Raspačaŭsia najbujniejšy fotakonkurs. Udzielničać moža kožny, a zdymki pabačać pa ŭsim śviecie

Z 1 vieraśnia prachodzić adkryty fotakonkurs «Viki lubić pomniki» (Wiki Loves Monuments), jaki pryśviečany abjektam historyka-kulturnaj spadčyny. Zdymki paśla mohuć vykarystoŭvacca ŭ artykułach «Vikipiedyi», jakaja siońnia isnuje na 334 movach śvietu. 

01.09.2023 / 16:20

Zamak Malmiochus na poŭdni Šviecyi. Zdymak, zahružany ŭkrainkaj Kaciarynaj Bajdužaj, trapiŭ u lik pieramožcaŭ konkursu ŭ 2022 hodzie. Fota: Wikimedia Commons

Konkurs budzie ciahnucca da 30 vieraśnia (u niekatorych krainach — z 1 pa 31 kastryčnika). Jahonaja meta — pryciahnieńnie ŭvahi da kulturnaj spadčyny krain-udzielnic. Pra heta paviedamlaje telehram-kanał «Biełaruskaja Vikipiedyja».

Upieršyniu konkurs pad nazvanaj «Nacyjanalnyja manumienty» (Rijksmonuments) byŭ praviedzieny ŭ 2010 hodzie ŭ Niderłandach. Tady ŭdzielniki zahruzili bolš za 12 500 fotazdymkaŭ. Ašałamlalny pośpiech pryciahnuŭ uvahu inšych jeŭrapiejskich krain. U nastupnym 2011 hodzie pry padtrymcy arhanizacyi «Dni jeŭrapiejskaj spadčyny» konkurs «Viki lubić pomniki» staŭ mižnarodnym, u im udzielničała 18 krain. 5000 udzielnikaŭ zahruzili 168 208 zdymkaŭ, što zrabiła konkurs najbujniejšym u śviecie, jon byŭ uniesieny ŭ Knihu rekordaŭ Hiniesa.

Draŭlanaja carkva ŭ honar abraza Božaj Maci «Usich harotnych Radaść» u Katercy Siamiacickaha pavieta. Vioska raźmieščana za paru kiłamietraŭ ad Biełarusi, tut dahetul žyvuć etničnyja biełarusy. Fotazdymak — adzin ź finalistaŭ nacyjanalnaha konkursu ŭ Polščy ŭ 2021 hodzie. Fota: Wikimedia Commons

Ale ŭžo na nastupny hod rekord byŭ pabity, kali ŭdzielniki zahruzili ŭ «Vikipiedyju» ŭ dva razy bolš zdymkaŭ — 353 768! 2012 hod byŭ adzinym, kali ŭ konkursie brała ŭdzieł i Biełaruś. Biełarusy zahruzili bolš za 7 400 fota, što da hetaha stvaraje asnoŭny masiŭ zdymkaŭ, jakimi ilustrujucca artykuły pra ajčynnyja słavutaści i harady. Aŭtary najlepšych fotazdymkaŭ byli ŭznaharodžanyja.

Dalej, jak tłumačycca ŭ dopisie, Biełaruś nie ŭdzielničała praź nizki ŭzrovień raźvićcia hramadzianskaj supolnaści, moŭnuju raźjadnanaść (biełarusy napaŭniajuć adrazu try «Vikipiedyi»: dźvie biełaruskija i ruskuju), adsutnaść arhanizataraŭ i sponsaraŭ.

Reštki Trajeckaj carkvy ŭ vioscy Biełaja Carkva Čašnickaha rajona. Fotazdymak byŭ adnym ź finalistaŭ nacyjanalnaha konkursu ŭ 2012 hodzie. Fota: Wikimedia Commons

Sioleta naša kraina pa tych ža pryčynach znoŭ nie biare ŭdziełu ŭ konkursie, ale vikipiedysty zaklikajuć biełarusaŭ udzielničać za inšyja krainy, u jakich jany byli ŭ adpačynku ci ciapier stała žyvuć. Siarod susiedziaŭ heta Polšča, Ukraina (tut konkurs projdzie ŭ kastryčniku) i Rasija, a taksama Hiermanija, Vialikabrytanija, Aŭstryja, Italija, Ispanija, Partuhalija, Sierbija, Charvatyja, Hrecyja, ZŠA dy inšyja krainy śvietu.

