Piać faktaŭ pra doktara Valeryja Małašku, jaki staŭ ministram sacabarony
Alaksandr Łukašenka 15 śniežnia pryznačyŭ Valeryja Małašku ministram pracy i sacyjalnaj abarony. Da hetaha Małaška pracavaŭ namieśnikam staršyni Mahiloŭskaha abłvykankama. Pasada była vakantnaj dva miesiacy paśla sychoda Maryjany Ščotkinaj u Saviet Respubliki.
Rodam z Krasnapolla, a nie Hrodna
Valeryj Małaška naradziŭsia ŭ 1966 hodzie ŭ Hrodnie. Ale niachaj hety fakt nie ŭvodzić u zman, karaniami jon pachodzić z Mahiloŭščyny. Sprava ŭ tym, što Hrodzienskim miedycynskim instytucie vučyłasia mama Valeryja Emilija Alaksandraŭna Małaška. Jana akurat i skončyła VNU ŭ hod naradžeńnia syna. Paśla pajechała pracavać u rodnyja miaściny ŭ Krasnapolle, pracavała tam piedyjatram. Mienavita ŭ Krasnapolli pačynaŭ chadzić u škołu spadar Małaška, paźniej pierajechali ŭ Mahiloŭ. Siamja Małaškaŭ padčas nacysckaj akupacyi była ŭ evakuacyi ŭ Irkucku, viartalisia ŭžo paśla vyzvaleńnia.
Mama Emilija Alaksandraŭna raskazała «NN», što prablem z synam u jaje ŭ dziacinstvie nie było.
«Lohki jon byŭ u vychavańni, uvažlivy, dabradušny», — kaža spadarynia Emilija.
U novaha ministra jość jašče siastra.
Čatyry pakaleńni daktaroŭ
Emilija Alaksandraŭna Małaška zrabiła sabie vydatnuju miedycynskuju karjeru. Spačatku jana była prostym doktaram-pulmanołaham u paliklinicy №3 Mahilova. Potym stała zahadčycaj pulmanałahičnaha adździaleńnia abłasnoj dziciačaj balnicy Mahilova. Ad 1986 da 1998 była hałoŭnym piedyjatram vobłaści. A apošnija hady pierad piensijaj uznačalvała «Mahiloŭskuju dziaržaŭnuju śpiecškołu zakrytaha typu».
Syn pajšoŭ pa šlachach maci. Jon skončyŭ Minski dziaržaŭny miedycynski instytut pa śpiecyjalnaści piedyjatryja.
«Što paspryjała pastupleńniu? Miedycynskaje asiarodździe, luboŭ da ŭsiaho žyvoha. U škole zachaplaŭsia bijałohijaj. Daktaroŭ ŭsprymaŭ jak dobrych čaraŭnikoŭ. Pryśviacili svajo žyćcio achovie zdaroŭja abiedźvie maje babuli i mama, jakaja pracavała lekaram-piedyjatram», — kazaŭ Valeryj Małaška.
Jon zarekamiendavaŭ siabie jak vydatny doktar. Užo ŭ 29 hadoŭ staŭ načmiedam abłasnoj dziciačaj balnicy, u 33 — hałoŭnym doktaram. Adnym ź pieršych uvioŭ u Biełarusi adździaleńnie miedreabilitacyi dla dziaciej da hoda.
Admietna, što daktarami pracujuć i adziny syn Valeryja Małaški Anton razam sa svajoj žonkaj.
«U nas u siamji dzieviaciora daktaroŭ», — z honaram kaža Emilija Alaksandraŭna.
Što kažuć pra Małašku mahiloŭcy?
«Prafiesijanał, budziem plonna ź im supracoŭničać», — vielmi łakanična kamientuje historyk, deputat Pałaty pradstaŭnikoŭ Ihar Marzaluk.
U Mahiloŭskim abłvykankamie pasadu namieśnika staršyni Valeryj Małaška zajmaŭ ad studzienia 2009 hoda. Jon tam adkazvaŭ za pytańni sacyjalna-kulturnaj śfiery, achovy zdaroŭja, sportu, adukacyi.
Dyrektar Muzieju historyi Mahilova Alaksiej Baciukoŭ niekalki razoŭ sutykaŭsia z čynoŭnikam. «Samyja stanoŭčyja emocyi. Dalikatny, vychavany, čuły da prablem. Nijakich kanfliktnych situacyj nie ŭźnikała. Ź vialikaj achvotaj adhukaŭsia na niejkija našy pytańni. Chacia lubimym u jaho byŭ etnahrafičny muziej, a nie naš, — śmiajecca spadar Baciukoŭ. — Ja čuŭ, što jon byŭ vydatnym doktaram».
