«Budzieš palavoj žonkaj». Žančyn na vajnie «raźmiarkoŭvajuć» dla ŭciech aficeraŭ

— Byvaje, zdajecca, što pad aknom chtości chodzić, abo pradmiety ruchajucca. Albo niechta siadzić na mnie, — apisvaje svoj stan Marharyta. — Pastajanna sny niejkija kašmarnyja i paničnyja ataki. Jany dyjahnaz niejki pastavili, ja nie pamiataju tak, biez papierki. Skazali, što paŭhoda spatrebicca na toje, kab ačuniać. Mnie adnoj zastavacca nielha, chacia vielmi chočacca začynicca ad usich u pakoi. Ale navat kali ja nie adna i niečym zajmajusia, u mianie ŭsio roŭna pierad vačyma staić uvieś hety žach.

Pa słovach Marharyty, kali jana była na vajnie, to nie zaŭvažała źmienaŭ, jakija adbylisia, a, viarnuŭšysia ŭ Rasiju, zrazumieła, što psichika ŭ jaje całkam nadłamanaja. Pra toje, što bačyła i pieražyła, jana raskazvaje spakojnym roŭnym hołasam, ale ad hetaha historyi pra ździeki i prymusy da seksualnych suviaziaŭ zamužnich žančyn ź miedycynskaj roty hučać jašče strašniej. Samu Marharytu złamać i «padkłaści» pad kahości tak i nie zmahli, chacia i sprabavali ź pieršaha dnia.

«Pałkan na ciabie voka pakłaŭ»

Zaklučyć kantrakt Marharycie prapanavali letam 2022 hoda, kali jana pryjšła ŭ vajenkamat pa daviedku dla banka ab tym, što zjaŭlajecca vajskovaj piensijanierkaj. U 2017-m, paśla adzinaccaci hadoŭ słužby ŭ vojsku, jana vyjšła na piensiju i pierajechała ŭ Biełharad, ale narmalnaj pracy za piać hadoŭ znajści tak i nie zmahła. Tamu i vyrašyła pajechać dobraachvotnicaj na tak zvanuju «śpiecapieracyju».

— U mianie dzieci chvoryja, choć i darosłyja ŭžo. Jany na mnie, i ja adna ŭ ich. Plus kredyty. Tak ja pahadziłasia, — kaža Marharyta. — Pa śpiecyjalnaści, suviazistam, jany mianie nie ŭziali, uziali ŭ miedrotu sanitaram špitalnaha adździaleńnia. Pryjšłosia ŭsiamu hetamu chutka vučycca, tamu što času dumać nie było.

Ale ŭ miedycynskaj rocie Marharyta akazałasia nie adrazu. Pavodle jaje słoŭ, pałkoŭnik, jakomu jana spadabałasia, pryznačyŭ jaje ŭ štab.

— Kali ja tolki prybyła ŭ Nižni Noŭharad, u Navasmolina, mianie na pastrajeńni hety pałkoŭnik adrazu ž zaŭvažyŭ. Jon kamanduje 10-m tankavym pałkom. Jon skazaŭ: «Marho, padydzi, da mianie». Spytaŭ, čamu ja nie apranutaja, u mianie jašče formy tady nie było. Ja skazała, što naša prafsłužba vielmi drenna pracuje, i na mianie pamieru niama. Jon rasparadziŭsia, kab mianie apranuli i skazaŭ, što ja zaŭtra vychodžu ŭ štab pracavać. Ja spačatku nie zrazumieła, ja byccam by ŭ miedrotu pryjechała, i mnie miedycynskaj spravie treba vučycca.

A kali vyjšła ŭžo ŭ štab na pracu i stała z adździełam kadraŭ bližej kantaktavać, jany mnie skazali: «Pałkan na ciabie voka pakłaŭ. Budzieš palavoj žonkaj, musić». Ja spytała, jak heta, a jany adkazali: hatavać, myć i ŭłahodžvać.

Praź miesiac sfarmavany połk adpravili «za nul» (va Ukrainu. — SR). Tam Marharyta spadziavałasia adbicca ad damahańniaŭ vysokapastaŭlenaha aficera, jakija stanavilisia ŭsio bolš dakučlivymi. Jana apynułasia pasiarod sapraŭdnaha kašmaru, dzie dziejničaŭ tolki adzin zakon — słova pałkoŭnika. Zrazumieŭšy, što dobraachvotna stanavicca palavoj žonkaj Marharyta nie źbirajecca, jon zahadaŭ stvaryć dla jaje nievynosnyja ŭmovy, jakija prymusili b jaje pahadzicca na heta.

