Łukašenkaŭcy časta apraŭdvajuć represii tym, što svaboda i pravy čałavieka niepaźbiežna viaduć da razvału ekanomiki i straty rynkaŭ zbytu. Ci tak heta, možna pahladzieć na prykładzie Francyi, dzie prafsajuzy histaryčna, z XIX stahodździa pačynajučy, majuć surjozny ŭpłyŭ na ŭzajemaadnosiny pracoŭnych z pracadaŭcami i dziaržavaj.
U Francyi bolš za 1,2 miljona čałaviek pa aficyjnych źviestkach (2,8 miljona pavodle źviestak prafsajuzaŭ) vyjšli na vulicy 31 studzienia suprać prapanavanaj piensijnaj reformy. Jak padobnyja zabastoŭki mohuć paŭpłyvać na ekanomiku i pradpryjemstvy, jakija i tak achoplenyja vysokaj inflacyjaj i nizkimi tempami rostu? Akazvajecca, nie tak mocna, jak možna padumać.
Ahulny ŭpłyŭ na VUP
Daśledavańni pakazvajuć, što ŭ toj čas jak zabastovačnaja aktyŭnaść pracoŭnych moža nanieści karotkaterminovyja straty ekanomicy, zabastoŭki praktyčna nie ŭpłyvajuć na doŭhaterminovy rost, paviedamlaje vydańnie The Conversation.
Uvohule, masavyja akcyi nanosiać škodu ekanomicy tolki ŭ pieryjad ich praviadzieńnia, a straty chutka adnaŭlajucca ŭžo ŭ nastupnyja miesiacy. Z makraekanamičnaha punktu hledžańnia efiekt budzie zaležać ad maštabu i praciahłaści dziejańniaŭ.
Naprykład, zabastoŭki ŭ listapadzie 1995 h. suprać pakieta mier žorstkaj ekanomii i piensijnaj reformy skaracili 0,2 punkta rostu VUP u čaćviortym kvartale hoda — i heta ŭličvajučy, što hramadski ruch doŭžyŭsia až try tydni.
Demanstracyi ŭ listapadzie 2007 h. suprać reformy śpiecyjalizavanaha piensijnaha režymu (zhodna ź joj niekatoryja rabotniki pavinny byli atrymlivać bolšyja piensii i vychodzić na piensiju raniej za inšych), vyvieli na vulicy bolš ludziej, čym u 1995 h., ale doŭžylisia tolki 10 dzion. Padobnym čynam jany skaracili VUP krainy na 0,2 punkta. I ŭ hetym vypadku straty byli całkam pakrytyja ŭ nastupnyja pieryjady.
Takim čynam, choć spažyvańnie i pradukcyjnaść chatnich haspadarak mohuć źnizicca padčas zabastoŭki, hetyja nastupstvy nie praciahvajucca ŭ časie.
Zamiežnyja inviestary nie sychodziać
Nasupierak tamu, što možna było b padumać u padobnych situacyjach, šmatludnyja strajki mała ŭpłyvali na pryvabnaść Francyi dla zamiežnych inviestaraŭ.
Naprykład, analiz Arhanizacyi ekanamičnaha supracoŭnictva i raźvićcia (AESR) pakazvaje, što zabastoŭki 2010 hoda suprać piensijnaj reformy, u jakich uziali ŭdzieł bolš za 1 miljon čałaviek, nie pryviali da źnižeńnia pramych zamiežnych inviestycyj (PZI) u Francyju. Naadvarot, PZI ŭ Francyi ŭ 2010 hodzie byli ekvivalentnyja 14 miljardam dołaraŭ, i ŭsiaho praz hod paśla strajkaŭ prytok pavialičyŭsia bolš čym udvaja da amal 32 miljardaŭ dołaraŭ, a zatym znoŭ vyras da 34 miljardaŭ dołaraŭ u 2012 hodzie.
Asłablenyja pradpryjemstvy
Kamu zabastoŭki prynosiać najvialikšuju škodu — dyk heta, naturalna, pradpryjemstvam, jakija z bolšaj imaviernaściu paniasuć straty, asabliva kali jany zakranutyja niepasredna (naprykład, u transpartnym abo pramysłovym siektary).
Suviaź vidavočnaja: admova ad pracy ŭpłyvaje na vytvorčaść firmaŭ i, takim čynam, na ekanamičnyja pakazčyki. Transpartnyja kampanii rehularna pieražyvajuć zabastoŭki, jakija niepasredna ŭpłyvajuć na ich ekanamičnyja vyniki. Prykładam, 15-dzionnaja zabastoŭka Air France u 2018 hodzie kaštavała avijakampanii amal 335 miljonaŭ jeŭra. Akramia taho, zabastoŭki mohuć taksama parušyć pracu takich abjektaŭ, jak paliŭnyja składy, čyhunačnyja vuzły i navat party, błakujučy šlachi pastavak i ŭskosna zakranajučy inšyja pradpryjemstvy. Tak, zabastoŭki na transparcie časta asłablajuć usiu dziejnaść, źviazanuju z turyzmam, naprykład, haściničnuju i restarannuju industryju, ramiostvy i handal.
