Mikałaj Chalezin.
Sprava ŭ tym, što Chalezin, jaki źjaŭlajecca adnym z kiraŭnikoŭ Svabodnaha teatra, nie pieršy hod supracoŭničaje ź biełaruskim dramaturham Kanstancinam Ściešykam: jon źjaŭlajecca štatnym aŭtaram kalektyvu. Tamu Mikałaju ź pieršych vusnaŭ stali viadomyja padrabiaznaści niepryhožaj historyi, jakaja adbyvajecca z premjeraj śpiektakla «Zapałki»: premjeru pakazali ŭ vieraśni hetaha hoda. Kali koratka, to «Zapałki» — heta žyćciovaja, sumnaja historyja pra mužyka Tolu, jaki žyvie ŭ zvyčajnym horadzie i haduje maleńkuju dačku. Ale zakančvaje jon žyćcio niezvyčajna…
«Kościa pradaŭ «Zapałki» Nacyjanalnamu dramatyčnamu teatru imia Janki Kupały, pastanoŭku ažyćciaŭlała režysior Taćciana Łaryna. I ŭsio b ničoha, kali b mastacki kiraŭnik teatra Mikałaj Pinihin nie vyrašyŭ «papravić» materyjał. Da pačatku pracy Łarynaj i ŭžo paśla nabyćcia pravoŭ na pastanoŭku Pinihin vyrazaŭ z tekstu niekalki frahmientaŭ, jakija aŭtar ličyć pryncypovymi, i zamianiŭ ich skazami ŭłasnaha sačynieńnia, što, biezumoŭna, parušaje i padpisanuju bakami damovu, i biełaruski zakon ab aŭtarskich pravach, i šerah mižnarodnych kanviencyj», — raspavioŭ Mikałaj Chalezin.
Jon ličyć, što kiraŭnictva Kupałaŭskaha pracuje z «postsavieckimi» schiemami kiravańnia teatram, jakija ničym nie lepšyja za savieckija.
Aŭtar, naturalna, pakryŭdziŭsia na takoje samaŭpraŭstva. Kanstancin Ściešyk śćviardžaje, što ŭ pryvatnaj razmovie Pinihin paabiacaŭ zusim zakryć śpiektakl, kali ź jaho praŭkami nie pahodziacca.
Dramaturh Kanstancin Ściešyk.
«U damovie, jakuju ja zaklučaŭ z teatram, jość punkt, što jany nie mieli pravoŭ źmianiać tekst biez majoj zhody: ja jaje nie davaŭ», — prakamientavaŭ «NN» Kanstancin, jakoha, jak jon kaža, navat nie zaprasili na repietycyi «Zapałak», a pastavili pierad faktam źmianieńniaŭ napiaredadni premjery. Pry tym, što dramaturh navat nie moh ubačyć jaje na svaje vočy, bo znachodziŭsia ŭ adjeździe. Ciapier ža jon pryncypova admaŭlajecca vychodzić na kantakt z režysioram, bo pakryŭdžany i «nie bačyć nahody tut niešta jašče abmiarkoŭvać». «Sprava nie ŭ tym, kolki i što adtul vyrazali, a ŭ tym, što heta zrabili biez dazvołu», — udakładniaje aŭtar.
A što ž mastacki kiraŭnik Kupałaŭskaha?
Treba dadać, što pieršapačatkova nad pjesaj pracavała vyklučna Taćciana Łaryna, jana i značycca aficyjnym režysioram «Zapałak». Ale stałasia tak, što jana nie spraŭlałasia z materyjałam: akciory navat admaŭlalisia ź joj pracavać.
Letam Mikałaj Pinihin sam ubačyŭ pramiežkavyja vyniki maładoj režysiorki: na jaho pohlad, jany vyhladali pravalna. Tamu jon vyrašyŭ skončyć pracu sam.
Mikałaj Pinihin. Fota whereminsk.by.
«Ja moh zusim zakryć hety śpiektakl, ale paprasiŭ artystaŭ praciahvać, bo mnie vielmi padabajecca hetaja pjesa. Mienavita tamu ja paźniej abaraniaŭ materyjał pierad Ministerstvam kultury, jakija nie razumieli, navošta nam «suicydalny» pa svaim nastroi śpiektakl. Ja vyratavaŭ hety śpiektakl, ale ni Ściešyk, ni Łaryna, jakaja, chutčej za ŭsio, i nastroiła aŭtara suprać mianie, hetaha, vidać, nie razumiejuć», — kaža mastacki kiraŭnik Kupałaŭskaha.
Mikałaj nie bačyć ničoha drennaha ŭ tym, što jon zamianiŭ u pjesie try skazy: «Jany patrebnyja byli, kab udakładnić hledačam niekatoryja momanty. Naprykład, kudy źnikaje adzin z hierojaŭ: ja dadaju, što jon vyjšaŭ u akno».
«Ściešyk — nie Čechaŭ i nie Šekśpir, moh by pryjści i parazmaŭlać sa mnoj. Mnie jaho pazicyja niezrazumiełaja. Raniej jon byŭ u adjeździe, a ciapier znachodzicca ŭ Minsku, čamu jon mnie nie telefanuje, kab vyrašyć prablemu? Jon pakryŭdziŭsia na mianie za try skazy? Jašče raz paŭtarusia: jon nie Šekśpir, a chłopčyk, jaki tolki pačynaje svajo žyćcio. Ja staviŭ Čechava, Hohala — vykinuŭ ź ich tekstaŭ dziasiatki staronak — i što? Jakaja tut prablema?» — nie razumieje Pinihin.
Pakul śpiektakl zastajecca ŭ afišy Kupałaŭskaha, ale kali dramaturh zachoča abaranić svaje pravy jurydyčna ci budzie patrabavać viarnuć aŭtarski tekst, jaho mohuć prybrać z repiertuaru.
