Čym pahražaje biełaruskaj ekanomicy prodaž uhnajeńniaŭ pa dempinhavych cenach
Letaś biełaruskija ŭłady, padobna, nie tolki vykanali, ale i pieravykanali svaje płany pa eksparcie kalijnych uhnajeńniaŭ. Abjomy ekspartu kaliju nablizilisia da dasankcyjnych časoŭ. Ale za heta daviałosia doraha zapłacić, piša Płan B.
Jak vynikaje sa źviestak, apublikavanych Supolnaściu čyhunačnikaŭ, uvieś minuły hod biełaruskija ŭłady zajmalisia biaźlitasnym dempinham na suśvietnych kalijnych rynkach. Pradavali kalijnyja ŭhnajeńni pa dempinhavych cenach. Ale nie fakt, što paŭtaryć truk atrymajecca ŭ hetym hodzie.
U pačatku červienia minułaha hoda Biełaruskaja kalijnaja kampanija nasvaryłasia na svajho kanadskaha kankurenta, kampaniju Canpotex. Pryčynaj stała cana pastavak kaliju ŭ Kitaj. Pa zaklučanym tady kantrakcie Canpotex pahadziŭsia źnizić canu da 307 dalaraŭ za tonu ź letašnich 590.
«Hetaja cana značna nižejšaja za našy čakańni i nie adlustroŭvaje fundamientalnyja rynkavyja faktary ŭ klučavych rehijonach pastavak. Takoje źnižeńnie cany razburaje rynkavuju raŭnavahu i daje padmanny sihnał suśvietnamu rynku kaliju», — aburałasia BKK.
Hetaja zajava — kłasičnaja ilustracyja prymaŭki pra parušynku i bierviano. Biełaruskija eksparciory jašče dva hady tamu padniali na mačcie Viasiołaha Rodžera i z tych časoŭ zajmajucca samym biessaromnym i časam navat nieprystojnym dempinham na rynku kalijnych uhnajeńniaŭ.
Abjomy važniejšyja za canu
U 2022 hodzie, paśla ŭviadzieńnia zachodnich sankcyj, abjomy ekspartu biełaruskaha kaliju katastrafična ŭpali. Da 4,5 miljonaŭ ton sa zvyčajnych 10-12 miljonaŭ. Kab viarnuć rynki, Biełaruś pačała źnižać ceny.
Jak zajaŭlaŭ vice-premjer Mikałaj Snapkoŭ, biełaruskija ŭłady vyrazna prytrymlivajucca pryncypu «abjomy važniejšyja za canu».
Naprykład, u časy, kali Brazilija kuplała kalij pa 1000 dalaraŭ za tonu, Biełaruś pastaŭlała svaje ŭhnajeńni ŭ hetuju krainu pa 300. U 2022 hodzie, kali spotavaja cana na ŭhnajeńni dachodziła da 1200 dalaraŭ za tonu, siaredniaja cana biełaruskaha ekspartu składała 388 dalaraŭ.
Biełaruskija ŭłady kazali, što ŭ 2023 hodzie jany raźličvajuć adnavić kalijny ekspart da 8 miljonaŭ ton. I, zdajecca, u ich atrymałasia. Nie tolki vykanać, ale i pieravykanać svaje płany. Pavodle danych Supolnaści čyhunačnikaŭ Biełarusi, za minuły hod ekspart biełaruskaha kaliju skłaŭ 9,45 miljonaŭ ton. Heta značyć, amal viarnuŭsia da dasankcyjnych časoŭ.
Ličba, jakuju publikuje resurs, u pryncypie, supadaje z acenkami trejdaraŭ. Zhodna ź imi, Biełaruś asabliva rezka naraściła ekspart kaliju ŭ apošnija miesiacy hoda. Siaredni miesiačny abjom biełaruskaha ekspartu ŭ vieraśni-śniežni moh skłaści miljon ton.
