Jakija recepty ščaścia ŭ seksualnym žycci? Čamu adny ludzi zachoŭvajuć viernaść svaim partnioram, a druhija — nie? Raskazvaje seksołah Dźmitryj Kapuścin.
Doktar‑seksołah Minskaha abłasnoha psichanieŭrałahičnaha dyspansera Dzmitryj Kapuścin daje adkaz na hetyja pytanni ŭ svajoj novaj knizie «Asnoŭny instynkt. Uroki seksualnaj adukavanasci», jakaja dniami pabačyła śviet. I ŭ nastupnym intervju.
— Ź jakoha momantu pačynaje farmiravacca pałavaja śviadomaść?
— Va ŭłonni maci, biezumoŭna… Samaje važnaje tut, kab dzicia było žadanym. U niežadanaha abaviazkova buduć prablemy. Jano nie atrymaje patrebnaj kolkasci piaščoty i ciepłyni ad maci. Niełaskavaja, jak i vielmi zaniataja, matula — vialikaje niaščaście dla niemaŭlaci. I jak vyśvietliłasia,
na prajaŭleńnie piaščoty i kłopatu matulam adviedzieny ŭsiaho adzin hod. Mienavita ŭ hety pieryjad zakładvajecca asnova staŭleńnia maleńkaha čałaviečka da ludziej…Tak što žančyna, jakaja zbirajecca naradzić, pavinna skazać sabie: z momantu nastupleńnia ciažarnasci i jašče hod paśla źjaŭleńnia dziciaci na śviet daju słova nie naležać sabie — tolki hetamu novamu čałaviečku.
— Vy chočacie skazać, što žančyna, jakaja ŭ čas ciažarnasci razvažała, naprykład, nad tym, ci pakinuć dzicia abo, kryj Boža, mieła namier razvitacca z žyćciom, najhoršym čynam paŭpłyvaje na los dziciaci?
— Abaviazkova paŭpłyvaje.
Kali byŭ elemient adarvańnia ad dziciaci, značyć, nadyduć i nastupstvy.Kolki času tamu ŭ adnym z rasijskich rehijonaŭ była navat sproba zabaranić raskryćcio tajny połu dziciaci. I ŭ hetym byŭ sens. Bo kali raptam poł dziciaci nie supadaje z pažadanym, u maci ŭznikaje adarvańnie ad małoha. Dakazana, što heta adarvańnie adbivajecca na ŭsim dalejšym žycci čałavieka. Naohuł u spravie źjaŭleńnia čałavieka na śviet niama niavažnych rečaŭ. Važna i toje, ab čym dumała maci padčas ciažarnasci, i ci karmili dzicia hrudnym małakom, i kali adniali ad hrudziej… U maciarynskim małaku jość toje, čaho nie moža być navat u samaj lepšaj štučnaj sumiesi — harmony. Jany zabiaśpiečvajuć narmalnyja razvićcio hałaŭnoha mozhu, fizičny i psichičny stan. Vyznačana, što lepš za ŭsio dzicia razvivajecca na rukach u havarkoj maci:
čym bolš razmaŭlajuć z małym, tym lepšaje jaho intelektualnaje razvićcio.Tak što na praciahu hoda maci nie pavinna vypuskać dzicia z ruk.
— A kali piaščotu i ŭvahu padoryć babula?
— Navukovych prac adnosna taho, nakolki možna zamianić maci, niama. Adnak zamiena ŭ lubym vypadku nie budzie raŭnaznačnaj. Uziać choć by hrudnoje karmleńnie. Pakul maci kormić dzicia, jana jaho hładzić, razmaŭlaje z im, i tym samym daje małomu zrazumieć, što jaho tut čakajuć, jon tut patrebny.
Niedahładžanyja, niedanošanyja na rukach, niedakałychanyja dziaŭčatki adčuvajuć rezkuju patrebu ŭ pacałunkach, dotyku, piaščocie z pačatkam miesiačnych. Adsiul i dziciačaja prastytucyja. Heta nie žadańnie zarablać hrošy, a defiektnaje matulina vychavańnie. Takoje dzicia pačnie šukać zaspakajeńnia, budzie pahładžvać siabie, zajmacca psieŭdaananizmam…
Maci pavinna pakazać, što dzicia dla jaje — adzinaje, samaje važnaje ŭ žycci. Dzieści na praciahu paŭhoda‑hoda małoje naohuł nie adździalaje siabie ad maci. I tamu, kali jana vychodzić u inšy pakoj, jamu stanovicca niezrazumiełym, «kudy padziełasia maja častka». Dzicia płača. Bližej da paŭtara hadoŭ, jano stanie zdolnym adździalicca. I heta nadzvyčaj važny momant, jaki ciesnym čynam źviazany z hrudnym karmleńniem. Adłučać ad hrudziej možna tady, kali, jak vyznačyli vučonyja, dzicia pačało adkidvać ad siabie cacki i sačyć za tym, kudy jany ŭpali. Značyć, pryjšło ŭśviedamleńnie mahčymasci adździaleńnia ad pradmietaŭ. Ciapier možna adłučać ad maciarynskaha małaka biez strataŭ dla psichafizičnaha i seksualnaha zdaroŭja dziciaci. Rana adłučanyja ad hrudziej niemaŭlaty buduć adčuvać siabie kinutymi.
