«Dźvie sistemy tarmažeńnia». Čamu adbyłasia avaryja na šachcie «Biełaruśkalija»
3 listapada na Druhim rudaŭpraŭleńni «Biełaruśkalija» ŭ Salihorskim rajonie sarvałasia šachciorskaja kleć (kabina dla spusku i padjomu šachcioraŭ). U joj znachodzilisia 5 rabotnikaŭ pradpryjemstva. Usie jany atrymali traŭmy roznaj stupieni ciažkaści. Resurs salidarnast.info spytaŭ u dziejnaha i byłych rabotnikaŭ pradpryjemstva pra mahčymyja pryčyny zdareńnia.
Aficyjnaja viersija zdareńnia
Aleh Kratovič, namieśnik hałoŭnaha inžyniera AAT «Biełaruśkalij» daŭ z nahody zdareńnia nievialiki kamientar BIEŁTA. Pavodle jaho, kali rabilisia techničnyja zachady, kab zapuścić mašynu, što była avaryjna spyniena technałahičnaj abaronaj, kleć niečakana pačała advolna apuskacca ŭniz.
Śledčy kamitet zavioŭ kryminalnuju spravu pa č. 2 art. 306 KK (parušeńnie praviłaŭ achovy pracy, jakoje paciahnuła pa nieaściarožnaści pryčynieńnie ciažkaha cialesnaha paškodžańnia dźvium abo bolš asobam). Da rasśledavańnia padklučyŭsia i praŭładny «Biełchimprafsajuz».
«Hetaja situacyja budzie indykataram staŭleńnia da ludziej»
Rabotnik «Biełaruśkalija» daŭ resursu kamientar na ŭmovach ananimnaści. Jon kaža, što «adbyłosia toje, što adbyvajecca davoli časta», — vyklučyłasia ŭsia elektryka, jakaja siłkuje ŭsie padjomnyja pryłady.
Zvyčajna, pavodle jaho, heta adbyvajecca praz stareńnie abstalavańnia. A jašče — z-za ekanomii elektraenierhii.
«Pakolki pikavyja nahruzki pry ŭklučeńni hetych elektramatoraŭ vielmi vialikija, vybivaje aparaturu. Tamu časta kažuć — vybiła padjomnuju mašynu. Ja sam asabista niekalki razoŭ znachodziŭsia ŭ kleci, kali takoje zdarałasia. Ty jedzieš u kleci, i jana rezka spyniajecca, ludzi padajuć na kaleni, i navat pry hetaj situacyi možna lohka atrymać traŭmu, kali kleć apuskajecca z chutkaściu 5 mietraŭ na siekundu. Imknucca nie pieravyšać bolš za šeść mietraŭ za siekundu. Apošnija 30 mietraŭ da nulavoj adznaki i 30 mietraŭ da haryzontu stajać čujniki, jakija spyniać kleć, kali jana budzie iści bolš za 1 mietr na siekundu», — raspaviadaje jon.
Jon raspaviadaje, što ŭ sistemie padjomnaj mašyny praduhledžany dźvie niezaležnyja sistemy tarmažeńnia, jany siłkujucca ad roznych krynic enierhii. Adna ź sistem — miechaničnaja, z pryncypam pnieŭmaakumulatara. «Usie sistemy pavinny pracavać u pryncypie aŭtamatyčna. Ale ŭ jakim jany byli stanie i čamu nie pracavali, ja skazać nie mahu», — havoryć surazmoŭca.
«Byŭ jašče kancavik abarony ad pieraapuskańnia. Prachodziačy adznaku, na jakoj kleci być nie pavinna, jana svaim korpusam naciskaje ryčah, a jon pavinien zatarmazić baraban z trosam», — dadaje jon. «Značyć, niechta ŭlez i ničoha nie pracavała», — miarkuje jon.
Pavodle jaho, pryčyna zdareńnia — u sastarełym abstalavańni.
«Viedaju, što raniej kazali ab płanie madernizacyi ŭčastka «Padjom» u 2025 hodzie. Jany źbiralisia jaho mianiać, jon na kaleniach, pa sutnaści. A pryčyna biaździejnaści — finansavy bok pytańnia.
Płan kapitalnaha ramontu padjomnych ustanovak, pa sutnaści, praduhledžvaje spynieńnie raboty rudnika. Na termin ad 3 miesiacaŭ, umoŭna kažučy.
Ty hublaješ alternatyŭny i biaśpiečny vyjezd ludziej z zaboju, tamu pracy spyniajucca», — tłumačyć jon.
Druhi stvoł na Druhim rudaŭpraŭleńni ŭžo znachodziŭsia ŭ ramoncie, i administracyja prymała miery pa jaho madernizacyi. Heta śviedčyć ab tym, što administracyi było viadoma ab znosie i stanie abstalavańnia. A hetyja sproby dla vypraŭleńnia niaspraŭnaściaŭ byli niedastatkovyja.
«Kali b vy zajšli na «Padjom» zaraz i zirnuli na abstalavańnie, to zrazumieli b, u jakim jano stanie. Dziesiacirazovy płast farby na daŭno maralna i fizična sastarełym abstalavańni. Usio abstalavańnie ŭvodzicca praz akty pryjomki. Termin słužby hetych mašyn daŭno syšoŭ. Źbirajecca kamisija, jakaja vydaje akt ab tym, što abstalavańnie pavinna być śpisana, ale prydatna dla ekspłuatacyi. Termin jaho ekspłuatacyi padaŭžajecca na hod, dva i h. d. Siabry kamisii — zvyčajna heta hałoŭnyja miechaniki, načalniki «Padjomu» i niechta ź inśpiektaraŭ TB. I kab chtości nie viedaŭ, u jakim stanie abstalavańnie znachodzicca — prosta śmiech. Jany dobra heta viedali», — kaža jon.
