Sieksot KDB, jaki z Homiela źjechaŭ u Polšču, raskryvaje sakrety, apublikavaŭ videa sustrečy z kurataram

20 hod Siarhiej Vasiljeŭ z Homla vioŭ padvojnaje žyćcio. Infarmatyk pa adukacyi, jon spačatku zajmaŭ pasadu na kambinacie «Miłkavita», a paśla ŭznačaliŭ centr infarmacyjnych technałohijaŭ pry Biełaruskim handlova-ekanamičnym univiersitecie spažyŭkaapieracyi. Paśpiachovaja karjera, uzornaja siamja. I damova ab supracy z KDB, padpisanaja Vasiljevym jašče ŭ 1995 hodzie. Jon raskazaŭ pra svajo padvojnaje žyćcio telekanału «Biełsat».

Siarod jahonych zadańniaŭ byli kantrolnaja zakupka narkotykaŭ, vyjaŭleńnie pryzyŭnikoŭ, što ŭchilalisia ad słužby ŭ vojsku, nazirańnie za apazicyjnymi aktyvistami i apošniaje — stvareńnie nibyta niezaležnaha sajtu gomelbest.com.

Minułaj vosieńniu Vasiljeŭ źjechaŭ ź Biełarusi ŭ polski Ščecin. Užo ŭ emihracyi jon adklučyŭ sajt i pastaviŭ kuratara z KDB pierad faktam: ichnaja supraca skončanaja.

Eks-ahient dziaržbiaśpieki sam vyjšaŭ na suviaź z žurnalistami «Biełsatu» i pryznačyŭ sustreču, kab dać pieršaje ŭ svaim žyćci intervju.

«U 95-m padavałasia, što heta kruta»

— Atmaśfiera ŭ Homli siaredziny 90-ch była takaja ž, jak i paŭsiul: na kožnym kroku bandyty, kvitnieŭ kryminał usich hatunkaŭ. U 20 hod mnie chaciełasia zmahacca sa złačynnaściu i ja vyrašyŭ uładkavacca ŭ milicyju. Nie ŭziali praz kiepski zrok. Ale padyšoŭ čałaviek i prapanavaŭ supracoŭničać z orhanami dziaržbiaśpieki. Tady, u 95-m u majoj hałavie była junackaja ramantyka, maksimalizm, padavałasia, što heta kruta. Ja nie cikaviŭsia palitykaj, mała što viedaŭ pra Łukašenku — byŭ zvyčajnym chłopcam, jakich tysiačy. I padpisaŭ papierku ab supracy pad psieŭdanimam Simon. KDBšnik paśmiajaŭsia: maŭlaŭ, u nas zvyčajna ŭsie «ilvy» dy «pantery», a tut niejki Simon.

Ź pieršym kurataram skłalisia siabroŭskija adnosiny. My časta chadzili na piva, siadzieli ŭ restaracyi ŭ hateli «Sož». Časam da našaj kampanii dałučalisia inšyja KDBšniki, napivalisia ŭsie pa-strašnamu, ale nichto ŭ hetaj «tusoŭcy», akramia majho kuratara, nie viedaŭ, što ja — ahient. Paźniej kuratar raspavioŭ pra praviły: ź niaštatnymi kantaktuje tolki adzin kadravy supracoŭnik. Uvohule, jon šmat raspaviadaŭ. Naprykład, kožny apieratyŭnik abaviazany vykanać płan — zavierbavać 5 novych ahientaŭ u hod. Usie padručniki pa viarboŭcy — savieckija. A jašče ŭ Homielskim upraŭleńni KDB jość «kasa» sa srodkami na toje, kab častavać infarmataraŭ, rabić padarunki važnym ludziam. Sustrečy ź infarmatarami adbyvajucca abo ŭ hateli «Sož», abo ŭ DK hłuchaniamych — ulubionym miescy KDBšnikaŭ.

Pavialičyć

Maim pieršym zadańniem było vykryćcio pryzyŭnikoŭ, što ŭchilalisia ad słužby. Ale chaciełasia bolš surjoznaj pracy, čym pachody ŭ vajenkamat. Na pačatku 2000-ch u Homli dziejničała bujnaja sietka narkahandlu i adnojčy apieratyŭniki ŭziali mianie z saboj na zatrymańnie kurjera. Ja zrabiŭ kantrolnuju zakupku — nabyŭ narkotyki, adrazu ž padjechała admysłovaja hrupa i jaho skrucili. Hety chłopiec atrymaŭ paru hadoŭ «chimii», ale hałoŭnyja dylery skončyli kiepska. Adzin navat paviesiŭsia. Hrošaj za hetaje zadańnie nie dali, ja prosta zrabiŭ pasłuhu siabram z KDB.