— A kali da dziciaci prychodzić uśviedamleńnie pałavoj prynaležnasci?
— Na praciahu pieršych 1,5‑2 hadoŭ žyćcia. Razam z atrymańniem maciarynskaha małaka adbyvajecca raspaznavańnie navakolnych pa pole.
Zvyčajna ŭsie dzieci bajacca mužčyn.Dalej dzicia adnosić siabie da kankretnaha połu, ekśpierymientuje ŭ roli «ja‑chłopčyk» ci «ja‑dziaŭčynka» i vybiraje hałoŭnaha čałavieka. U pryncypie, heta pavinna być maci, jakaja, jak my skazali vyšej, nie vypuskaje dzicia z ruk. Tolki ad matuli možna i vielmi važna atrymać paćviardžeńnie svajoj niezamiennasci. Hruba kažučy, dzicia pavinna ŭśviadomić: kali ja pamru, to i maci bieź mianie žyć nie budzie… Kali małoje schavałasia pad stałom, maci pavinna być u adčai, šukać «samaje darahoje na śviecie», a nie spakojna chadzić mima i razmaŭlać pa telefonie. Kali tak, dzicia pačnie niervavacca. Maŭlaŭ, kali ty siadziš u prybiralni, ja ž staju pad dźviaryma, čakaju ciabie, a tut ja naohuł znik — i ty spakojnaja?! U ideale narmalnaje dzicia narmalnaj maci pavinna poŭnaściu pierakanacca ŭ lubovi apošniaj i… siesci joj na hałavu. Tak prychodzić uśviedamleńnie važnaj isciny: mama daruje ŭsio. Heta asnova dazvalaje dziciaci pieraklučycca na asvajeńnie «terytoryi» taty.
— Zaraz niaredka žančyny advažvajucca naradžać dla siabie i ličać, što ničoha drennaha ŭ hetym niama…
— U lubym vypadku buduć prablemy. Jak by maci ni zajmałasia z chłopčykam baraćboj, ni hulała z im u futboł, dzicia atrymaje transfarmacyju pałavoj roli. Tata — heta inšy śviet, cikaŭnaść da jakoha sapraŭdy pračynajecca dzieści paśla hoda. U hety čas dzicia, umoŭna kažučy, zadajecca pytańniem: Nam z mamaj dobra? — Dobra. — Čaho ž u takim razie niejki mužyk chodzić pa kvatery i kamanduje? Asabliva matulaj — jana ž bahinia!». Tata ŭsprymajecca mienavita jak abjekt, jaki kamanduje mamaj.
Narmalny tata — biez transfarmacyi roli, jak kažuć, nie «anuča», — pavinien mieć mužnaść i prava pry dziciaci skazać maci «cyć!».Dać zrazumieć, chto ŭ domie haspadar. U supraćlehłym vypadku budzie toje, što davoli raspaŭsiudžana ŭ našych siemjach: žančyna — i kulturnaja, i razumnaja, sama viedaje «što i jak», a taty pa vialikim rachunku niama. U ideale (kali tata kamanduje, biez hrubaj siły, naturalna, mamaj), dziaŭčynka adnojčy vybiraje momant i zabirajecca na ruki tatu, pačynaje kankuryravać z maci, maŭlaŭ, ty, mama, idzi, a my tut z tatam pabudziem. Voś tolki ciapier mama moža zaniacca navukaj, vyjsci na pracu i h.d. Mama svaju spravu zrabiła — zakłała važnuju asnovu. A dziaŭčynka pačynaje rabić toje, što robić maci — dahladać, prynosić pantofli, padavać čaj, ale adnojčy jana zrazumieje, što hetaha mała. Prychodzić uśviedamleńnie taho, što treba pierasiahnuć maci ŭ spravie pryciahnieńnia i ŭtrymańnia ŭvahi mužčyny.
