Распавядаем, што за новую зброю ўжылі ў Сербіі для разгону пратэстаў. Яна ўжо ёсць у Расіі

Што адбылося?

15 сакавіка 2025 года ў Бялградзе праходзіў масавы мірны пратэст супраць карупцыі. Падчас акцыі студэнты трымалі 15-хвілінную цішыню ў памяць пра 15 загінулых падчас абрынання будынку вакзала. У гэты момант паліцыя прымяніла нейкую зброю, ад якой людзі разбегліся ў розныя бакі.

Эксперты сышліся ў думках, што была ўжытая гукавая зброя, LRAD. Пра выкарыстанне гукавой зброі заявілі, напрыклад, Бялградскі цэнтр бяспекі, сербскія праваабаронцы і апазіцыя. Відавочцы расказвалі пра тое, што гэта быў «жудасны досвед» і «гук, ад якога стыне кроў у жылах».

Сербская паліцыя гэта адмаўляе. Больш таго, яны заявілі, што гатовыя прыцягнуць міжнародныя спецслужбы для расследавання інцыдэнту.

Што такое LRAD?

LRAD (Long-Range Acoustic Device) перакладаецца з англійскай як «дальнабойная акустычная гармата (прылада)». Гэта прылада, якая стварае моцны накіраваны паток гуку ўзроўнем да 150-160 дэцыбелаў у некалькіх частотных дыяпазонах. Такі ўзровень гуку параўнальны са стрэлам агнястрэльнай зброі каля вашага вуха або стаяннем побач з самалётам, які ўзлятае.

Павялічыць

Падобныя прылады існуюць як для нашэння ў руках, гэтак і для ўстаноўкі на спецыяльныя машыны і караблі. Гук ад іх чуваць на адкрытай мясцовасці не менш як за пяць кіламетраў, а на плошчы чуваць мінімум на 14 квадратных кіламетраў.

Яны даўно ўжываюцца на захадзе. У ЗША іх выкарыстоўваюць з нулявых, у Чэхіі яны былі заўважаныя ў 2015 годзе, а ў многіх краінах іх запускалі ў 2020 годзе для апавяшчэнняў пра кавідны каранцін і папярэджанне тых, хто яго парушае.

Ёсць яны і ў Расіі. Так, у 2016 з'явілася інфармацыя, што паліцыя закупіць гукавыя гарматы для разгону пратэстаў. А нядаўна было аб'яўлена, што на шчыты расгвардзейцаў усталююць яшчэ 30 камплектаў пад назвай «Шэпат», якія будуць ствараць гукі з магутнасцю да 120 дэцыбелаў і дапамогуць трымаць пратэстоўцаў на адлегласці.

Цалкам імаверна, у найбліжэйшыя гады яна будзе закупленая і ў Беларусі — Беларусь пераймае сродкі задушэння пратэстаў у Расіі.

Якія яшчэ сістэмы распрацоўваюцца?

У ЗША цяпер у распрацоўцы сістэма ADS (сістэма актыўнай забароны, Active Denial System). Яна працуе як мікрахвалёвая печ, выпраменьваючы хвалі даўжынёй 3,2 міліметра. Фактычна яна на вельмі кароткі тэрмін разганяе часціцы вады ў целе.

Павялічыць

Відавочцы кажуць, што яе ўздзеянне адчуваецца так, быццам вас рэзка абдае спёкай. Праз некалькі секундаў яна дае такое адчуванне, быццам скура гарыць. Але пасля таго, як уздзеянне ADS заканчваецца, чалавек хутка прыходзіць у нармальны стан.

Але яе ніколі пакуль не прымянялі супраць пратэстоўцаў, толькі для выпрабаванняў.

У чым небяспека такіх сістэм?

LRAD можа пашкодзіць слых. Напрыклад, у 2012 годзе актывісты ў ЗША адсудзілі ў дзяржавы 200 тысяч за беззваротнае пашкоджанне слыху пасля выкарыстання гэтай сістэмы LRAD.

Уздзеянне ADS вывучанае, агулам яе прызналі бяспечнай пры правільным выкарыстанні.

Таксама можа зменіцца і тактыка разгону пратэстаў. Цяпер у дзяржавы будзе козыр, які дазволіць ёй без прымянення лятальнай зброі цалкам рассейваць вялікія пратэсты.

• 1
• 2
• 1
• 3
• 8
• 2
• 35
• 1