Naša kraina ŭstupiła ŭ vielmi adkazny i niaprosty etap svajho raźvićcia. Vybarčaja kampanija pa vybarach Prezidenta Respubliki Biełaruś aktyvizavała biełarusaŭ va ŭsich kutkach krainy, pastaviła ludziej pierad rašeńniem najvažniejšych dla krainy pytańniaŭ: jak my budziem žyć dalej, jak my budziem raźvivać našu krainu. U mnohich hety vybar nie supadaje, ale tolki razam my — narod, jakomu naležyć ułada ŭ krainie.
U suviazi z mahčymymi akcyjami pratestu ŭ haradach Biełarusi ŭ najbližejšyja dni my — pradstaŭniki biełaruskich pravaabarončych arhanizacyj — źviartajemsia da ŭładaŭ Respubliki Biełaruś i pravaachoŭnych orhanach, da kandydataŭ u Prezidenty Respubliki Biełaruś, da hramadzian i zaklikajem da strymanaści i nieprymianieńnia hvałtu.
Svaboda mirnych schodaŭ, naroŭni z pravam na ŭdzieł u kiravańni svajoj krainaj, źjaŭlajecca adnym z asnoŭnych pravoŭ čałavieka. Dadzienaje prava zamacavanaje ŭ Kanstytucyi Respubliki Biełaruś i źjaŭlajecca častkaj mižnarodna-pravavych abaviazacielstvaŭ Respubliki Biełaruś [1].
Dziaržava, jaje orhany i słužbovyja asoby abaviazanyja zabiaśpiečyć ludziam realizacyju prava na mirnyja schody, u tym liku na akcyi pratestu.
My źviartajem uvahu na toje, što padlahajuć abaronie mienavita mirnyja schody: kali ich arhanizatary majuć mirnyja namiery i schodu maje niehvałtoŭny charaktar [2].
U suviazi z hetym my źviartajemsia da arhanizataraŭ i ŭdzielnikaŭ pratesnych akcyj z zaklikam vykazvać svajo mierkavańnie vyklučna mirna i nie ŭžyvać hvałt ni da supracoŭnikaŭ orhanaŭ achovy pravaparadku, ni da hramadzianskich asob.
Adnačasova my zaklikajem orhany achovy pravaparadku abaraniać udzielnikaŭ mirnaha schodu ad luboj asoby abo hrupy asob (u tym liku ad mahčymych pravakataraŭ), jakija mohuć pasprabavać jakim-niebudź sposabam sarvać hety schod, abciažaryć jaho praviadzieńnie abo pieratvaryć jaho ŭ masavyja biesparadki.
Orhany achovy pravaparadku nie pavinny dapuścić situacyju 19.12.2010 hoda: tady niezakonnyja dziejańni asobnych udzielnikaŭ mirnaha schodu, jakija nie byli svoječasova spynienyja orhanami pravaparadku, pryviali da niepraparcyjnych dziejańniaŭ supracoŭnikaŭ milicyi pa razhonie ŭsiaho mirnaha schodu, da ŭžyvańnia fizičnaj siły i śpiecsrodkaŭ da jaho ŭdzielnikaŭ, masavych aryštaŭ. Tyja padziei doraha abyšlisia jak mnohim biełarusam, tak i krainie ŭ cełym.
My nahadvajem, što razhon schodu nie varta ŭžyvać u tych vypadkach, kali majuć miesca hvałtoŭnyja dziejańni z boku nievialikaj hrupy ŭdzielnikaŭ schodu. U takoj situacyi varta pryniać miery ŭ dačynieńni da hetych asob. Anałahičnym čynam, kali na schod, jaki ŭ cełym prachodzić mirna, pranikajuć pravakatary, to zamiest daterminovaha spynieńnia abo razhonu schodu abo abviaščeńnia jaho niezakonnym orhanam ułady varta pryniać adpaviednyja miery dla vydaleńnia takich pravakataraŭ [3].
My zaklikajem pradstaŭnikoŭ pravaachoŭnych orhanaŭ nie zatrymlivać i nie ŭžyvać fizičnuju siłu da hramadzian tolki za fakt ich udziełu ŭ mirnym schodzie. Najaŭnaść u pravaachoŭnych orhanaŭ paŭnamoctvaŭ, jakija praduhledžvajuć mahčymaść umiašańnia i razhonu niezakonnaha schodu abo mahčymaść prymianieńnia siły, nie aznačaje, što takija paŭnamoctvy varta vykarystoŭvać zaŭsiody. U vypadku mirnaj płyni schodu, arhanizavanaha z parušeńniem zakanadaŭstva, nieŭmiašańnie abo aktyŭnaje sadziejničańnie praviadzieńniu takoha schodu moža časam apynucca najlepšym sposabam zabiaśpiečyć jaho mirny zychod [4].
My zaklikajem usich udzielnikaŭ mahčymych supraćstajańniaŭ vyrašać lubyja sprečnyja situacyi tolki šlacham dyjałohu i pieramoŭ.
Usim nam treba prajści niaprosty šlach dazvołu nazapašanych supiarečnaściaŭ, pošuku hramadskaj zhody. Tolki admova ad hvałtu ŭsimi ŭdzielnikami hetaha pracesu daść mahčymaść paźbiehnuć niepapraŭnych nastupstvaŭ, nie dazvolić złamać čałaviečyja losy i dalej nam samim budavać naš dom, našu krainu.
Na dadzieny momant padpisali:
RPHA «Biełaruski Chielsinkski Kamitet»;
Pravaabarončy centr «Viasna»;
Inicyjatyŭnaja hrupa « Identyčnaść i prava»;
Biełaruski PEN-centr;
Asambleja niaŭradavych demakratyčnych arhanizacyj Biełarusi;
Kansultacyjny centr pa aktualnych mižnarodnych praktykach i ich implemientacyi ŭ pravie «Chjuman kanstanta»;
RHA «Pravavaja inicyjatyva»;
Prostaje tavarystva «Inicyjatyva FORB».