Śvietapohlad i chobi
Pakolki Małaška kuryravaŭ pytańni kultury, to jon šmat i havaryŭ, davaŭ intervju na hetyja temy.
«Adnojčy majmu synu ŭ škole dali zadańnie namalavać hienieałahičnaje dreva. Viadoma, jon skazaŭ pra heta ŭ apošni viečar, i rabili my dreva da 5 hadzin ranicy. Padniali pa telefonie babul i dziadulaŭ na terytoryi ŭsiaho byłoha SSSR i navat za jaho miežami. U nas byŭ stymuł, i my dakapalisia až da ChVII stahodździa. Pierš čym zrazumieć historyju krainy, treba paznać historyju svajoj siamji. Patrebny takija litaraturnyja tvory, jakija dapamahajuć heta zrabić. I kab u ich było usio: ramantyka, drama, patryjatyzm», — kazaŭ Małaška napiaredadni Dzion biełaruskaha piśmienstva ŭ Bychavie.
«Jašče studentam ja aktyŭna naviedvaŭ i teatry, i rokavyja kancerty. Ja taksama lublu estradu i žyvapis, pryčym nie tolki realistyčny. Mnie padabajucca mastackija ekśpierymienty. Mnie padabajecca, što my pačynajem aściarožna ŭvodzić u žyćcio hetuju, tak by mović, roznaść. Śviet siońnia sapraŭdy vielmi rozny. I niachaj ludzi razumiejuć heta i imknucca pavažać inšy śvietapohlad», — jašče adna cytata z Małaški.
Adnojčy Małaška raskazvaŭ historyju, što ŭ 1996 hodzie na adnym niamieckim tok-šou vyjhraŭ 35 tysiač marak (heta kala 22 tysiač dalaraŭ pa tym časie). Adnak pa ŭmovach arhanizataraŭ jon musiŭ pieravieści hrošy dzieciam-čarnobylcam. «U azartnyja hulni nie hulaju pryncypova, u kazino nie chadžu — udača nie paŭtarajecca».
Jašče Valeryj Małaška adnojčy padstreliŭ kačku. «Heta byŭ moj pieršy i apošni trafiej, ja nie palaŭničy». Niekalki hadoŭ tamu jon pahaliŭ vusy pa paradzie žonki.
«Ja nie hłyboka vierujučy čałaviek. Razam z tym, uvažliva staŭlusia da naviedvańnia chrama, čytańnia Biblii, historyi relihii. Ja reanimatołah, i na maich rukach, na žal, časam pamirali dzieci…»
Historyja ź vieršam «Klevietnikam Rośsii»
Letam 2015 hoda ŭ Mahilovie byŭ ustalavany pomnik vialikamu rasijskamu paetu Alaksandru Puškinu z cytataj ź jaho vierša «Paklopnikam Rasii». Hučali tyja radki vielmi pravakacyjna, tamu mahiloŭskija ŭłady vyrašyli demantavać šyldu.
Valeryj Małaška tłumačyŭ hetaje rašeńnie: «U sučasnaj situacyi, z ulikam isnavańnia suvierennych dziaržaŭ: Rasijskaj Fiederacyi i Respubliki Biełaruś, pry najaŭnaści na ich hramadska-palityčnym poli roznapłanavych hramadskich arhanizacyj, jakija pradstaŭlajuć intaresy hrup nasielnictva z roznymi ideałahičnymi pohladami, jakija niemahčyma nie ŭličvać, dadzienyja radki mahli atrymać roznuju ideałahičnuju interpretacyju, nie adekvatnuju aficyjnaj pazicyi».
Cikava, što na toj vystup Małaški vielmi rezka adreahavaŭ publicyst «Rehnuma» Siarhiej Šyptenka, jaki ciapier znachodzicca ŭ SIZA pa spravie raspalvańnia mižnacyjanalnaj varažniečy.
«Miestačkovaja śviadomaść nievuka nieprykmietna pierarastaje ŭ kałhasny sadyzm i pravincyjny vandalizm. […] Moža być, para viarnucca da vybarnaści ŭłady? Moža być, para pierastać raskidvacca miedalami Puškina? Moža być, čas vydatkoŭvać hrošy rasijskich padatkapłacielščykaŭ nie na padtrymku vajaŭničaha abskurantyzmu ŭ susiedniaj, farmalna sajuznaj respublicy, a na abaronu našaj ahulnaj kulturnaj spadčyny?» — pisaŭ Šyptenka.
Kamientary