Ejmuntas Niakrošus
U ramkach teatralnaha festyvalu «Hladzim Šekśpira», jaki projdzie z 26 pa 30 vieraśnia ŭ Miensku, sa spektaklem «Ateła» u mienskim Domie aficeraŭ vystupić litoŭski Meno Fortas. Da nas jedzie teatar Niakrošusa. Biez samoha Niakrošusa.
Ejmuntas Niakrošus — vybitny režyser sučasnaści, čyje pastanoŭki zrabilisia klasykaj suśvietnaha mastactva. U 1992 hodzie jon byŭ uhanarvany tytułam «najlepšy režyser Eŭropy». U teatralnym śviecie Niakrošus — pryznany hienij, jaki nia ličyć režysuru asabliva fundamentalnaj ci značnaj. Jana naahuł nibyta i nie prafesija. Režyser adno «pierakładnik» tekstaŭ na movu sceny — ni bolš i nia mienš. Na dumku Niakrošusa, režysery zajmajuć zanadta važnaje miesca ŭ mastactvie i heta, napeŭna, niapravilna. Sam spadar Ejmuntas ličyć, što vykazvać pavahu treba da taho, kaho jon ličyć sapraŭdnymi tvorcami — da litarataraŭ, mastakoŭ, kampazytaraŭ. A teatralnyja režysery? «Tolki robiać miksy».
Na presavaj kanferencyi, jakaja adbyłasia ŭčora ŭ Miensku, kresła hałoŭnaha režysera teatru pustavała. Pavodle ŭmovaŭ kantraktu z adnym maskoŭskim teatram, Niakrošus musiŭ zastacca ŭ Rasiei. Ale ŭsio adno nie raŭnujučy jak duch baćki Hamleta spadar Ejmuntas prysutničaŭ nievidočna — dasłaŭ admysłovy list, dzie paviedamiŭ, što sercam ź mienčukami. Tamu na rol maŭra, jaki zrobić svajo, žurnalistami byŭ adzinahałosna abrany viadučy aktor Meno Fortas Uładas Bahdonas. Bahdonas raspavioŭ, što daŭno chacieŭ z trupaj pryjechać u Miensk, ale, niahledziačy na śmiechu vartuju adlehłaść pamiž Vilniaj i Mienskam, «niejak praściej padacca, da prykładu, na festyval u Meksyku». Abvierh, što ŭ znakamitym teatry pjesy staviacca pavodle niejkaj admysłovaj metodyki. «Kožny novy spektakl my pačynajem nibyta z čystaha arkuša». Na pytańnie, jakija tvory z sučasnaj biełaruskaj dramaturhii hladzieŭ apošnim časam, Uładas pryznaŭsia, što vielmi zaniaty, i tamu « nie paśpieŭ pahladzieć navat «Kniazia Vitaŭta»». Chiba zdymajecca ŭ Jafremava ŭ kinastužcy «Snajper». Film robicca častkova na biełaruskaj ziamli i ŭ supracoŭnictvie z «Biełaruśfilmam», i Bahdonas maje spadzievy, što hetak «uskosna dapamoža biełaruskamu mastactvu». U dadatak raspavioŭ, jak byŭ pryjemna ździŭleny, kali źjeździŭ u Mirski zamak. «U maim ujaŭleńni Biełaruś była zusim inšaj» - zaznačyŭ aktor.
Kvitki na festyvalnyja spektakli, dziakujučy ščodramu fundušu «Biełhazprombanku», kaštujuć niadoraha – ad 7 da 30 tysiačaŭ. Prablema chiba ŭ tym, što ŭsie jany byli paraspradanyja i parazdadzienyja jašče zadoŭha da pačatku festyvalu.Achvočym tut možna tolki paraić paspytać udaču pierad pačatkam spektaklaŭ.
Na festyvali Kupałaŭski teatar pakaža na svajoj scenie trahiedyju «Makbet» u pastanoŭcy jašče adnaho litoŭskaha režysera Alhirdasa Łatenasa. Łatenas pa-svojmu zrabiŭ akcenty ŭ hetaj šekśpiraŭskaj trahiedyi: ssunuŭ asnoŭnuju liniju pjesy ŭ bok ledzi Makbet, skaraciŭ tekst i kolkaść dziejučych asobaŭ, kab zasiarodzić uvahu hledača na centralnych persanažach.
Prahrama festyvalu «Hladzim Šekśpira»:
26.09 «Ateła». Teatar Meno Fortas (Vilnia, Litva).
27.09 «Makbet». Nacyjanalny teatar imia Janki Kupały.
28.09 «Utajmavańnie naravistaj». Nacyjanalny teatar imia M. Horkaha.
30.09 «Son u letniuju noč». Akademičny teatar imia Viery Kamisaržeŭskaj (Sankt-Pieciarburh, Rasieja) .
Pačatak usich spektaklaŭ a 19 hadzinie. Ajčynnyja teatry vystupiać na svaich «chatnich» scenach. Zamiežnyja hości – u Domie aficeraŭ.
Pavał Kaściukievič