Siedziačy na rukach u taty, dziaŭčynka vučycca spakušać i ŭtrymlivać mužčynu praz 20 hadoŭ. I tata, i mama pavinny ŭsprymać heta narmalna.
— Ryzyknu mierkavać, što rola baćki ŭ dačynienni da vychavańnia chłopčyka jašče bolš važkaja…
— Praktyčna ŭsie dzieci ad pačatku fieminizavanyja. Da niejkaha momantu i chłopčyk, i dziaŭčynka robiać u dačynienni da taty toje, što robić mama. Dahladajuć, prynosiać pantofli, absłuhoŭvajuć, adnym słovam. Narmalny tata kaža: «Nie mužčynskaja heta sprava…» i viadzie chłopčyka ŭ mužčynski śviet. Užo z 1,5 — 2 hadoŭ chłopčyk moža asvojvać «mužčynskija spravy» — rybałku, palavańnie, łaźniu i h.d. Jak pišuć zachodnija psichołahi, chłopčyk pavinien pieršy raz u žycci zdradzić — adšturchnuć ad siabie žanočyja vartasci, identyfikavać siabie z baćkam. I zachavać pry hetym luboŭ da maci. Tut jość jašče adna asablivaść. Na etapie flirtu dziaŭčynki z tatam, maci spakojna stavicca da hetaha. A voś kali chłopčyk pačynaje adpichvać tatu i «zalacacca» da maci, narmalny tata nie stryvaje padobnaj kankurencyi. Takim čynam, u chłopčyka adnačasova z naradžeńniem žadańnia kiravać žančynaj, uznikaje i strach kastracyi — edypaŭ kompleks. Ad taho, ci ŭdasca pieraadoleć jaho, zaležyć toje, nakolki biesprablemnym budzie nastupnaje žyćcio.
— Lubyja psichałahičnyja prablemy ŭ dziciačym žycci abaviazkova vylivajucca ŭ prablemy darosłaha žyćcia?
— Na ščaście, nie lubyja, ale nie małaja ich kolkaść. My pakul viali razmovu pra pieršy etap psichaseksualnaha razvićcia, ale im usio nie abmiažoŭvajecca. Na druhim etapie —
z 2‑4 da 10‑12 hadoŭ vyznačajecca pałavaja rola, paniacci viernasci, kolkasci dziaciej, my vučymsia ŭzajemadziejańniu pałoŭ na prykładzie ŭłasnaj siam'i.Usio, što budzie zasvojena ŭ siam'i, pavinna skarektavacca siarod raviesnikaŭ. Byvaje, što siamja sfarmiravała adny ŭstanoŭki, a vulica padpraŭlaje pad toj socyum, u jakim razvivajecca kožnaje novaje pakaleńnie. Kali vychavańnie žorstkaje, vulica, jak praviła, mała ŭpłyvaje, a voś roznyja varyjanty i defiekty vychavańnia karektujucca vulicaj dobra. Treci etap — z 10‑12 da 21‑26 hadoŭ — heta vybar partniora, razvićcio ŭłasna seksualnaha scenaryja…
— A što takoha pavinna adbycca, kab seksualny scenaryj pačaŭ razvivacca nie idealna? Kali havaryć pra žančyn, to ja maju na ŭvazie «handal kachańniem»…
— Prastytucyja maje miesca, kali dzicia nie atrymlivaje zadavalnieńnia ad adnaho čałavieka.
Zachodnija daśledčyki vyvučali, ad čaho zaležyć kolkaść partnioraŭ u dziaŭčynki. Pravieryli 45 punktaŭ, i vyśvietliłasia, što pracuje tolki adzin. Dabrabyt baćki. Majucca na ŭvazie nie tolki ŭłasna hrošy. Važna naohuł, kolki siłaŭ, hrošaj, času baćka patraciŭ na dačku.Tata pavinien dziaŭčynku pieścić. Kožnaje «chaču», usie patreby, jakija buduć u žycci, pavinien zadavolić adzin mužčyna — da niejkaha momantu baćka. A kali ciotka padaryła adno, baćka raz u žycci nabyŭ inšaje, dzied — treciaje, prychodzić uśviedamleńnie taho, što damahčysia roznych vyhodaŭ možna z dapamohaj duchoŭnaj prastytucyi.
— Ale ž žančyna viedaje, što prastytucyja — i duchoŭnaja, i fizičnaja — heta drenna… Čamu ŭsio ž taki niestaje siłaŭ nie pačać, spynicca?
