Analizujučy kamientaryi krynic u izrailskaj armii i małazaŭvažnyja zajavy, zroblenyja pradstaŭnikami CACHAŁ, brytanskaje vydańnie The Guardian apublikavała daśledavańnie pra vykarystańnie Izrailem u vajnie suprać CHAMAS sistemy štučnaha intelekta.
Artykuł pra hetuju sistemu, jakaja viadomaja jak «Jevanhielle» i značna paŭpłyvała na pošuk dapuščalnych celaŭ dla atak, pierakazvaje vydańnie Mahiloŭ.media.
Svaju pieršuju vajnu z vykarystańniem štučnaha intelektu Izrail pravodziŭ jašče ŭ 2021 hodzie. Heta była 11-dzionnaja vajna, padčas jakoj pradstaŭniki izrailskaj armii zajavili pra aktyŭnaje vykarystańnie mašynnaha navučańnia i pieradavych vyličeńniaŭ. Pa vynikach kanfliktu ŭ traŭni 2021 hoda Izrail zajaviŭ pra niebyvały pośpiech i źniščeńnie vajennaj infrastruktury CHAMAS.
Sučasnaja vajna pamiž Izrailem i CHAMAS daje CACHAŁ biesprecedentna bolšyja mahčymaści dla vykarystańnia pieradavych vajennych technałohij na teatry bajavych dziejańniaŭ. Brytanskaje vydańnie The Guardian sabrała i praanalizavała padrabiaznaści pra vykarystańnie izrailcianami sistemy štučnaha intelektu pad nazvaj «Chabsora», albo «Jevanhielle» — pa-biełarusku.
Da 100 celaŭ za dzień
Sakretny adździeł administracyi (vyjaŭleńnia i pryznačeńnia) celaŭ dla naniasieńnia ŭdaraŭ byŭ stvorany ŭ CACHAŁ u 2019 hodzie pry raźviedvalnym upraŭleńni. U karotkaj zajavie na veb-sajcie CACHAŁa śćviardžałasia, što ŭ vajnie suprać CHAMAS jana vykarystoŭvaje sistemu na asnovie štučnaha intelektu, kab «vyjaŭlać celi ŭ chutkim tempie».
CACHAŁ zajaviŭ, što «dziakujučy chutkamu i aŭtamatyčnamu zdabyvańniu intelektualnych danych», Jevanhielle dało rekamiendacyi pa tarhietynhu dla svaich daśledčykaŭ «z metaj poŭnaha supadzieńnia pamiž rekamiendacyjami mašyny i identyfikacyjaj, praviedzienaj čałaviekam».
Šmatlikija krynicy, znajomyja z pracesami celeŭkazańnia CACHAŁa, paćvierdzili isnavańnie miechanizavanaha ałharytma, zajaviŭšy, što jon vykarystoŭvaŭsia dla stvareńnia aŭtamatyzavanych rekamiendacyj dla napadu na celi — takija, jak pryvatnyja damy asob, jakija padazrajucca ŭ dziejnaści ŭ hrupoŭkach CHAMAS abo Isłamski Džychad.
Aviŭ Kachavi, jaki zajmaŭ tady pasadu kiraŭnika Armii abarony Izraila, zajaviŭ, što novaje padraździaleńnie, heta dyvizija, «abstalavanaja mahčymaściami štučnaha intelektu» i jakaja ŭklučaje ŭ siabie sotni aficeraŭ i sałdat. U intervju, apublikavanym pierad biahučaj vajnoj, jon skazaŭ, što heta «mašyna, jakaja vyrablaje vielizarnyja abjomy danych bolš efiektyŭna, čym luby čałaviek, i pieratvaraje ich u celi dla ŭdaru». Pa słovach Kachavi, «jak tolki hetaja mašyna była aktyvavanaja» padčas 11-dzionnaj vajny Izraila z CHAMAS u mai 2021 hoda, jana stvarała 100 celaŭ u dzień.
Ciapier — niezaležna ad ranhu
Novaja dyvizija sa štučnym intelektam była stvorana dla vyrašeńnia chraničnaj prablemy CACHAŁa. U raniejšych apieracyjach u Hazie ŭ izrailskaj armii niaredka prosta nie chapała celaŭ dla naniasieńnia ŭdaraŭ, pakolki vysokapastaŭlenyja čynoŭniki CHAMAS źnikali ŭ tunelach u pačatku luboha novaha nastupu
Jak paviedamlajuć krynicy vydańnia, takija sistemy, jak Jevanhielle, dazvolili CACHAŁu vyjaŭlać i atakavać značna bolšuju hrupu małodšych apieratyŭnikaŭ.
Adzin čynoŭnik, jaki pracavaŭ nad pryniaćciem rašeńniaŭ ab celeŭkazańni ŭ papiarednich apieracyjach u Hazie, skazaŭ, što CACHAŁ raniej nie napadaŭ na damy małodšych členaŭ CHAMAS. I heta źmianiłasia ŭ dačynieńni da ciapierašniaha kanfliktu — ciapier damy padazravanych aktyvistaŭ CHAMAS stanoviacca mišeńniu niezaležna ad ranhu.
