«U Jelsku nie zbuduješ Jelski ŭniviersitet». Fiłosaf Barkoŭski adkazaŭ Łukašenku
Na Respublikanskaj piedahahičnaj naradzie 27 žniŭnia Alaksandr Łukašenka paabiacaŭ, što ŭ Biełarusi ŭ nastupnaj piacihodcy budzie stvorany adukacyjny chab suśvietnaha ŭzoru, nie horšy za Harvard. «Naprykład, na bazie adnaho z fakultetaŭ BDU pabudujem samy sučasny kampus i arhanizujem pa poŭnym fabryčnym cykle Vyšejšuju škołu», — skazaŭ Łukašenka. Namieśnik pradstaŭnicy pa nacyjanalnym adradžeńni Kabinieta, fiłosaf Pavieł Barkoŭski adkazaŭ na płany režymu stvaryć «biełaruski adukacyjny chab suśvietnaha ŭzoru».
Na respublikanskaj piedahahičnaj naradzie «hałoŭny ideołah biełaruskaj adukacyi» i samapryznačany prezident rytualna zmahaŭsia ź biaskoncaj papiarovaj spravazdačnaściu školnych nastaŭnikaŭ i ahučyŭ ambicyjnuju zadaču zbudavać najnoŭšy biełaruski adukacyjny chab z sučasnym kampusam i abstalavańniem. Karaciej, zrabić nie horš za Harvard.
Ideja heta źjaviłasia ŭ Łukašenki, vidać, jak reakcyja na «ŭciečku mazhoŭ» i płany stvaryć nacyjanalny Biełaruski daśledčy ŭniviersitet za miažoj. Kab talenavityja biełaruskija navučency nie raźbiahalisia, jak jaho syn Mikałaj, pa ŭsim śviecie dziela lepšaj adukacyi i pracaŭładkavańnia, a zastavalisia.
Mienavita tak Łukašenka bačyć vyrašeńnie sistemnaha kryzisu, u jakim apynulisia biełaruskija adukacyja i navuka…
Ale vidavočna, kryzis nie vyrašyć sučasnymi budynkami i technałahičnym ryštunkam, jaki jašče treba ŭmudrycca znajści z ulikam sankcyj i abmiežavanaści kitajskich i rasijskich anałahaŭ.
Bo hałoŭnaja prablema biełaruskaj navuki i adukacyi zusim nie ŭ sastarełaści materyjalnaha fondu (chacia i heta maje miesca być), a ŭ žadańni dziaržavy ŭ ručnym režymie ŭmiešvacca i kantralavać dziejnaść navukoŭcaŭ.
Heta vyjaŭlajecca i na ŭzroŭni žorstkaha kantrolu za temami Akademii navuk, jakim hod ad hodu pradpisvajuć nieabchodnaść być usio bolš praktyka-aryjentavanymi i sfakusiravanymi na vykarystańni raspracovak u pramysłovaści i sielskaj haspadarcy.
Heta i ideałahična sfarmiravany, abmiežavany pieralik tem i prajektaŭ, pa jakich vydajecca nie takoje ŭžo i ščodraje finansavańnie z respublikanskaha fondu fundamientalnych daśledavańniaŭ.
Heta i vyciskańnie niełajalnych navukoŭcaŭ cełymi łabaratoryjami ci navukovymi škołami sa ścien akademičnych ustanoŭ, i pakidańnie na administracyjnych pasadach vyklučna «addanych» čynoŭnikaŭ-biurakrataŭ.
Ci možna z takim padychodam raźličvać na stvareńnie sučasnaha adukacyjnaha chaba suśvietnaha ŭzroŭniu, nie horšaha za Harvard? Pytańnie rytaryčnaje. Jak daścipna zaŭvažyli kamientatary hetaj naviny: «u Jelsku nie zbuduješ Jelski ŭniviersitet, navat kali zaryješ kuču hrošaj u sučasny kampus».
Kab pretendavać na biełaruski Harvard ci Jel, treba hladzieć nie na ścieny i prybory, a na jakaść navukovych i piedahahičnych kadraŭ, stvarać umovy dla svabodnaj daśledčaj pracy studentaŭ i aśpirantaŭ.
Mienavita heta, jak i sučasnyja padychody da arhanizacyi ŭniviersiteckich i ahułam akademičnych form žyćcia, mahło b viarnuć Biełaruś u šerahi krain z vysokim uzroŭniem adukacyi i navuki. Ale pakul majem toje, što majem.
Kiepskaja palityka viadzie da drennaj adukacyi. I pryhožymi słovami heta nie źmianić. Treba mianiać samu sistemu. Kapitalna.
Źniknieńnie śpikierki KR Anžaliki Mielnikavaj. Usio važnaje, što viadoma na hety momant25
Kamientary
Zrazumieła, ja skieptyčna adnošusia da słoŭ Ryhoraviča pra ŭniviersitet Ńju Jelskija Vasiuki ŭ Biełarusi ci Ńju Harvard. Ale nie bolš za toje, jak adzin viadomy adpadženiec nacyi źbiraŭsia niadaŭna adradzić nacyju, dy tak i nie sabraŭsia: trasianku, ź jakoj jon pačynaŭ zmahacca ŭ 1988-89 tak i nie pieramoh ciaham 36 hadoŭ.
Nu dyk moža Abjadnany Pierachodny Kabiniet adrodzić Biełaruś da Ńju Šviejcaryi? Ha? A mo tuju Šviejcaryju treba mianiać kapitalna? Što skažaš, filozaf?