваў і касцёлаў, саломапляценне.
Вось плэйліст.
Мастацтвазнаўца заўважае, што каналаў, прысвечаных гісторыі мастацтва і культуры нашай краіны ў адукацыйна-займальным фармаце, у ютубе не шмат. Адзіны прыклад, які ён здолеў адшукаць, гэта праект
Вір.бай
На жаль, адзначае аглядальнік, іх канал больш за год не абнаўляецца. Аднак на ім знаходзіцца вялікая колькасць лекцый і матэрыялаў пра паэзію і літаратуразнаўства, гісторыю мастацтва і мастацтвазнаўства.
Ёсць шэраг праектаў, якія закранаюць пэўны бок мастацкай спадчыны Беларусі. Вялікая іх колькасць — персаналізаваныя каналы.
Хадановіч
Гэта канал пра літаратуру. «Гэта змястоўнасць, паэтычнасць расповеду, прыгожая беларуская мова. Калі беларуская літаратура нейкім чынам прайшла міма вас у школе, то гэты канал — добры спосаб гэта кампенсаваць. Яго відэа па працягласці і рытме больш нагадваюць лекцыі. Пры гэтым аўтар намагаецца распавядаць дынамічна. І нават часам жартуе», — адзначае Моніч.
ШокінгКульт
Мікіта Моніч заўважае, што аўтар канала Максім Жбанкоў яго заварожвае пабудоваю сваіх тэкстаў. «Часам гэта цікава, а часам неверагодна раздражняе. У пэўны момант я не магу зразумець, ці патрэбны я аўтару ў якасці гледача. Ці звяртаецца ён хоць да кагосьці? Ці проста лупіць у сусвет, наўпрост выпраменьвае з сябе тое, што ўнутры не змяшчаецца».
У любым выпадку, на думку Мікіты, выпускі Жбанкова — яскравыя перформансы і іх варта пабачыць.
Мікіту Монічу значна больш зразумелае тое, што робіць музычны журналіст, крытык, пісьменнік Аляксандр Чарнуха. Яго ютуб-канал —
«Міністэрства сепультуры»
Відэа на гэтым канале, як заўважае Моніч, «аглядна-настальгічныя, а часам актуальна-крытычныя. То Аляксандр распавядае, як у Мінску калісьці адбыўся канцэрт гурта Cannibal Corpse, то крытыкуе Ціму Беларускіх, Макса Каржа ці Міхалка. І атрымліваецца ў яго сапраўды цікава і варта ўвагі».
Tradycyja / Belarusian Traditional Culture
Гэты канал, як адзначае Мікіта, стаў для яго сапраўдным адкрыццём апошніх тыдняў. Дзякуючы каналу, можна шмат даведацца пра беларускія абрады, традыцыйную музыку, рамёствы, беларускія строі і шмат пра што яшчэ.
Пры гэтым, як заўважае аглядальнік, абсалютная большасць відэа вельмі якасна знятыя і добра змантаваныя: «Трэба мець звычку бачыць прыгожае, мець натрэніраванае вока, каб пабачыць прыгажосць старога ручніка ці глінянага збана, які змешчаны ў крывых старых вітрынах з благім асвятленнем у якімсьці музеі».
Зусім нядаўна на канале пачаў выходзіць цыкл відэа майстрыхі Аляксандры Матлеўскай «Беларускі традыцыйны строй». Відэа пабудаваныя як адказы на базавыя пытанні.
Канал «Культура» беларускага радыё
Мікіта згадвае, што ў свой час падпрацоўваў на гэтым радыё. «Гэта выдатнае месца, якое магло б быць значна большым, чым радыё, якое грае ў майстэрнях мастакоў сталага ўзросту і культурных супрацоўнікаў», — заўважае Моніч.
Як бы там ні было, але ютуб-канал у радыёстанцыі вялікі. На ім ёсць вялікая колькасць праграм, што выходзілі ў апошнія гады. Яны пра розныя аспекты культуры — музыку, тэатр, абрады, традыцыйныя строі і іншае.