Kuratara mnie źmianili, bo toj pajšoŭ na padvyšeńnie i zaniaŭsia analitykaj. I ja peŭny čas byŭ niepatrebny «kantory».

Gomelbest.com, skaročana — HB

— U 2007 hodzie Alaksandr Mikałajevič Citoŭ, jaki ciapier zajmaje pasadu namieśnika staršyni Homielskaha UKDB, źviarnuŭsia naŭprost da mianie z prośbaj stvaryć sajt, detalaŭ pra kantent nie paviedamiŭ. Na toj momant ja skončyŭ zavočna Homielski ŭniviersitet sa śpiecyjalizacyjaj «Aŭtamatyzavanyja sistemy apracoŭki infarmacyi». Karaciej, Citoŭ źviarnuŭsia pa adrasie. Zapuścili sajt info-com.info, jon praisnavaŭ paru miesiacaŭ, a paśla ja zrabiŭ gomelbest.com. Citovu padabałasia, što skaročanaja nazva hučała jak «HB».

Spačatku sajt pracavaŭ na admin-paneli Joomla, potym ja pieravioŭ na inšuju — WordPress. Nieŭzabavie tam pačali źjaŭlacca artykuły pra apazicyju vykryvalnickaha charaktaru, paskvili na miascovych apazicyjanieraŭ. Za źmiest adkazvali niepasredna supracoŭniki KDB. Miarkuju, što častku artykułaŭ napisaŭ asabista Citoŭ.

U interniet-archivie i siońnia možna znajści niekatoryja artykuły gomelbest.com. Hetak, napiaredadni parłamienckich vybaraŭ 2008 hodu na sajcie byŭ apublikavany tekst «ŁŁ naiznanku» pra homielskaha pravaabaroncu Leanida Sudalenku, jaki tady bałatavaŭsia pa Chojnickaj vybarčaj akruzie. Aŭtar nazyvaŭ jaho «Lońkaj», «hrantasmokam», «łajdakom», a prafsajuz REP — «butaforskaj arhanizacyjaj». Paźniej, u 2015 hodzie, Sudalenka paskardziŭsia ŭ milicyju — u čarhovaj publikacyi na gomelbest.com jamu pahražali fizičnaj raspravaj nad jahonym niepaŭnaletnim dziciem.

— Hieroi takich publikacyj pieryjadyčna źviartalisia ŭ milicyju, patrabujučy vyśvietlić, chto kiruje sajtam. Milicyja davała adpiski kštałtu «ustanavić asobu, jakaja raźmiaściła dadzienuju infarmacyju, nie ŭjaŭlajecca mahčymym». Na tym etapie ja ŭžo razumieŭ, z kim maju spravu, ale pastaviŭ metu — dajści da kanca, zafiksavać kožny krok, kab paśla zrabić publičnaj infarmacyju pra toje, jak pracuje KDB. Darečy, sajty kštałtu gomelbest.com jany stvarajuć pa ŭsioj krainie.

U 2008 hodzie KDB zaklučyŭ sa mnoj aficyjnuju damovu. Naturalna, biez anijakich kopijaŭ — dali padpisać tolki apošniuju staronku. Zarobak niaštatnaha supracoŭnika nievialiki — 10-15 bazavych vieličyniaŭ, amal usio sychodziła na ŭtrymańnie sajtu. Hrošy atrymlivaŭ najaŭnymi, prosta staviŭ podpis na papiercy.

«Lepš za ciabie sajt nichto nie zrobić», — kazaŭ čarhovy kuratar, dajučy hrošy. U 2010 hodzie ja ŭpieršyniu zadumaŭsia pra emihracyju.

Aściarožna, niecenzurnaja łajanka!

«U KDB paprasili padkinuć narkotyki apazicyjnaj aktyvistcy»

— Uvieś adździeł kanstytucyjnaj biaśpieki zajmajecca vyklučna pieraśledam apazicyi. Akramia pracy z sajtam, ja prysutničaŭ na roznych mierapryjemstvach u ofisie apazicyjnych arhanizacyjaŭ na vulicy Paleskaj. Musiŭ pieradavać, chto prychodziŭ, što abmiarkoŭvali. Viačorka vystupaŭ ź lekcyjaj pra multymiedyja, naprykład, a ja siadzieŭ i słuchaŭ.

Pierałomny momant zdaryŭsia ŭ 2011 hodzie. Mianie jak niaštatnika nastojliva prasili paznajomicca ź lidaram «Revalucyi praz sacyjalnyja sietki» Viačasłavam Dyjanavym, praŭda, nie atrymałasia. Daviałosia chadzić i na «maŭklivyja akcyi». Pa-pieršaje, samomu było cikava, pa-druhoje… nu zrazumieła.