— Kali my pryjechali za nul, i ja narešcie trapiła ŭ miedrotu, jaje kamandzir skazaŭ mnie, što pałkan zahadaŭ mianie žorstka pakarać, — raskazvaje Marharyta. — Miesiac ja prosta žyła na vulicy. Kali inšyja načavali ŭ namiotach i chatkach, ja spała na ziamli, kala darohi, u maleńkim lasočku. Razam z myšami-paloŭkami. Sprabavała niejak siabie sahreć, viadoma. Ale, kali ty źmierz, ty nie zaśnieš nikoli. Mahli i hałodnaj pakinuć. Złamać chacieli, uvohule, kab ja pahadziłasia ź im spać.

Ale ja vytrymała, i kali jon zrazumieŭ heta, mianie adrazu ž zakinuli ŭ artyleryju, taksama pa jaho zahadzie. U čyrvonuju zonu, na samy pieradok. Mo dumaŭ, što ja tam zdochnu.

A raptam ciažarnaj viarnusia?

U miedrocie, pa słovach Marharyty, razam ź joj było siem žančyn va ŭzroście ad 23 da 38 hadoŭ, i kožnuju sprabavali «padkłaści» pad aficeraŭ-uzvodnikaŭ (kamandziry ŭzvodaŭ. — SR).

— Adnu ŭ raźviedku, druhuju da tankistaŭ, treciuju ŭ piachotu. Kali my tudy zachodzili, nichto, kaniešnie, nie viedaŭ, što tam adbyvajecca. A kali my ŭsio zrazumieli, nazad užo darohi nie było, — kaža Marharyta.

— Ja na svaje vočy bačyła, jak aficer-uzvodnik padstreliŭ «svaju» dziaŭčynu, Śviatłanu. Pierapili jany tam, ci reŭnaść niejkaja była, nie viedaju. A abstavili tak, nibyta heta ŭkraincy zrabili. Jon sabie ruku prastreliŭ, jak byccam jaje abaraniaŭ, i tydni praz try niedzie viarnuŭsia nazad sa špitala.

Paśla atrymanaha ranieńnia Śviatłana vyžyła, ale zastałasia invalidam. U jaje ŭžo było piać apieracyj, i na čarzie šostaja.

— Jaje spačatku adpravili ŭ Vałnavachu, ale tam ničoha nie zrabili. Potym u Rastoŭ, i potym tolki ŭ Maskvu, dzie jana pralažała miesiacy dva.

Joj usio vydalili. Ranieńnie było nie skraznoje, kula tam usiaredzinie razhulałasia dobra i zatrymałasia. Usio joj raździarbaniła prosta. Ciapier jana doma, u siabie ŭ Buracii, ale ŭ sakaviku joj znoŭ u Maskvu viartacca na čarhovuju apieracyju. Buduć sšyvać reštu kišečnika.

U jaje dzieści ŭ lutym kantrakt pavinien byŭ skončycca, my mabilizavalisia amal adnačasova, ale jana paśpieła adsłužyć tolki vierasień i kastryčnik, — raspaviadaje Marharyta.

Pierad tym, jak usio zdaryłasia, kamandzir uzvoda z pazyŭnym «Akacyja», jaki streliŭ u Śviatłanu, źbivaŭ jaje prykładam, byli śviedki hetych źbivańniaŭ. Marharyta kaža, što toje, što adbyłosia, abrynuła jaje ŭ absalutny šok. Usie žančyny-vajskoŭki byli zamužam, ale pra toje, što ich prymušajuć spać z aficerami, mužu raskazała tolki Śviatłana.

— Jana adna patelefanavała i pryznałasia. Tamu što raptam ciažarnaj vierniecca — i što tady kazać? Muž ź joj na suviaź nie vychodziŭ paru tydniaŭ, a potym patelefanavaŭ i skazaŭ, što daravaŭ i budzie čakać, aby žyvaja pryjechała. Ja tady nie vytrymała, skazała, što maŭčać nie budu. Vy tut svaich močycie! Načmied dyvizii, taksama žančyna, pałkoŭnik, była aburanaja hetym usim, ale jana znajści nas nikoli nie mahła. Naša miedrota zaŭsiody znachodziłasia čort viedaje dzie — kali astatnija žyli ŭžo ŭ chatkach. Niachaj u zakinutych, ale ŭ chatkach, a my žyli ŭ lesie. Nivodnaja humanitarka nikoli da nas nie dachodziła, chacia ja šmat razoŭ zamaŭlała, my ŭ hetaj humanitarcy vielmi mieli patrebu.