Якасць матэрыялу, як заўважае Моніч, залежыць ад асобы лектара. У большасці відэа няма ніякіх мантажных дадаткаў. Гэта радыёфармат. Але, тым не менш, упэўнены Мікіта, колькасць і разнастайнасць відэа такая, што знайсці нешта цікавае для сябе зможа кожны.
Сярод ютуб-каналаў ёсць тыя, дзе можна пазнаёміцца з сучаснымі творцамі.
Не чорны квадрат
Гэта праект інтэрвʼю з мастакамі, менеджарамі культуры, музыкантамі. «Трохі занудна, але часам цікава», — адзначае аглядальнік. Праект малады, існуе некалькі месяцаў.
Размова з творчым чалавекам у якасці асновы відэасюжэта знаходзіцца і ў аўтараў канала
САМі
Але ў іх іншы фармат. «У іх героі розных крэатыўных прафесій размаўляюць сам-насам. Атрымліваецца непасрэдна, вельмі эмацыйна. Але часам не вельмі змястоўна», — дзеліцца ўражаннямі Моніч.
Кніга Беларусі
Канал Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі. На ім шмат відэа. Ёсць запісы канферэнцый і лекцый. Усе тэмы звязаныя з беларускай кніжнай культурай.
«Тэмы вельмі цікавыя. Лектары часам смяротна нудныя. Але ёсць і выдатныя. Увогуле, Нацыянальная бібліятэка здолела стварыць найлепшую крыніцу пра старажытныя кнігі на Беларусі ў ютубе», — адзначае Моніч.
Іншы фармат спажывання ютуба звязаны не з падпіскай на каналы, а з захаваннем плэй-лістоў. Сярод іх Мікіта Моніч раіць звярнуць увагу на
Канал «Культурная раніца»
Яго вядзе супрацоўніца Нацыянальнай бібліятэкі Таццяна Сапега.
У сваёй праграме Таццяна кожны тыдзень размаўляе з рознымі практыкамі ці даследчыкамі беларускай культуры. «У наборы герояў і ў стылістыцы саміх праграм заўважна, што выходзяць яны на каталіцкім «Радыё Марыя», — заўважае Моніч.
Плэй-лісты канала «Беларусь 3»
На гэтым канале, як адзначае аглядальнік, назапашана шмат карыснага.
У плэй-лісце пра архітэктуру сабрана некалькі дзясяткаў праграм, якія прысвечаныя сакральным і грамадзянскім помнікам Беларусі. «І гэта клёва», — заўважае аглядальнік.
Яшчэ больш цікавы, на погляд Моніча, плэй-ліст «Артгісторыі», створаны каналам разам з Нацыянальным мастацкім музеем. У ім навуковыя супрацоўнікі (трэба дадаць, што ў большасці ўжо былыя) распавядаюць пра розныя экспанаты з калекцыі.
Мікіта Моніч адзначае, што адной з найбольш цікавых праграм канала была «Жывая спадчына».
Мікіта звяртае ўвагу, што цяпер у плэй-лісце каля трох дзясяткаў эпізодаў. «Але яшчэ ў 2022 годзе гэтых эпізодаў было значна больш. Куды ж яны зніклі? Зніклі яны таму, што да лета 2020 года аўтарам і тварам гэтай праграмы была Кацярына Ваданосава. Прыгажуня, мастачка, спявачка, рэканструктарка, настаўніца. І цяпер, з пункту гледжання беларускай дзяржавы, — вораг».
Моніч таксама звяртае ўвагу на тое, што раней праграма называлася «Жывая культура», а цяпер — «Жывая спадчына». «У гэтым ёсць пэўная іронія і паэзія. Але шкада вялікай колькасці якасна зробленых відэа», — заўважае аглядальнік.
Ён адзначае, што Кацярына Ваданосава працягвае здымаць відэакантэнт, але ўжо больш гістарычнага кшталту. Відэа можна знайсці на канале «Будзьма Беларусамі!». Плэй-ліст называецца
Трызуб і Пагоня
Чытайце яшчэ:
Аб прэзумпцыі прыемнасці, пераездзе ў Мадрыд і асабістай барацьбе з ботамі. Вялікая размова з Мікітам Монічам
Яны малявалі Беларусь. Мікіта Моніч склаў пантэон беларускіх мастакоў
Каментары