U Homli była adna dziaŭčynka-aktyvistka RČSS, Ksienija Jarasłaŭcava. KDBšniki vielmi chacieli spynić akcyi, pačali joj pahražać, što adbiaruć dzicia. Orhany apieki nackavali z pravierkaj. Heta nie spracavała i kuratar prapanavaŭ mnie vykanać čarhovaje zadańnie: padkinuć Ksienii narkotyki. Tak robiać, kali razumiejuć, što pa-inšamu čałavieka nie dabješ. Ale ja admoviŭsia.

Pavialičyć

My źviazalisia z Ksienij Jarasłaŭcavaj i jana paćvierdziła, što viedaje Vasiljeva z časoŭ «maŭklivych akcyj». Taksama Ksienija paćvierdziła fakt pahrozaŭ z boku KDB datyčna dziciaci. «Paśla vykliku na razmovu ŭ KDB prychodziła kamisija pa spravach niapoŭnahadovych, praviarali ŭmovy žyćcia, nibyta ad susiedziaŭ pastupiła skarha», — skazała byłaja aktyvistka. Pra płan KDB z narkotykami jana viedać nie mahła. U 2011 hodzie Ksienii spoŭniłasia ŭsiaho 19.

— U KDB była takaja pazicyja: chaj lepš nichto nie vychodzić na akcyi. Jany hatovyja nie cisnuć na apazicyjanieraŭ, kali tyja buduć cicha siadzieć pa kutkach i «stukać» adzin na adnaho. Na apošniuju akcyju RČSS u Homli nie pryjšli navat apieratyŭniki, kab uvohule nie było ni dušy.

«Pa niezaležnaj presie pracujuć u Miensku»

— Moj kuratar chacieŭ, kab ja «ŭliŭsia» u žurnalisckaje asiarodździe, kab prykinuŭsia žurnalistam. Najbolšuju cikaŭnaść u KDB vyklikaje Biełaruskaja asacyjacyja žurnalistaŭ (BAŽ). Niekalki hadoŭ tamu BAŽ ładziŭ pajezdku na navučalnyja kursy dla apierataraŭ va Ukrainie. Kuratar skazaŭ: «Siarhiej, pastaŭsia surjozna. Ty jedzieš z zadańniem». Dumaju, taki čałaviek «z zadańniem» zaŭždy zamacavany za biełaruskimi žurnalistami ŭ pajezdkach na roznyja sieminary dy kanfierencyi.

Uvohule, niezaležnaj presie nadajecca nastolki vialikaja ŭvaha, što pa joj pracujuć u Miensku, na najvyšejšym uzroŭni. Abłasnym upraŭleńniam nie dazvolena prymać ułasnyja rašeńni ŭ hetaj śfiery. Zanadta vostraja tema dla KDB.

Najbolšyja napadki na sajcie gomelbest.com išli jak raz na «Biełsat», na miascovych karespandentaŭ. Pamiataju, jak kuratar vydaŭ staruju kamieru dla asabistaha karystańnia, a jana akazałasia kanfiskavanaj u «biełsataŭcaŭ».

Pavialičyć

«Ja davaŭ padpisku ab nierazhałošvańni, tamu ŭ Biełarusi mianie čakaje turma»

Kaniešnie, ja nie papiaredžvaŭ KDB ab svaich namierach. U vieraśni 2016 hodu ja prosta źjechaŭ razam ź siamjoj. Abraŭ Polšču, bo maju polskija karani. Intervju ja daju nie dla taho, kab atrymać prytułak. Dziakujučy polskim karaniam, u nastupnym hodzie raźličvaju na polskaje hramadzianstva.

Za dva hady da adjezdu ja pačaŭ zdymać na videarehistratar u mašynie našyja razmovy z kurataram. Było strašna, kamiera mahła «zapikać» u luby momant. Razumiejučy, što akramia hetych videazapisaŭ nie maju dakumientalnych paćvierdžańniaŭ, ja paprasiŭ apošniaha kuratara, Siarhieja Vołkava, praz WesternUnion pieraličyć hrošy na raźvićcio sajtu siudy, u Ščecin. Atrymaŭšy ich, ja adrazu adklučyŭ sajt. Kuratar bolš na kantakt nie vychodziŭ.

Ci bajusia pomsty? Naturalna, tak. U Polšču jany mohuć i nie dabracca, ale ŭ Biełarusi mianie dakładna čakaje turma. Ja davaŭ padpisku ab nierazhałošvańni, tamu parušyŭ zakon… Chacia viedaju chłopca, jakoha ŭ psichijatryčny špital zapichnuli, kali toj abnarodavaŭ supracu z KDB.

Ciapier KDB zrabiŭ sajt-lusterka gomelbest.info, nieviadoma, chto jaho administruje. Nu a ja, jak u tym aniekdocie, užo na Zachadzie.

• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0