Nie kapaj inšamu jamu
Iranična, ale małyja ceny na biełaruskija kalijnyja ŭhnajeńni stali adnym z faktaraŭ źnižeńnia suśvietnych cen. Bolš za ŭsich biełaruskija ŭłady, zdajecca, naškodzili sabie.
Da pačatku vosieni spotavaja cana na kalijnyja ŭhnajeńni stabilizavałasia ŭ rajonie 350 dalaraŭ za tonu. A z kastryčnika jana znoŭ pačała padać. Jakraz tady, kali biełaruskija ŭłady vyrašyli pavialičyć ekspart dziela vykanańnia hadavych płanaŭ ekanamičnaha rostu.
U vyniku, da lutaha hetaha hoda cana na kalijnyja ŭhnajeńni źniziłasia da 289 dalaraŭ za tonu. Ale navat 289 dalaraŭ za tonu — heta ciapier niedasiažnaja mara dla biełaruskich eksparcioraŭ.
Za 2023 hod siaredniaja cana ekspartu biełaruskaha kaliju składała ŭsiaho 188 dalaraŭ za tonu. U dva razy mienš u paraŭnańni z 2022 hodam. I ŭ razy mienš za siarednija suśvietnyja ceny, jakija letaś prarabili šlach ad 508 dalaraŭ za tonu ŭ studzieni da 311 dalaraŭ za tonu ŭ śniežni.
Takim čynam, pry amal dvuchrazovym roście abjomaŭ ekspartu ŭ tonach, u hrašach Biełaruś navat straciła. Košt ekspartu kaliju ŭ 2023 hodzie byŭ na 50 miljonaŭ dalaraŭ mienšy, čym u 2022-m.
I što dalej?
Vidavočna, što admovicca ad pryncypu «abjomy vyšejšyja za canu» biełaruskija ŭłady nie zmohuć. Navat kali vielmi zachočuć. Sankcyi suprać biełaruskaha kaliju nichto nie admianiaŭ i admianiać nie źbirajecca. Heta značyć, zavabić kupcoŭ možna budzie tolki salidnym dyskontam da suśvietnaj cany. A prahnoz na suśvietnyja ceny nie vielmi suciašalny.
Niahledziačy na padzieńnie, ceny zastajucca vyšejšyja za siarednija značeńni apošnich niekalkich hadoŭ. Tamu rezierv dla źnižeńnia ŭsio jašče jość. Samy aptymistyčny dla biełaruskich uładaŭ varyjant prahnozu palahaje ŭ tym, što cana na kalij sioleta budzie vahacca ŭ rajonie 300 dalaraŭ za tonu.
Na karyść panižeńnia cenaŭ hulajuć zapasy ŭhnajeńniaŭ u Brazilii i Paŭdniova-Uschodniaj Azii, zapasy, jakija stvaryli pakupniki na praciahu minułaha hoda i biełaruski dempinh. A na karyść pavyšeńnia moža zhulać tolki prylot novych čornych lebiedziaŭ.
Uličvajučy, što stabilnaści ŭ śviecie niama, vyklučać hetaha, viadoma, nielha. Ale, ź inšaha boku, ni vajna Izraila suprać CHAMAS, ni aktyvizacyja chusitaŭ u Čyrvonym mory ceny na kalij nie padahnali. U pačatku hetaha hoda jany praciahvali źnižacca.
Kali ŭ studzieni spotavaja cana na kalij była 296 dalaraŭ za tonu, to ŭ lutym jana źniziłasia da 289.
I tut pytańnie ŭžo ŭ tym, na kolki Biełaruskaj kalijnaj haliny chopić zapasu tryvałaści. U svoj čas doŭhi pieryjad nizkich cenaŭ na naftu razvaliŭ Saviecki Sajuz. A biełaruskija ŭłady sami šmat razoŭ kazali, što kalij — heta biełaruskaja nafta.
Kamientary