Zhodna z danymi, apublikavanymi CACHAŁam u listapadzie, na praciahu pieršych 35 dzion vajny Izrail atakavaŭ 15 000 abjektaŭ u Hazie, što značna vyšej, čym u papiarednich vajennych apieracyjach na hetaj hustanasielenaj prybiarežnaj terytoryi. Dla paraŭnańnia, u vajnie 2014 hoda, jakaja doŭžyłasia 51 dzień, CACHAŁ razbambiŭ ad 5000 da 6000 celaŭ.
«Heta sapraŭdy jak fabryka»
Krynicy, znajomyja z tym, jak sistemy na asnovie štučnaha intelektu byli intehravanyja ŭ apieracyi CACHAŁa, skazali, što takija instrumienty značna paskoryli praces stvareńnia celi.
— My rychtujem mišeni aŭtamatyčna i pracujem u adpaviednaści z kantrolnym śpisam. — paviedamiła vydańniu krynica, jakaja raniej pracavała ŭ metavym adździele, +972/Local Call — Heta sapraŭdy jak fabryka. My pracujem chutka i niama času ŭnikać u cel. Miarkujecca, što nas aceńvajuć pavodle taho, kolki celaŭ nam udałosia stvaryć.
U karotkaj zajavie CACHAŁa ab dziejnaści dyvizii pa celeŭkazańni vysokapastaŭleny čynoŭnik skazaŭ, što padraździaleńnie «vyrablaje dakładnyja ataki na infrastrukturu, źviazanuju z CHAMAS, nanosiačy pry hetym vialikuju škodu praciŭniku i minimalnuju škodu asobam, jakija nie ŭdzielničajuć u bajavych dziejańniach».
Byłaja vysokapastaŭlenaja izrailskaja vajennaja krynica raspaviała Guardian, što apieratyŭniki vykarystoŭvajuć «vielmi dakładnaje» vymiareńnie chutkaści hramadzianskich asob, jakija evakuirujucca z budynka niezadoŭha da ŭdaru. «My vykarystoŭvajem ałharytm, kab acanić, kolki mirnych žycharoŭ zastałosia. Jon daje nam zialony, žoŭty, čyrvony, jak sihnał śviatłafora».
Adnak ekśpierty ŭ halinie štučnaha intelektu i ŭzbrojenych kanfliktaŭ, jakija razmaŭlali z Guardian, zajavili, što skieptyčna staviacca da śćviardžeńniaŭ, što sistemy na asnovie štučnaha intelektu pamianšajuć škodu hramadzianskamu nasielnictva, zaachvočvajučy bolš dakładnaje nacelvańnie.
«Pahladzicie na fizičny łandšaft Hazy, — skazaŭ Ryčard Mojes, daśledčyk, jaki ŭznačalvaje hrupu Article 36, jakaja zmahajecca za źnižeńnie škody ad zbroiju — My nazirajem paŭsiudnaje rujnavańnie haradskoj terytoryi z dapamohaj ciažkaj vybuchovaj zbroi, tamu zajavy ab dakładnaści i abmiežavanaści prymianieńnia siły nie paćviardžajucca faktami.
Fota: Maxar Technologies
Inšaja krynica paviedamiła vydańniu, što Jevanhielle dazvoliła CACHAŁu zapuścić «fabryku masavych zabojstvaŭ», u jakoj «akcent robicca na kolkaści, a nie na jakaści». Čałaviečaje voka, pa jaho słovach, «budzie ahladać celi pierad kožnaj atakaj, ale jamu nie prychodzicca marnavać na heta šmat času».
U niekatorych ekśpiertaŭ, jakija daśledujuć štučny intelekt i mižnarodnaje humanitarnaje prava, takoje paskareńnie vyklikaje šerah prablem. Doktar Marta Bo, navukovy supracoŭnik Stakholmskaha mižnarodnaha instytuta daśledavańnia prablem miru, skazała, što navat kali «ludzi znachodziacca ŭ kursie», isnuje ryzyka taho, što ŭ ich uźniknie «schilnaść da aŭtamatyzacyi» i «praźmiernaja zaležnaść ad sistemy, jakija akazvajuć zanadta vialiki ŭpłyŭ na składanyja čałaviečyja rašeńni».
Mojies z Article 36 skazaŭ, što, abapirajučysia na takija instrumienty, jak Jevanhielle, kamandziram «pieradajecca śpis celaŭ, stvorany kampjutaram», i jany «nieabaviazkova viedajuć, jak hety śpis byŭ stvorany, abo majuć mahčymaść adekvatna analizavać i stavić pad sumnieŭ rekamiendacyi pa tarhietynhu».
«Isnuje niebiaśpieka, — dadaŭ jon — što kali ludzi pačynajuć spadziavacca na hetyja sistemy, jany stanoviacca vincikami ŭ miechanizavanym pracesie i hublajuć zdolnaść razumna razhladać ryzyku naniasieńnia škody hramadzianskamu nasielnictva».
«Ja musiła hladzieć miesca dla ludziej, jakija pierachodziać miažu. Što moža pajści nie tak?» Dramatyčnaja historyja aryštu Alesi Bunievič5
«Ja musiła hladzieć miesca dla ludziej, jakija pierachodziać miažu. Što moža pajści nie tak?» Dramatyčnaja historyja aryštu Alesi Bunievič
«Moj kachany nie čytaje naviny, kali jany napisanyja pa-biełarusku». Darja Caryk stała na abaronu ruskaj movy i pryplała navat Paźniaka75
Kamientary