Pa ŭsim śviecie płanujuć pravieści Hłabalnuju estafietu salidarnaści ź Biełaruśsiu. Što heta budzie?
Kiraŭnica fondu «Kraina dla žyćcia» Volha Zazulinskaja padčas Kanhresu pa palitźniavolenych u Prazie zrabiła anons pieršaha hłabalnaha zboru srodkaŭ dla hramadzianskaj supolnaści Biełarusi, jaki budzie ładzicca pa ŭsioj płaniecie siarod zamiežnikaŭ. Karespandent «Našaj Nivy» daviedaŭsia padrabiaznaści.
26.05.2024 / 18:31
Kiraŭnica fondu «Kraina dla žyćcia» Volha Zazulinskaja na Kanhresie pa biełaruskich palitźniavolenych u Prazie. Fota: «Naša Niva»
«Naša Niva»: Padčas svajoj pramovy na kanhresie vy anansavali Hłabalnuju estafietu salidarnaści ź Biełaruśsiu i adznačyli, što heta budzie novy farmat. Raskažycie ab hetym padrabiaźniej.
Volha Zazulinskaja: Estafieta budzie aficyjna nazyvacca «Hołas praź miežy: Mižkantynientalnaja estafieta ŭ padtrymku Biełarusi». My ŭpieršyniu anansavali hety prajekt u Prazie ŭ sakaviku, kali była dyjasparalnaja kanfierencyja, tamu što aŭtarami hetaha prajekta źjaŭlajucca Narodnyja ambasady.
Heta ich prajekt, ich ideja, i jany asnoŭnyja realizatary zadumki. Naša słužba chutkaj humanitarnaj dapamohi, u jakuju ŭvachodziać fondy «Kraina dla žyćcia», Dissident BY, «Bajsoł» i «Bajchełp», vystupaje jak asnoŭny partnior prajekta.
Heta hłabalnaja estafieta salidarnaści nie tolki z palitviaźniami, a ŭvohule ź Biełaruśsiu.
Heta važnaje ŭdakładnieńnie, bo naša kraina sutykajecca z takoj kolkaściu vyklikaŭ, što nielha kazać ab prablemach adnych tolki palitviaźniaŭ. Hetaje pytańnie i našaj nacyjanalnaj identyčnaści. Siońnia ŭnutry krainy pierapisvajecca historyja, źniščajecca biełaruskaść, ludziej pieraśledujuć za toje, što jany havorać na biełaruskaj movie, i hetak dalej. My pavinny taksama kazać pra ŭsio heta.
Ale, aproč hetaha, jość jašče masa prablem i patrebaŭ. Tyja ž uraźlivyja hrupy, jak, naprykład, dzieci palitviaźniaŭ i dzieci tych, kamu pahražaje pieraśled. Jość dzieci z asablivaściami raźvićcia, jakija z baćkami ekstranna pakidajuć svaju krainu praz pahrozu turmy, i ŭ emihracyi jany majuć abmiežavany dostup da choć niejkaj jakasnaj dapamohi.
Heta značyć, što niedastatkova prahram dapamohi, albo niedastatkova resursaŭ. Tamu što ŭ nas niedastatkova hrošaj, kab dapamahać palitviaźniam i inšym.
Tamu i źjaviłasia ideja hetaj estafiety, jakaja pavinna prajści pa ŭsich kantynientach. Kamunikacyjaj z roznymi krainami buduć zajmacca pradstaŭniki Narodnych ambasadaŭ.
Asnoŭnaja aŭdytoryja estafiety — nie biełarusy, a ŭsie nieabyjakavyja hramadzianie śvietu. U kožnaj krainie zbory buduć vieścisia mienavita na movie hetaj krainy, kab aŭdytoryja nas zrazumieła lepš. I my budziem pramacvać hetuju hlebu.
Volha Zazulinskaja vystupaje na Kanhresie pa biełaruskich palitźniavolenych u Prazie. Razam ź joj na pracoŭnaj paneli byli (źleva naprava): Hanna Kanavałava (maci palitźniavolenaj Antaniny Kanavałavaj), Viktoryja Palčys (žonka palitźniavolenaha Eduarda Palčysa) i Valer Arabiejka (muž byłoj palitźniavolenaj Jany Arabiejka). Fota: «Naša Niva»
Hłabalnaja estafieta salidarnaści — heta nie tolki pra zbor hrošaj, a pra atrymańnie roznaj humanitarnaj dapamohi, tamu što nie zaŭsiody možna dapamohu atrymać hrašyma. Heta taksama pra naładžvańnie adnosin z partniorskimi arhanizacyjami.
My chočam paznajomić zvyčajnych zamiežnikaŭ ź Biełaruśsiu i pakazać im, što biełarusy — heta nie tolki tyja ludzi, jakija siońnia siadziać u turmach albo biahuć ad pieraśledu.
My chočam, kab uvieś śviet ubačyŭ, chto takija biełarusy. Nakolki my talenavityja, nakolki my śvietłyja, nakolki my dobryja ludzi i što my nie ahresiŭny narod. Tamu što, na žal, pracujučy ŭ humanitarnaj śfiery, ja vielmi časta sutykajusia z tym, što ŭ niekatorych krainach niama razumieńnia prablematyki Biełarusi.
I voś my pryjšli da takoha rašeńnia zładzić estafietu ŭ takim farmacie šyrokim: ź mierapryjemstvami, z efirami, ź niejkimi iventami, u jakich ludzi buduć brać udzieł.