Viełasipiedyst prajazdžaje praz chram Smarahdavaha Budy ŭzdoŭž ściany Pałacavaha kompleksu Banhkoka. Fota zaniało pieršaje miesca ŭ 2022 hodzie. Fota: Wikimedia Commons

Adznačajecca, što ŭziać udzieł nadzvyčaj prosta: dastatkova zarehistravacca ŭ «Vikipiedyi», znajści siarod krain-udzielnic tuju, u jakoj vy byli i zdymali niejkija kulturnyja kaštoŭnaści, a paśla ŭ prykładzienych śpisach pomnikaŭ adšukać kankretny pomnik i zahruzić dla jaho svoj fotazdymak. Konkurs prachodzić u dva etapy, spačatku adbirajucca pieramožcy na nacyjanalnym uzroŭni miascovym žury, a paśla z nacyjanalnych pieramožcaŭ vybirajucca vynikovyja. Ale na abodvuch etapach pieramožcaŭ čakajuć uznaharody, heta mohuć być jak hrašovyja pryzy, tak i, naprykład, apłačany adpačynak u niejkaj krainie. 

Kupał kaplicy Baimaŭ u Lvovie. Adzin ź pieramožcaŭ ukrainskaha nacyjanalnaha etapu konkursu ŭ 2022 hodzie. Fota: Wikimedia Commons

Aŭtary dopisu raźviejvajuć sumnieńni ludziej, jakija ličać, što ich zdymki, zroblenyja na telefon u vandroŭkach, nikomu na takim konkursie nie patrebnyja. Pa-pieršaje, jakaść zdymki siońniašnich smartfonaŭ vielmi vysokaja i jaje całkam dastatkova dla patreb viki-prajektaŭ. Pa-druhoje, sutnaść konkursu nie stolki ŭ pieramozie, kolki ŭ dapamozie ź ilustracyjami da artykułaŭ i vizualnaj fiksacyi pomnikaŭ.

Lijełstraŭpski zamak u vioscy Straŭpe Cesiskaha kraju. Adzin ź pieramožcaŭ łatvijskaha nacyjanalnaha etapu konkursu ŭ 2022 hodzie. Fota: Wikimedia Commons

I choć Biełaruś iznoŭ nie biare ŭdziełu, biełaruskija vikipiedysty zaklikajuć usio roŭna zahružać svaje fotazdymki krainy. A patrebna, zdajecca, absalutna ŭsio: ad budynkaŭ rajvykankamaŭ da viosak, ad vulic da muziejnych artefaktaŭ, ad rek i pahorkaŭ da partretaŭ biełaruskich dziejačaŭ. 

Taksama zdymki možna achviaravać praz admysłovy dazvoł abo paznačyć svaje archiŭnyja albomy licenzijaj CC-BY-SA 3.0 i dać viki-redaktaram da ich dostup, kali samim niama času i mahčymaści hetym zajmacca.

Na siońnia ŭ Vikischoviščy zachoŭvajecca zvyš 96 młn miedyjafajłaŭ roznaj tematyki. Papaŭnieńnie jaho fotazdymkami Biełarusi maje važnaje značeńnie dla pašyreńnia biełaruščyny i prezientacyi krainy ŭ śviecie — luby artykuł čytajecca lepš, kali jon dobra i jakasna ilustravany. Hetymi zdymkami i tekstami karystajucca i školniki, i daktary navuk, i miedyja, i navučalnyja ŭstanovy.

Čytajcie taksama:

Ruviki ŭ baraćbie za «abjektyŭnaść» i «niejtralnaść»

Biełarusy ŭdvaja bolej stali čytać pra svajo pa-biełarusku. Taki trend nazirajecca ŭ «Vikipiedyi» z 2020 hoda

«Infarmacyju pra ŭdar pa sabory ŭ Adesie ŭnieśli ŭ Vikipiedyju za niekalki hadzin da samoha ŭdaru». Jak tak? 

F. Raŭbič