Studentka praanalizavała, jak pratesty paŭpłyvali na seksualnaje žyćcio biełarusaŭ
Studentka Jeŭrapiejskaha humanitarnaha ŭniviersiteta Valeryja Baraviec napisała mahistarskuju pracu, u jakoj daśledavała, jak biełaruskaja revalucyja i nazirańnie za hvałtam paŭłyvali na seksualnaść biełarusaŭ. Vysnovami jana padzialiłasia z «Našaj Nivaj». Jak źmianilisia ŭsprymańnie cialesnaści i padychod da vybaru partnioraŭ i čamu dla niekatorych biełarusaŭ seks staŭ niedarečnym?
Ilustracyjny zdymak. Fota: «Naša Niva»
«Dośvied traŭmy dazvoliŭ krytyčna pastavicca da asabistaj seksualnaści ci pierafarmulavać praviły adnosinaŭ»
Valeryja źjechała ź Biełarusi ŭ červieni 2022-ha. Dziaŭčyna pastupiła ŭ mahistraturu ŭ Vilni.
«Paśla pačatku vajny stała zrazumieła, što ŭsio, treba jechać. Koła zvužajecca, i ty razumieješ, što niedzie ŭ niejkim śpisie ty jość i možaš być nastupnym. Plus my z chłopcam aboje pracavali ŭ Biełarusi ŭ śfiery kultury. I paśla pratestaŭ represii ŭ hetaj sfery, dy jak i va ŭsich astatnich, stali vielmi aktyŭnymi», — raskazvaje jana pra svoj adjezd.
Dziaŭčyna starajecca daśledavać toje, što asabista jaje chvaluje.
«Viedajecie, heta jak žančyny, jakija sutykalisia z chatnim hvałtam, iduć pracavać u fondy pa padtrymcy achviaraŭ takoha hvałtu. Abo ludzi, jakija zmahajucca sa ŚNIDam, zvyčajna dapamahajuć ludziam z takoj ža chvarobaj albo ź VIČ. Dla mianie było niejak vidavočna, što treba napisać ab Biełarusi, ab pratestach, ab revalucyi», — kaža jana.
U 2020-m hramadstva, dzie za kaštoŭnaść prymajecca asabistaja svaboda i adkaznaść, sutyknułasia z žorstkaściu pad łozunham «časam nie da zakonaŭ», z režymam, jakija funkcyjanuje ŭ adpaviednaści z zusim inšymi ŭstanoŭkami.
U mahistarskaj pracy Valeryja pastaviła metu daśledavać, jak nazirańnie za hvałtam upłyvaje na asabistaje žyćcio čałavieka, jaho cialesnaść i seksualnaść.
Naprykład, vizualnyja vyjavy hvałtu farmujuć pohlad i staŭleńnie čałavieka da žorstkaści. Jany mohuć vyklikać jak spačuvańnie ci empatyju, jakaja źmiaščaje elemient salidarnaści i kalektyŭnaj adkaznaści, z adnaho boku, tak i svojeasablivuju lehitymizacyju žorstkaści — z druhoha.
Taksama ŭ mahistarskaj pracy Valeryja razhledzieła, jak padziei ŭ Biełarusi adbilisia na farmavańni identyčnaści i na kulturnych kodach nastupnych pakaleńniaŭ.
«Ja šukała kankretna prykłady, kali heta adbiłasia na seksualnaści. Voś samaje prostaje: embarha na seksualnyja adnosiny z antahanistam. Pamiatajecie, jak dziaŭčaty na pratestach kryčali «Vam nichto nie daść»? I nastupnaje, što mianie cikaviła, jak dośvied traŭmy dazvoliŭ krytyčna pastavicca da asabistaj seksualnaści ci pierafarmulavać praviły adnosinaŭ.
Adbyvajecca jak by zrušeńnie traŭmatyčnych pieražyvańniaŭ hramadstva va ŭnutr. Kali čałaviek usprymaje hetuju traŭmu jak svaju asabistuju, heta niepasredna moža ŭpłyvać na jaho cieła, seksualnaść, jaho praktyki», — kaža jana.
«Niekatoryja kazali, što padčas pratestaŭ seks dla ich staŭ niedarečny»
Dziaŭčyna ŭziała 11 intervju ŭ biełarusaŭ va ŭzroście ad 20 da 45 hadoŭ, jakija ŭ 2020-m žyli ŭ krainie. Siarod ich bolšaść — žančyny i adzin homaseksualny mužčyna.