A jašče vielmi zručna, što ŭ arhanizacyi takoha farmatu moža ŭdzielničać jak adzin čałaviek, tak i ŭsia dyjaspara na miescy. Biełarusy ŭ roznych krainach — heta važny instrumient realizacyi zadumki, jak i ŭsie našy dyjaspary. Jany viedajuć, jak zacikavić tych ludziej, jakija žyvuć u hetych krainach.
Heta značyć, što kali ty žyvieš umoŭna ŭ Sinhapury i navat kali ty tam adziny biełarus na ŭsiu krainu, to ty možaš, naprykład, śpiačy tort, pradać jaho na niejkim kirmašy i atrymanyja srodki nakiravać na Hłabalnuju estafietu salidarnaści, tym samym ty ŭ joj paŭdzielničaješ.
Našy dyjaspary pa ŭsim śviecie mohuć stać hałasami biełarusaŭ, jakija žyvuć unutry Biełarusi. My pavinny stvaryć novy brend našaj krainy i syści ad staroj Biełarusi Łukašenki.
«NN»: Vy skazali, što dapamoha ŭ ramkach estafiety prymajecca nie tolki ŭ hrašach, a jašče ŭ vyhladzie novych znajomstvaŭ i suviaziaŭ. A ci budzie prymacca dapamoha jašče i fizičnaja, naprykład, tavary pieršaj nieabchodnaści?
VZ: Heta moža być luby farmat dapamohi. Naprykład, kali adna kraina zajavić, što hatovaja niejkimi humanitarnymi praduktami dapamahać, nie hrašyma, to tak, my voźmiem.
Abo kali kraina, naprykład, nie choča addavać hrošy ŭ niejki fond, a choča adpravić dapamohu samastojna, to my dapamožam joj i rastłumačym, jak heta zrabić.
Usio heta važna, bo heta praca na pierśpiektyvu.
Čamu na pierśpiektyvu? Adnojčy my vierniemsia ŭ krainu, i ŭ nas siońnia jość vydatnaja mahčymaść prapracoŭvać voś hetuju ŭzajemasuviaź z cyvilizavanym śvietam, naładžvać hetyja partniorskija adnosiny. I my pavinny heta rabić i pavinny vykarystoŭvać hety šaniec.
Voś tamu heta i praca na doŭhaterminovuju pierśpiektyvu. Heta jašče i pasył, što Biełaruś u budučyni taksama pryjdzie na dapamohu tym, chto adhuknuŭsia. My pakažam cyvilizavanamu śvietu, što my takija ž i hatovyja adhukacca na vykliki.
«NN»: Vy płanujecie vieści zbory i viaščańnie na nacyjanalnych movach. To-bok, u vas budzie damoŭlenaść z nacyjanalnymi viaščalnikami, ź jakimi-niebudź miascovymi lidarami mierkavańniaŭ, błohierami, jakija buduć dapamahać udzielničać u zborach?
VZ: Jak ja i kazała, narodnyja ambasady — heta asnoŭnyja realizatary idei hłabalnaj estafiety. I kožnaja narodnaja ambasada budzie sama šukać dla siabie mahčymaści, jak udzielničać u arhanizacyi mierapryjemstva. My im nie kažam, što jany pavinny pryjści na nacyjanalnaje telebačańnie i zrabić niejki efir.
Jość vielizarnaja kolkaść varyjantaŭ i svaboda dziejańniaŭ: tyja ž błohiery, strymiery, lubaja placoŭka, dzie možna vykarystoŭvać hety resurs infarmacyjny, pravieści svoj kavałačak estafiety.
My składajem takuju bazu i śpis, da kaho my možam pajści dla taho, kab prarekłamavać biełaruski paradak dnia, a taksama vyvučajem unutry kožnaj krainy mahčymych partnioraŭ, da kaho my možam źviarnucca z hetaj bazaj, kab nas padtrymać.
Užo 30 maja narodnyja ambasady paŭnavartasna anansujuć prajekt Hłabalnaj estafiety salidarnaści ź Biełaruśsiu i raskažuć, jak heta budzie adbyvacca.
«NN»: Biełarusy ŭžo ździvili mahčymaściu salidaryzavacca navat praz hady žudasnych represij, jak, naprykład, heta pakazaŭ marafon salidarnaści. Mała chto čakaŭ takoha pośpiechu. Skažycie, ci čakajecie vy padobnaha efiektu ad hłabalnaj estafiety?
VZ: Mnie, napeŭna, składana siońnia heta sprahnazavać. Vynik luboha prajekta zaležyć nie tolki ad arhanizatara, ale i ad kožnaha ŭdzielnika, tamu pośpiech hetaj estafiety budzie pieršapačatkova zaležać ad uciahnutaści biełarusaŭ, jakija realizujuć hety prajekt.
Pieršaja naša zadača — heta zacikavić samich biełarusaŭ u realizacyi estafiety, a dalej — raspracavać instrumienty, kab zacikavić i ŭciahnuć hramadzian inšych krain.
Ale ja dakładna vieru ŭ ludziej i vieru ŭ našu salidarnaść. Jakim by ni atrymaŭsia vynik — heta lepš, čym jaho adsutnaść.
U mianie jość lubimaja fraza, jakuju ja kazała raniej svajoj dačce-spartsmiency: «Da pieramohi prychodzić toj, chto idzie». I my idziem.
Palityka sprava moža i brudnaja, ale miesca maralnym normam jość i ŭ joj. Razvahi da kiejsa Azarava
«Začyniš dźviery i pacałuješ jaje, bo jość takaja mahčymaść». Jak žančyny kachajuć žančyn u kałonii