U vyniku amal usich dziaŭčat, pahrozami ci ździekami, jakija robiać žyćcio nievynosnym, złamali i prymusili akazvać seksualnyja pasłuhi. Niechta ź ich, pavodle słoŭ Marharyty, spaŭ navat ź niekalkimi mužčynami. Ale ich u takim stanoviščy nichto nie asudžaŭ, pakolki treba było prosta niejak vyžyć.

— Alinu addali jašče ŭ vieraśni. Prosta pastavili pierad faktam — budzieš voś z hetym, ty jamu spadabałasia. Jana taksama z majho horada. U mianie tam byŭ čałaviek, kiroŭca, jaki ŭvieś čas ruchaŭsia razam sa mnoj, pobač byŭ. Jon jaje znajšoŭ potym, i ja parazmaŭlała ź joj. Spytała, ci ŭsio ŭ jaje ŭ paradku. Kali nas raskidvali pa ŭzvodnikach, to ŭsich źbirali potym, — raspaviadaje Marharyta. — A jaje ŭ miedrotu nie viartali nazad. Nu, i jana prosta skazała, što ŭ jaje ŭsio narmalna.

Mnie potym pa sakrecie vadziciel šapnuŭ, što jaje prosta zaciahali tam kankretna, i tamu jaje pałkan nie adpraŭlaje, tam usio zručna. Dziaŭčynka pajšła na heta. Dy i ŭ asnoŭnym dziaŭčaty źmirylisia. Vyrašyli, što lepš žyć u rai na hetaj vajnie — nakormlenaj i z cyharetami.

Mnie niejak adzin aficer skazaŭ: «Alinku my pradali, a davaj i ciabie pradadzim!» Ale ja na jaho tak pahladzieła, mabyć, što jon tut ža dadaŭ: «Dobra, žartuju».

Uciačy ŭ Rasiju žančyny nie sprabavali, tamu što praź miažu prosta b nie prapuścili, kaža Marharyta. Dy i svaje ž, pavodle jaje słoŭ, mahli b za takoje lohka prystrelić.

Žančyny na vajnie

Pieciarburžanka Maryna Zajcava — adstaŭny praparščyk, z 2001 pa 2006 hod prachodziła słužbu ŭ Čačni. Ciapier jana b, chutčej za ŭsio, taksama apynułasia na vajnie, ale ŭ 2019 hodzie zvolniłasia sa słužby. Pa słovach Zajcavaj, tak zvanyja «palavyja žonki» ŭ vojsku isnujuć daŭno. I žančyny, jakija zhadžajucca na hetuju rolu, mohuć pierachodzić ad adnaho vajskoŭca da inšaha ŭ vypadku, kali «muž», naprykład, kudyści pieravodzicca. Takija vypadki byli, kali jana słužyła. Ale «palavyja žonki» — heta, jak praviła, adzinokija žančyny, i z aficerami jany žyvuć pa dobraj voli.

— My kali byli na čačenskaj vajnie, pamiataju, siadzim za stałom usie razam: aficery, siaržanty, praparščyki. Vypraŭlajem adnu partyju i sustrakajem inšuju, — raspaviadaje Maryna. — I adna žančyna za stałom skardzicca, što voś «moj» typu zjechaŭ. Dachaty zjechaŭ, da žonki, da siamji. A druhaja joj spačuvaje, što daviadziecca tabie, maŭlaŭ, novy «dach» šukać. Tut roznyja situacyi byvajuć. Usio ad žančyny zaležyć, viadoma. Ad taho, jak jana siabie pastavić. Niechta moža za siabie pastajać sam, a niechta dach šukaje. Ja voś zmahła.

Maryna kaža, što žančynam u vojsku i na vajnie sapraŭdy ciažka, ale bolšaj častkaj heta źviazana z prasoŭvańniem pa słužbie. Jana pryhadvaje, jak padčas čačenskaj vajny adzin z aficeraŭ vymahaŭ u jaje hrošy za pasadu. U vyniku vymahalniku — načalniku štaba pryjšłosia navat «urezać prama ŭ zuby». Zrabić heta, pa słovach Maryny, maryli mnohija padnačalenyja aficery, i ab svaim učynku jana nie škaduje. A kalehi paśla zdareńnia navat «cisnuli joj ruku».

U vojska Zajcava pryjšła, kali joj było 34, i, azirajučysia na dośvied ułasnaj słužby, jana kaža, što maładym dziaŭčatam, jakim krychu za 20, iści va ŭzbrojenyja siły sapraŭdy nie varta: u rasijskim hramadstvie isnuje stereatyp, što žančyna na vajnie — prastytutka. I heta vielmi sumna.

