Łabaratoryja ŭ Chojnikach vymiarała 10 dzion i nie znajšła pieravyšeńnia pa stroncyi ŭ fiermierskim małace
Vieterynarnaja stancyja ŭ Chojnikach daśledavała małako ź fiermierskaj haspadarki Mikałaja Čubianka. Pravierka na stroncyj-90 pravodziłasia paśla publikacyi «Asašyejted Pres» ab dziesiacirazovym pieravyšeńni normy pa hetym radyjenuklidzie. Vysnova łabaratoryi ŭ Chojnikach — małako adpaviadaje patrabavańniam narmatyvaŭ.
Pra vyniki daśledavańniaŭ TUT.BY raspaviali ŭ Departamiencie pa likvidacyi nastupstvaŭ katastrofy na ČAES. «Faks z pratakołam vyprabavańniaŭ my raźmieścim u pieryjad z 11 pa 13 maja na sajcie Departamienta», — skazaŭ načalnik upraŭleńnia reabilitacyi paciarpiełych terytoryj Dźmitryj Paŭłaŭ.
Pa słovach Paŭłava, u pratakole vyprabavańniaŭ № 908 ad 6 maja DU «Chojnickaja rajvietstancyja» paviedamlaje, što daśledavali partyju małaka — 421 kiłahram, heta mienavita toje małako, jakoje ź fiermierskaj haspadarki zabiraje małakavoz. Z hetaha abjomu dla daśledavańnia na stroncyj-90 ŭziali probu 3 litry.
Małako było nadojena 26 krasavika, proby atrymali 27 krasavika, u toj ža dzień pačali pravodzić vyprabavańni. Skončyli 6 maja — daśledavańni pa stroncyju pa śpiecyjalnaj mietodycy pravodziać kala tydnia. Dla vymiareńnia vykarystoŭvali hama-beta-śpiektromietr MKS-AT1315.
Vynik daśledavańniaŭ — 1,91 +/- 0,53 Bk/kh (norma pa stroncyi-90 — 3,7 Bk/kh.). Vysnova łabaratoryi: małako adpaviadaje narmatyvu.
Adrazu paśla adboru probaŭ Chojnickaja rajvietstancyja daśledavała małako jašče i na cezij-137. Vynik daśledavańniaŭ: mienš za 2,75 Bk/kh pry normie ŭ 100 Bk/kh.
Małako z takimi pakazčykami možna pradavać u kramach.
Nahadajem, amierykanskaje ahienctva «Asašyejted Pres» apublikavała repartaž pra radyjoaktyŭnaje małako. Žurnalisty zdali na analiz małako fiermierskaj haspadarki, jakaja znachodzicca na zabrudžanaj radyjenuklidami terytoryi, i vyjavili pieravyšeńnie normy pa stroncyju-90 u 10 razoŭ: 37,5 Bk/kh pry narmatyŭnych 3,7. Viadoma, što małako fiermier zdaje na «Miłkavitu», pradukcyja jakoj u asnoŭnym ekspartujecca ŭ Rasiju.

Minskaja łabaratoryja, jakaja daśledavała małako, zajaviła, što infarmacyja niepraŭdzivaja, a vymiareńni pravodzilisia tolki pa ceziju-137. Žurnalist Juraś Karmanaŭ, u svaju čarhu, pakazaŭ daviedku, jakuju jamu vydali paśla vymiareńniaŭ u łabaratoryi.
Jak vymiarajecca ŭzrovień stroncyju ŭ małace
Načalnik upraŭleńnia reabilitacyi paciarpiełych terytoryj Departamienta pa likvidacyi nastupstvaŭ Čarnobylskaj AES Dźmitryj Paŭłaŭ prakamientavaŭ i dla «Našaj Nivy» hučnuju spravu z małakom biełaruskaj fiermy za 45 km ad Čarnobyla.

Daśledavańnie taho małaka, patłumačyŭ D.Paŭłaŭ, rabiłasia na pryładzie MKS-AT1315 vytvorčaści biełaruskaha pradpryjemstva «Atamtech». Dla vyznačeńnia ŭtrymańnia kožnaha z radyjeaktyŭnych izatopaŭ treba inačaj rychtavać probu. Najpraściejšy analiz — na cezij-137. Dla jaho dastatkova litra vadkaha małaka, robicca taki analiz 30 chvilin.
Analiz na stroncyj patrabuje śpiecyjalnaj padrychtoŭki proby.
Pa-pieršaje, małaka maje być nie mienš za try litry. Spačatku jano ŭparvajecca na praciahu piaci dzion — jaho prapuskajuć praź śpiecyjalny filtr. Potym suchoje rečyva, jakoje zastajecca na filtry, spalvajuć. I z troch litraŭ małaka vychodzić paru dziasiatkaŭ hramaŭ spalenaha rečyva. U im pryłada vyznačaje ŭzrovień utrymańnia stroncyju, a paśla z dapamohaj raźlikovych tablic budujecca praporcyja, jakaja pakazvaje ŭtrymańnie radyjenuklidu ŭ zychodnych troch litrach małaka.
Analiz na stroncyj prosta nie pravodziŭsia, ale ŭ pratakole vymiareńnia, jaki atrymali na ruki žurnalisty, pryłada aŭtamatyčna vydała ličby pa ŭsich mahčymych na joj vymiareńniach.
Pa stroncyi-90 i kalii-40 heta ličby advolnyja, całkam vypadkovyja, patłumačyŭ D.Paŭłaŭ.
Kamientary