Źmicier Daškievič: Vierny ŭ małym i ŭ vialikim vierny

Ja niedzie pračytaŭ: «Kłopatam ab ułasnaj siamji možna apraŭdać luboje złačynstva».

I jano tak: łupić ciabie milicyjant u kamiery, a na zaŭtra na pradole apraŭdvajecca «Ty ž nie budzieš maich dziaciej karmić». Kali ž takuju fiłasofiju sprajektavać na ŭsiu krainu, možna było b skazać i takim čynam: «Kłopatam ab niezaležnaści možna apraŭdać luboje złačynstva». I my ŭžo treci dziasiatak hod nazirajem, jak kłopatam ab narodzie apraŭdvajecca luboje zładziejstva. Ale apošnim časam da hetaj fiłasofii žyćcia dałučylisia i pradstaŭniki apazicyi. Voś dniami navat i siabar moj, ź jakim my paralelna matali paru hod, padtrymaŭ kancepcyju «kali ŭ imia niezaležnaści, dyk i z čortam łysym».

Nichto nie spračajecca: niezaležnaść i samyvyznačeńnie nacyjaŭ – heta taja śviataja svaboda, jakuju ad stvareńnia śvietu daŭ kožnamu čałavieku i kožnamu narodu Hospad. Lubaja ideja, jakaja pasiahaje na prava vybaru asoby ci naroda – heta vyrazna biesaŭskaja ideja. Takim čynam, baranić svabodu i niezaležnaść – heta taksama śviataja sprava. Tolki voś mietady! Mietady – heta toje, na čym my časta spatykajemsia.

Heta vielmi ciažka i niepryjemna, zazirnuć u korań, ale davajcie pasprabujem. Kaho pryjšoŭ vyzvalać va Ukrainu «rasiejski akupant»? Heta nikomu nie sakret i vy možacie samastojna heta prahuhlić, – pra heta nie adnarazova zajaŭlali i Pucin, i Łaŭroŭ, – Rasieja pryjšła va Ukrainu baranić pravy rasiejskamoŭnych hramadzianaŭ. Adsiul vynikaje: rasiejskaja mova – heta terytoryja, na jakuju pretenduje «rasiejski akupant»; a rasiejskamoŭnyja – heta ludzi, katoryja śviadoma ci nie śviadoma, metanakiravana ci nie razumiejučy taho, ale dajuć usie arhumanty Rasiei pryjści i baranić pravy «svaich rasiejskamoŭnych bratoŭ».

I ja kažu svajmu siabru: «Pasłuchaj, ty na jakoj movie razmaŭlaješ?» Jon mnie sumna tak: «Na rasiejskaj». Ja jamu: «Dyk pra abaronu jakoj niezaležnaści ty havoryš?! Ź jakim čortam ty abjadnacca chočaš, kali sam vydaješ «ruskamu akupantu» ŭsie padstavy pryjści i ciabie vyzvalić?!» Siabar moj maŭčyć.

Isus Chrystos śviedčyć: «Vierny ŭ małym, i ŭ vialikim vierny, a nia vierny ŭ małym niavierny i ŭ vialikim» (Łuki 16:10). Ja nie stamlusia kryčać pra adnu reč: davajcie budziem paśladoŭnymi! Davajcie navučymsia być viernymi ŭ małym!

Hospad daŭ nam hetaje małoje – našu movu. Što moža być łahičniej za toje, kab prosta pačać na joj havaryć – i hetym supraćstać «ruskamu akupantu»? Ale nie, my nie chočam być viernymi ŭ hetym «małym»! My chočam adrazu pra «vialikaje»: pra zbroju, pra abaronu niezaležnaści, pra kiravańnie narodam. Ale padumajcie sami, ci davieryli b vy kamuści vialikuju spravu, kali pierad tym jon dziesiać razoŭ zavaliŭ małuju? Ci davieryć nam Boh našu krainu i jaje abaronu, kali my raz za razam zdradžvajem u elemientarnych rečach?

Ja sam praz heta prajšoŭ: vielmi ciažka paŭsiul i zaŭsiody razmaŭlać pa-biełarusku, ale, ź inšaha boku, siadzieć u akopach i łavić snarady «rasiejskaha akupanta» budzie jašče ciažej. Dyk mo nie budziem da hetaha davodzić? Mo davajcie padnaciśniem na svaju volu i zahavorym? Davajcie mo pasprabujem być viernymi ŭ małym, kab Hospad davieryŭ tam toje vialikaje, što Jon padrychtavaŭ dla nas i dla našaha naroda?

• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0