— Heta vielmi składanaje pytańnie. Pa‑pieršaje, my nie viedajem dakładnaha miechanizma ŭtvareńnia varyjacyj, defarmacyj pavodzinaŭ, seksualnych nienarmalnaściaŭ. Viadoma, naprykład, što svoj układ moža ŭniesci rezkaje ŭvasableńnie, kali niejkaja situacyja mocna ŭrezałasia ŭ śviadomaść.
— A čamu čałaviek nie moža padparadkavać svaje žadanni śviadomasci?
— Žadańnie miažuje sa stracham, a strach tanizuje. Z adnaho boku, nie ŭsie chočuć trymać apošni pad kantrolem, a z druhoha — nie ŭsie i mohuć. U niejkim sensie heta «niapravilnaje» seksualnaje žadańnie možna paraŭnać z žadańniem ałkaholika vypić, narkatyčnaj zaležnaściu. Nielha pić, ale ž jak chočacca! Naohuł u adnoj sa svaich knih ja apisaŭ 221 seksualnaje adchileńnie. Dumaju, heta daloka nie ŭsie varyjanty. Prablema jašče ŭ tym, što ŭ našym postsavieckim hramadstvie pacyjenty nie daviarajuć u poŭnaj miery daktaram. Asobaŭ ź jaŭnymi adchileńniami ŭ majoj 30‑hadovaj praktycy, a heta dziasiatki tysiač pacyjentaŭ, było čałaviek 10‑20. Im z hetym dobra. Adzin biełaruski mańjak nazyvaŭ abudžeńnie svajho žadańnia «pajsci na palavańnie». Čaściej za ŭsio, hetyja seksualnyja nienarmalnasci, darečy, farmirujucca na trecim etapie. Adnak dakładna raskryć miechanizmy hetych situacyj, skazać, jak adbyvajecca heta farmiravańnie, siońnia niemahčyma. U pieršuju čarhu pa pryčynie adsutnasci ŭ respublicy dziciačaj seksapatałohii. U Biełarusi, jak viadoma, pracuje 9 seksapatałohaŭ — i nivodnaha dziciačaha.
— Jak zrazumieć, ci niama ŭ tvaich seksualnych adnosinach čahości nienarmalnaha?
— U pieršuju čarhu razhladajecca paniaćcie partniorskaj normy. Pavodle encykłapiedyi «Sučasnaja seksałohija», vydadzienaj pad kiraŭnictvam doktara miedycynskich navuk Uładzimira Damarackaha, razmova idzie pra indyvidualnyja pałavyja prajavy čałavieka, jakija dazvalajuć jamu pieražyvać seksualnuju asałodu, mieć harmaničnyja adnosiny z partnioram. Da seksualnaj normy adnosicca patencyjnaja zdolnaść vykonvać try asnoŭnyja funkcyi seksualnasci — bijałahičnuju (apładnieńnie), psichałahičnuju (atrymańnie zadavalnieńnia) i sacyjalnuju (realizacyja patreby ŭ mižčałaviečych kantaktach). Ciažkasci ŭ realizacyi hetych funkcyj vyznačajuć vyražanaść adchileńniaŭ ad normy ŭ bok seksualnaj patałohii.
— Vašy pacyjenty — heta, chutčej za ŭsio, ludzi, u jakich jakraz niama partniorskaj harmonii…
— Tak i jość. Skažam, adzin prymianiaje siłu, druhi tryvaje. Praŭda, toj, kaho niešta nie zadavalniaje, adnojčy moža pajsci nie da seksołaha, a pačać pošuk partniora na baku.
— Ci šmat ludziej u pryncypie maje patrebu ŭ pasłuhach seksołaha?
— U Biełarusi heta nichto nie daśledavaŭ. Kali ž spasłacca na zachodnich śpiecyjalistaŭ, to amierykancy ličać, što 10 pracentaŭ mužčyn sutykajucca z časovymi ci pastajannymi parušeńniami.
Pa niekatorych źviestkach, kolkaść rasstrojstvaŭ u mužčyn adpaviadaje ŭzrostu. U 30 hadoŭ — heta 30 pracentaŭ, u 70 hadoŭ — 70.Darečy, ja sprabavaŭ niejak vyśvietlić, kolki takich preparataŭ, jak vijahra, realizujecca ŭ našaj krainie… Tajna za siamiu piačatkami! A z adnaho miedycynskaha časopisa daviedaŭsia, što preparat vijahra trapiŭ u dziasiatku samych pradavanych preparataŭ u śviecie. Heta značyć, vielizarnaja kolkaść ludziej maje patrebu choć by ŭ kansultacyjnaj dapamozie. Preparat darahi, ale dla mnohich efiektyŭny, mnohim daje ŭpeŭnienaść. Adnak jość i advarotny bok — psichałahičnaja zaležnaść.