Usie apytanyja raskazali, što na ich mocna paŭpłyvali pratesty i stres, heta pryviało da źmienaŭ u seksualnym žyćci.
Libida albo vysoka ŭźlatała, tamu što tolki takim čynam čałaviek moh pazbavicca ad stresu, albo rezka padała, bo jamu było nie da hetaha padčas pratestaŭ i inšych padziej u krainie.
«Niekatoryja kazali, što padčas pratestaŭ seks dla ich staŭ niedarečny. Heta pakazvaje miechanizm salidarnaści z achviaraj, kali takim čynam cenzurujecca svaja radaść, zadavalnieńnie, u cełym atrybutyka narmalnaha žyćcia. Takim čynam ludzi pakazvali, što jany salidarnyja z tymi, chto pakutuje. Takuju admovu ŭśviedamlajuć jak hramadzianskuju pazicyju.
Adna z apytanych dziaŭčat, jakaja mieła dośvied źniavoleńnia, admaŭlaje sabie ŭ narmalnym žyćci, kab być razam z tymi, chto zastaŭsia ŭ Biełarusi, bo ludzi tam nie mohuć žyć paŭnavartasnym žyćciom. Jana śviadoma adšturchoŭvaje, błakuje dumki ab ułasnaj seksualnaści.
Inšaja apytanaja dziaŭčyna razvažała: u vypadku, kali jana zaciažaryć, a situacyja ŭ rehijonie budzie niestabilnaj — vajna pačniecca, kraina stanie vielmi biednaj, — dzie hetaje dzicia budzie žyć? Jana baicca, što, naprykład, daviadziecca hetaje dzicia pierakidać cieraz kalučy drot», — raskazvaje Valeryja.
«Hramadzianskaja salidarnaść stanovicca asnovaj dla seksualnaj kamunikacyi»
Niekatoryja apytanyja dziaŭčaty ŭśviadomili, što nie hatovy ciarpieć u adnosinach z partnioram niaroŭnaść.
«Adna ź dziaŭčat raskazała, što paśla taho, što zdaryłasia, jana adčuła siabie zhvałtavanaj dziaržavaj, adčuła absalutnuju ŭładu hvałtaŭnika. I zatym skazała, što, z adnaho boku, joj stała praściej hladzieć na seks z kulturnaha punktu hledžańnia (tabu), z druhoha — jana pierakanałasia ŭ kaštoŭnaści roŭnaści, dla jaje stała nieprymalnaj lubaja prajava dysbałansu ŭłady ŭ asabistych adnosinach z mužčynami ŭ toj ci inšy bok.
Jašče ŭ ramkach pracy ja rabiła intervju ź psichołahami, i adna ź ich padzialiłasia dośviedam svajoj klijentki, jakaja padčas pratestaŭ nie mahła zajmacca seksam z mužam, bo jany jakraz praktykavali voś takoje padparadkavańnie, i dla jaje nibyta reprezientacyja hvałtu padčas pratestaŭ skleiłasia z ułasnym dośviedam. Pryjšłosia razam ź psichołaham niejak hetyja karcinki adździalać adnu ad adnoj», — tłumačyć Valeryja.
Seksualny hvałt navat praz reprezientacyju fizičnaha hvałtu, nazirańnie za hetym — adzin ź mietadaŭ palityčnaha padparadkavańnia», — kaža jana.
Adna ź dziaŭčat, jakuju apytvała Valeryja dla daśledvańnia, adznačyła, što jaje typaž mužčyn paśla pratestaŭ źmianiŭsia.
«Zaraz heta traŭmavany čałaviek (pieražyvaje za radzimu, za Biełaruś). To-bok takaja hramadzianskaja salidarnaść stanovicca asnovaj dla seksualnaj kamunikacyi. Adna ź dziaŭčat adznačała, što partnior pavinien spraŭlacca z hetaj traŭmaj naroŭni ź joj.
Va ŭsich apytanych biełarusaŭ palityčny kryzis pranik u znosiny ŭ vyhladzie zabarony na adnosiny z antahanistam, niemahčymaści znosin z apalityčnymi ci nie zacikaŭlenymi ŭ našaj realnaści ludźmi. Naprykład, adzin chłopiec pryznaŭsia, što paśla pačatku vajny jamu było niajomka chadzić na spatkańni z ukraincami. Tak ci inakš palityčny kryter prysutničaje», — raskazvaje Valeryja.
Čytajcie taksama:
Biełaruski nazvali zvyčki ŭ mužčyn, jakija ich razdražniajuć
Kamientary