Damahalisia da kožnaj čaćviortaj

Dacent VŠE ŭ Sankt-Pieciarburhu Maksim Arzamascaŭ u svajoj navukovaj pracy, pryśviečanaj seksualnym damahańniam, pryvodzić statystyku, pavodle jakoj kožnaja čaćviortaja žančyna-vajskoŭka ŭ rasijskaj armii ŭ toj ci inšaj formie padviarhałasia seksualnym damahańniam. 

Psichołah Ihar Sielivanaŭ, jaki vyvučaje adnosiny ŭ voinskich kalektyvach, uzhadvaje historyju pra toje, jak padčas čačenskaj kampanii ŭ adnoj z častak nampalitu davodziłasia litaralna chavać niezamužnich žančyn-kantraktnic ad aficeraŭ, jakija pryjazdžali ŭ častku z pravierkaj. 

Sakratar Kamiteta sałdackich maci Rasii Valancina Mielnikava kaža, što za ŭsiu historyju jaje pravaabarončaj dziejnaści, jakaja pačałasia jašče ŭ SSSR, vypadki zvarotu žančyn nakont seksualnych damahańniaŭ ci zhvałtavańniaŭ z boku tavaryšaŭ pa słužbie adzinkavyja. Jak praviła, žančyny ab takich rečach addajuć pieravahu nie zajaŭlać.

— Da taho času, pakul jany maŭčać, heta tak i budzie praciahvacca. Čamu maŭčać i čamu pakorliva ŭsio heta cierpiać, ja nie viedaju. Heta treba ź psichołahami abmiarkoŭvać, — kaža Mielnikava.

— Heta adbyvajecca ž nie tolki na ŭzroŭni ŭzvoda i roty. Pa štabach usio toje ž samaje robicca. Nie skardziacca ŭ bolšaści vypadkaŭ navat tady, kali razmova idzie ab adsutnaści niejkich vypłat, naprykład, abo ab tym, što ŭ vodpusk nie adpuskajuć. Nie kažučy ŭžo pra zhvałtavańni ci damahańni. Heta takaja psichałahičnaja historyja. Dy i ŭładkavana ŭ nas usio realna tak, što nichto nie žadaje ni šukać, ni karać kahości.

Pavodle słoŭ Mielnikavaj, sieksualnym damahańniam u rasijskim vojsku padviarhajucca nie tolki žančyny, ale i mužčyny, pakolki ŭ voinskich čaściach «na ŭzroŭni kapitanaŭ i majoraŭ» jość asoby ź nietradycyjnaj sieksualnaj aryjentacyjaj, takija skarhi ad sałdat pastupajuć. I prablema homaseksualnych adnosin u vajskovych šerahach isnavała jašče ŭ saviecki čas.

— U savieckim vojsku handlavali ŭsim, u tym liku i ludźmi. Sałdatami handlavali naprava i naleva, — kaža Mielnikava. — My ž (Sajuz sałdackich maci. — SR ) pracujem z 1989 hoda. Pry Harbačovie była stvorana kamisija pa rasśledavańni pryčyn hibieli i traŭmatyzmu ŭ armii. I ja ŭ joj pracavała. Za čas jaje isnavańnia da nas pryjšło amal čatyry tysiačy čałaviek. I siarod ich byli chłopcy, jakija ŭciakali z častak, bo nie vytrymlivali. Ale ŭsio heta było zakarkavana ŭnutry, a potym, kali pačało stvaracca rasijskaje vojska, adkryłasia. Pačałosia ŭsio sa spravy Sakałaŭskasa, jaki padviarhaŭsia ździekam tavaryšaŭ pa słužbie pry nieŭmiašańni načalstva, i ŭ vyniku zabiŭ niekalki čałaviek. Jano było pieršym.

Toje, što pjany aficer va Ukrainie moh strelić u dziaŭčynu, ź jakoj spaŭ, nie dziŭna, ličyć Mielnikava, anałahičnyja historyi byli i padčas vajny ŭ Čačni.

— U nas u pieryjad druhoj čačenskaj kampanii byli vypadki, kali na jakich-niebudź śviatach aficery napivalisia i stralali ŭ svaich padnačalenych, — kaža pravaabaronca. — I byli vielmi ciažkija vypadki. Adnaho chłopca-aficera navat adpraŭlali ŭ Niamieččynu na apieracyju i reabilitacyju, — śćviardžaje surazmoŭnica Sievier.Realii.

* Va ŭmovach vajny i vajennaj cenzury ŭ Rasii pramych paćvierdžańniaŭ źviestak, atrymanych ad Marharyty, atrymać niemahčyma. Adnak, dadaje redakcyja, u ich niama padstaŭ nie daviarać svaim krynicam.

• 29
• 0
• 28
• 29
• 14
• 29
• 78
• 0