Narešcie, na pradukcyjnaść kampanii mohuć paŭpłyvać źmieny ŭ pracoŭnych praktykach abo zarobkach, kali kiraŭnictva pahadžajecca na patrabavańni strajkoŭcaŭ. Heta toj vypadak, kali pracoŭnaja dziejnaść pryvodzić da pahadnieńniaŭ ab finansavańni vydatkaŭ na piersanał, jakija nie zaŭsiody kampiensujucca pavyšeńniem pradukcyjnaści.
Adnak u apošnija hady francuzskija pracoŭnyja radziej źviartalisia da zabastovak, i ich nastupstvy mienš prykmietnyja, čym raniej. Było vyłučana niekalki tłumačeńniaŭ, siarod jakich — źmianšeńnie kolkaści členaŭ prafsajuzaŭ; transfarmacyja śvietu pracy ŭ vyniku deindustryjalizacyi i rostu «hih-ekanomiki» (źjava, kali ŭsio bolš pracadaŭcaŭ addajuć pieravahu najmu supracoŭnikaŭ pa karotkaterminovych kantraktach abo dla pazaštatnaj pracy — u adroźnieńnie ad pastajannaj pracy ŭ štacie); rost biespracoŭja, a taksama niežadańnie supracoŭnikaŭ nieści finansavyja vydatki ad praviadzieńnia strajkaŭ.
Inšyja mahčymyja faktary ŭklučajuć dystancyjnuju pracu, jakaja pazbaŭlaje ad niazručnaściaŭ, źviazanych z transpartam, i de-fakta źnižaje ŭpłyŭ strajku na hramadskuju dumku. Tym nie mienš, palitołah Trystan Chot dakazvaje, što supracoŭniki, jakija pracujuć addalena, udzielničajuć u kalektyŭnych dziejańniach stolki ž, kolki i inšyja, niahledziačy na bolšuju sacyjalnuju izalacyju.
Ci robić strajk pracu pradpryjemstva bolš praduktyŭnaj?
Zabastoŭki, jak praviła, adlustroŭvajuć nizkuju zadavolenaść rabotnikaŭ u kampanii, što moža vyjaŭlacca praź nizki maralny duch, vialikuju kolkaść prahułaŭ abo admovu dobraachvotna supracoŭničać z pracadaŭcam. Tamu zabastoŭka moža pryvieści da pavyšeńnia pradukcyjnaści pracy šlacham vyrašeńnia peŭnych kanfliktaŭ i tym samym palapšeńnia maralnaha duchu supracoŭnikaŭ.
Daśledavańni pakazvajuć, što supracoŭniki, jakija majuć prava hołasu na svaim pracoŭnym miescy, majuć i bolš vysoki ŭzrovień zadavolenaści ad pracy. Ekanamist Žeremi Tanhi pry hetym adznačaje, što ŭ Francyi zabastoŭki akazvajuć nieliniejny ŭpłyŭ na pradukcyjnaść pracy: sacyjalnyja ruchi spačatku majuć pazityŭny efiekt, jaki potym źmianšajecca ci navat stanovicca admoŭnym paśla peŭnaj kolkaści zabastovak u kampanii (jakuju jon aceńvaje ŭ piać u hod).
Hetyja pieršapačatkovyja vyniki ŭ francuzskim kantekście, jakija redka sustrakajucca ŭ navukovaj litaratury, ciapier patrabujuć bolš hłybokaha vyvučeńnia i analizu na praciahu bolš doŭhaha pieryjadu času. U rešcie rešt, zabastoŭki abmiežavana ŭpłyvajuć na ekanamičny rost, tamu što stračanaja aktyŭnaść chutka kampiensujecca na praciahu niekalkich miesiacaŭ paśla spynieńnia pracy.
Inšaja situacyja na mikraŭzroŭni, dzie niekatoryja kampanii mohuć panieści surjoznyja ekanamičnyja straty. Adnak, nasupierak raspaŭsiudžanamu mierkavańniu, nastupstvy zabastovak dla pradukcyjnaści kampanii nie źjaŭlajucca sistematyčna niehatyŭnymi.
KDB aktyŭna viarbuje palitviaźniaŭ, vyzvalenych pa pamiłavańni — pravaabaroncy8
Kamientary