Šachcior havoryć, što prablema i samim pracaŭnikam viadomaja i zvykłaja. «Zanadta zamylenaje voka na hetuju situacyju ŭ samich ludziej», — tłumačyć jon, čamu sami ludzi nie buduć patrabavać źmienaŭ.
Nie vieryć jon i «Biełchimprafsajuzu».
«Hety prafsajuz absalutna ničoha nie budzie rabić. Budzie zamoŭčvać situacyju i nie stanie vynosić pretenziju najmalniku, što heta jaho hłabalnaja pamyłka: nie cecha i nie śpiecyjalista, a ŭsiaho pradpryjemstva. Srodki pradpryjemstva nakiroŭvalisia na pašyreńnie novych mahutnaściej, novych rudnikoŭ, ale pry hetym na madernizacyju staroha abstalavańnia abo ramont hrošy faktyčna nie tracilisia.
Tamu «Biełchimprafsajuz» nie stanie vynosić śmiećcie z chaty, a prymie viersiju Śledčaha kamiteta ci administracyi pradpryjemstva. Buduć supakojvać ludziej», — miarkuje jon.
Jak dalej budzie raźvivacca situacyja, ličyć surazmoŭca, stanie indykataram staŭleńnia da ludziej.
«Pa im možna budzie kazać pra staŭleńnie kiraŭnictva «Biełaruśkalija» da svaich rabotnikaŭ. Kali hety vypadak nie paciahnie za saboj zamieny abstalavańnia, to ja nie viedaju, što pavinna było b adbycca, kab jaho zamianili», — reziumuje jon.
«Bačym, ale zapluščvajem vočy»
Siarhiej Čarkasaŭ, šachcior na piensii, eks-staršynia Pieršasnaj prafsajuznaj arhanizacyi BNP na AAT «Biełaruśkalij», vice-staršynia Biełaruskaha Niezaležnaha prafsajuza (BNP), likvidavanaha ŭładami ŭ 2022 hodzie, kaža, što pryčyn zdareńnia moža być niekalki.
«Pa słovach rabotnikaŭ, heta sastarełaje abstalavańnie, znos i adsutnaść zapčastak. Adnak jość rehłamient pracy stvała, pravierak i ahladu, pavodle jakoha abstalavańnie dapuskajecca da ekspłuatacyi, to-bok abstalavańnie i abarona znachodziacca ŭ spraŭnym stanie. Značyć, maje miesca čałaviečy faktar: bačym, usio razumiejem, abstalavańnie znošanaje, ramantavać niama čym, ale my zapluščvajem na heta vočy — pracuje i pracuje. Ale, jak bačym, da času», — havoryć jon.
Jon nie vieryć u žadańnie aficyjnaha «Biełchiprafsajuza» abaranić rabočych i paŭpłyvać na situacyju. Nie vieryć i ŭ mahčymaści samich rabočych.
«Ciapier u Biełarusi pracuje pryncyp: ja — načalnik, ty — durań. Nie kožny pracoŭny znojdzie ŭ sabie śmiełaść pajści suprać kiraŭnictva pradpryjemstva, znachodziačysia ŭ biaspraŭnym stanoviščy. U tym liku biez prafsajuznaj abarony.
Ciapier tamaka [na Biełaruśkalii] vyraščana hiendyrektaram Hałavatym plejada maładych, ahresiŭnych, usioviednych i patrabujučych bieśpiarečnaha padparadkavańnia kiraŭnikoŭ. Tamu tam usio sumna. Nie dumaju, što pracoŭny moža istotna na niešta tam paŭpłyvać», — kaža jon.
«Z haŭna i pałak, pa kłasičnaj šachciorskaj schiemie, rabili čarhovyja ramonty»
Viktar Hurynovič, były šachcior, vykazaŭsia nakont hetaha ŭ fejsbuku.
«Maja hipoteza takaja. Pryjšło novaje pakaleńnie maładych načalnikaŭ, jakim treba chutka i mnoha, bieź cikavaści, jak heta budzie realizoŭvacca.
Apošnija 10 hadoŭ staŭka robicca tolki kab vyhrabać, pažadana rekordnym tempami. Układvacca ŭ ramonty, mianiać abstalavańnie i kantralavać biaśpieku ŭ płany kiraŭnictva nasamreč nie ŭvachodzić. Usio heta padmianiaje demahohija i pakazucha, tut sakretu niama.
Dyk voś, jość takaja prafiesija — stvałavy ahladčyk, jon ź miechanikam i elektramiechanikam učastka «Padjom» musić kantralavać elemienty tarmaznoj sistemy biaśpieki padjomnych miechanizmaŭ. Vidać, prablemy byli, i ja ŭpeŭnieny, što načalstvu ŭčastka «Padjom» paviedamlali. Čamu nie adreahavali?
Varyjantaŭ niekalki. Pieršy — nie było na što mianiać stary parašut. Tamu, jak zaŭsiody, z haŭna i pałak, pa kłasičnaj šachciorskaj schiemie, rabili čarhovyja ramonty, jakija ŭ hety trahičny raz užo prosta nie dapamahli. Druhi — ahladčyk sapraŭdy prahledzieŭ paškodžańnie na bolš-mienš žyvym abstalavańni. Treci – i toje, i druhoje razam. Raspłacicca za heta vypała 5 maładym mužčynam», — napisaŭ były šachcior.
Kamientary