— Žančynam, napeŭna, žyviecca ŭ hetym sensie bolš spakojna: jość seks — dobra, niama — jašče lepš?
— Hadoŭ dziesiać tamu ja pravodziŭ «kruhły stoł» z udziełam psichołahaŭ, siamiejnych psichaterapieŭtaŭ pa temie pazašlubnych suviaziaŭ. Paprasiŭ słuchačoŭ napisać na papiery dźvie ličby. Kolki kožny viedaje mužoŭ, jakija choć by raz zdradzili svaim žonkam, i žonak, jakija zdradzili svaim mužam. Jašče za savieckim časam, kali surjozna zajmalisia prablemami siam'i, była takaja ličba: dzieści 62‑65 pracentaŭ mužoŭ raz abo tysiaču razoŭ zdradžvali svaim žonkam. Pa žančynach ličba vahałasia ŭ miežach 30‑36 pracentaŭ.
Pavodle ž majho apytańnia, 72 pracenty mužoŭ i 56 pracentaŭ (!) žonak zdradžvajuć svaim partnioram pa šlubie.Niachaj heta nie reprezientatyŭnaja vybarka, ale, dumaju, ličby nie zusim dalokija ad isciny. U apošnija hady ŭkaraniŭsia nastupny padychod da šlubnych uzajemaadnosinaŭ: žonki biaruć ad mužoŭ toje, što tyja zdolnyja dać, a astatniaje… možna ŭziać u inšym miescy.
— Kali razhladać zdradu jak sprobu adšukać harmoniju ŭ seksualnym sensie, ci možna skazać, što mužčyny radziej byvajuć zadavolenyja tym, što jość u ich siemjach?
— Usio nie tak składana.
Navizna mužčynu stymuluje, a stereatyp zabivaje. U žančyn jakraz całkam naadvarot.Jaje zadavalniajuć stabilnyja, spakojnyja adnosiny. Z druhoha boku, mnohaje zaležyć ad ustanovak hramadstva. Čym bolš takich kinastužak, jak «Seks u vialikim horadzie», tym bolš žančyn budzie dumać: ja razumieju, što takoje bifšteks, ale, moža być, pakaštavać kurycu, kali ŭsie kažuć, što jana nie horšaja? Socyum moža padšturchnuć žančynu da ekśpierymientu.
— Žančynam ci mužčynam bolš składana być zadavolenymi svaim seksualnym žyćciom?
— Jak praviła, mužčyna razam z arhazmam atrymlivaje i zadavalnieńnie, a voś žančyna moža nie pieražyć arhazm, ale być maralna zadavolenaj. Žanočy arhazm čaściej źviazany z asobaj mužčyny, a mužčynski — z pavodzinami žančyny…Naohuł tut jość adzin važny aśpiekt, na jaki ŭžo daŭno źviarnuli ŭvahu psichołahi — prablema žanočych pavodzinaŭ, jakija «kastryrujuć» mužčynu. Žančynie časam mała seksu, jana patrabuje ad mužčyny šerah «inšych punktaŭ». Mužčyna nie spraŭlajecca, u jaho naradžajecca pačućcio viny, jakoje treba adpracavać. Futram, botami, jakija pa fakcie dla žančyny bolš važnyja, čym jaho seksualnaje zdaroŭje, pierśpiektyvy ŭzajemaadnosinaŭ i jaje ŭłasnaje zadavalnieńnie. Voś vam i seksualnaja harmonija: jon nie moža, a joj i nie treba.
— A čamu seksualnych adchileńniaŭ i nienarmalnasci bolš siarod mužčyn?
— Sapraŭdy, ab seksualnych nienarmalnaściach mužčyn napisana značna bolš prac. Moža być,
adchilenni ŭ žančyn — bolš zakrytaja tema ci žančyny radziej źviartajucca da śpiecyjalistaŭ…Uziać choć by tyja ž zhvałtavanni. Nie iduć z hetym žančyny da seksołahaŭ. Niejak usio samo saboj zabyvajecca. Choć psichołahi na padstavie svajho praktyčnaha vopytu kažuć, što ad treci da pałovy žančyn pieražyli pałavyja akty suprać svajho žadańnia.
— Moža, varta bolš intensiŭna razvivać seksualnuju dapamohu ŭ krainie?
— Naadvarot. Spačatku pavinny pajsci pacyjenty, i tolki tady stanie zrazumiełym, što varta razvivać. A pakul… U savieckija časy ŭ Biełarusi było vosiem seksapatołahaŭ, zaraz dzieviać. Nas mała, i tyja, na žal, słaba zapatrabavanyja.
