Chryścijanstva jak anamalija
Piša Piotra Rudkoŭski.
Nie siońnia i nie ŭčora źjavilisia hałasy pra toje, što paśladoŭniki Isusa Nazaranina — padazronaja (miakka kažučy) hrupoŭka. Chryścijanstva — heta «novy i złačynny zababon» — kanstatavaŭ napačatku II stahodździa rymski patryjot, Haj Śviatonij Trankvił. «Što za niečuvanaja durnota i što za biessaromnaje nachabstva! — usklikvaŭ pad adrasam chryścijan jahony sučaśnik, adukavany afrykaniec pa imieni Franton. — Na chramy jany pazirajuć z pahardaj, śmiajucca z achviaraprynašeńniaŭ, spačuvajuć žracam, choć im samim patrebna spačuvańnie (kali ŭvohule možna spačuvać takim ludziam), hrebujuć pasadami i curajucca bahaćcia, chodziać sabie paŭhołyja. (…) Z koraniem treba vyrvać i preč vykinuć hetuju siektu!» «Chryścijanski Boh — heta nastolki absurdny Boh, što jaho treba skasavać, navat kali jon isnuje» — prapanoŭvaŭ Frydrych Nicše. «Chryścijanstva — heta vynachodka chvorych mazhoŭ. Nastanie dzień, kali vajna zakončycca. I tady ja budu ličyć, što zaviaršalnaj spravaj majho žyćcia stanie vyrašeńnie relihijnaha pytańnia», — abiacaŭ Adolf Hitler. Nu, ale abiacańnia svajho nie strymaŭ, bo nie zmoh strymać…
Čarhovaja adsłona baraćby z chryścijanstvam u «aśviečanaj» Jeŭropie adbyłasia naprykancy XX stahodździa. Prapaviedniki «novaha ateizmu», na čale z prafiesaram Dokinzam i žurnalistam Chitčensam pastanavili pradoŭžyć spravu «vyrašeńnia relihijnaha pytańnia» i pačali rychtavać dziela hetaha adpaviednuju hlebu. Relihijnaja viera — heta svojeasablivy «virus rozumu» [virus of the mind], infiekcyjnaje zachvorvańnie, jakoje viadzie da dehienieracyi razumovych zdolnaściaŭ — pierakonvaje na staronkach «Iluzii Boha» prafiesar Dokinz. «Viera (ja maju na ŭvazie tut i nadalej kananičnuju chryścijanskuju vieru ŭ boha) — heta taki arhanizm, jaki žyvie ŭnutry čałavieka i vyjadaje Čałavieka znutry» — piša na staronkach «Našaj Nivy» adzin miascovy adept novaha ateizmu. Jak bačym, Novaja (to bok, Chrystovaja) Era paznačana jarym supracivam suprać chryścijanskaj viery. Kałarytnyja epitety: «durnota», «nachabstva», «absurd», «vynachodka chvorych mazhoŭ», «virus», «parazit» nie majuć ani apisalnaj, ani vyjaśnialnaj vartaści, majuć, adnak, svajo značeńnie jak infarmacyja pra emacyjny stan aŭtaraŭ hetych epitetaŭ. Za hetymi epitetami pračytvajecca iracyjanalny strach pierad Nieviadomaj Siłaj, jakaja nie ŭpisvajecca ŭ zvyčajovyja ramki paniaćciaŭ i tłumačeńniaŭ roznych źjaŭ hetaha śvietu.
Chryścijanstva javicca — i starym, i novym ateistam — jak adna z najbolš pačvarnych anamalij. I takaja reakcyja całkam zrazumiełaja. Ja całkam zhodzien z tym, što chryścijanskaja relihija — heta anamalija. Nu bo ci narmalna heta, što Hospad, Vaładar Suśvietu, dazvalaje siabie prybić da kryža? Ci narmalna heta, što chryścijanie — kinutyja hałodnym ilvam, u śmiarotnaj ahonii — molacca za svaich pieraślednikaŭ i nie praklinajuć ich, a dabrasłaŭlajuć? Ci narmalna heta, što ludzi, čyju najvyšejšuju kaštoŭnaść — poviaź z Boham — nazyvajuć «virusam» i «parazitam», zamiest učynić pahrom, abmiažoŭvajucca niekalkimi vierbalnymi pratestami?
Ulubionaja tema starych i novych zmaharoŭ z chryścijanstvam — inkvizicyja, kryžovyja pachody, palavańnie na čaraŭnic i, kaniečnie ž, «klerykalnaja piedafilija». Što tyčycca sposabu aśviatleńnia hetaj prablematyki, to tut amal nijakija kanony apisańnia, vyjaśnieńnia, kantekstualizacyi nie dziejničajuć. Tamu racyjanalnaja dyskusija ab hetych spravach byvaje krajnie składanaj. Jość, adnak, niešta infarmatyŭnaje i znamianalnaje ŭ hetaj častacie źviartańnia da hetych tem i ŭ hetym spraščalnickim padychodzie da ich. Sprava ŭ tym, što takija źjavy, jak inkvizicyja abo kryžovyja pachody — heta akurat tyja momanty, kali Carkva nabližałasia da łohiki hetaha śvietu. Heta narmalna (z pazicyi hetaha śvietu), što peŭnaja hrupa — majučy akaziju — zamacoŭvaje palityčnuju ŭładu i pasłablaje pazicyi praciŭnikaŭ. Instytut Carkvy — u svaim čałaviečym vymiareńni — časam paddavaŭsia hetaj spakusie ŭłady. I voś hetyja momanty — kali Carkva nabližałasia da łohiki hetaha śvietu, bo bok, kali jana stanaviłasia «narmalnaj» — najbolš ulubionyja dla zmaharoŭ z chryścijanstvam. Tut jany ažyvajuć i pafasna demaskujuć «złačynnaść» inkvizicyi abo kryžovych pachodaŭ. Prablema, adnak, u tym, što zhadanyja źjavy byli złačynnymi, tolki kali hladzieć na ich z pazicyi chryścijanstva. Z pazicyi hetaha śvietu inkvizicyja abo kryžovyja pachody — heta narmalnaja źjava; ekvivalenty jakich my znachodzim va ŭsich epochach i ŭsich cyvilizacyjach (prytym tolki, što razmach i brutalnaść hetych ekvivalentaŭ našmat pieraŭzychodzili chryścijanskija viersii).
Šanoŭnyja antychryścijanie, staryja i novyja. Možacie vyśmiejvać nas i papaŭniać svoj leksikon novymi, jašče bolš źjedlivymi, epitetami. Nie sumniajusia, što ŭ vas chopić kreatyŭnaści vynajści jašče niešta bolš brudnaje i źjedlivaje. Raiŭ by — kali tut uvohule dazvolena raić — siem razoŭ zadumacca pierad tym, jak cynična vyśmiejvać takija kaštoŭnaści, jak prabačeńnie, luboŭ i viera. Nas hety vaš cynizm nie źniščyć; vas — moža zžerci. Mienavita «znutry».
Kamientary