Dvuchhadovaja biełaruska ŭ Šviecyi pierakuliła na siabie kipień. Maci dziaŭčynki ratuje jaje nožku ŭ Polščy
Dvuchhadovaja Nikol zaŭsiody była vielmi žvavym dziciem. «Jana ŭsiudy i ŭsim cikavicca», — kaža pra jaje maci Śviatłana Jarmolčyk. Ale ŭ červieni ruchavaść i dapytlivaść Nikol pryviali da trahiedyi: dziaŭčynka aprakinuła na siabie rondal kipiačaha supu, piša Most.
Paškodžana levaja nožka — dziaŭčynka atrymała apioki druhoj i treciaj stupieni. Nikol užo pieraniesła dźvie apieracyi ŭ Šviecyi, ale ciapier joj patrebny dalejšaje lačeńnie i reabilitacyja — na hety raz u Polščy, dzie žyvie siamja.
Z-za stanu dački Śviatłana pakul nie moža vyjści na pracu, a dapamohi na dziaciej ledź chapaje na žyćcio. Tamu biełaruscy daviałosia adkryć zbor srodkaŭ.
U 2020 hodzie Śviatłanu zatrymali ŭ Biełarusi za ŭdzieł u akcyjach pratestu. Žančyna kaža, što jaje źbili i adpravili ŭ izalatar na Akreścina.
— Mnie skazali adkrytym tekstam: «Kali nie źjedzieš — ciabie pasadziać». I pačali pałochać tym, što zabiaruć starejšuju dačku ŭ dziciačy dom, — uspaminaje Śviatłana.
U biełaruski była adkrytaja polskaja rabočaja viza, tamu z vyjezdam prablem nie było. Žančyna źjechała razam sa starejšaj dačkoj. Adnak tady ŭ Polščy jany nadoŭha nie zatrymalisia.
— U mianie jość znajomyja ŭ Šviecyi. Jany prapanavali pasprabavać padać tam na mižnarodnuju abaronu, bo ŭ Polščy nikoha [ź blizkich u mianie] niama, — raskazvaje Śviatłana. — Ja padała ŭsie dakumienty ŭ mihracyjny adździeł. Ale, pakolki ŭ mianie była polskaja rabočaja viza, mianie pieradali [Polščy] nazad pa Dublinskim pahadnieńni (rehłamient, jaki vyznačaje adkaznaść krain ES za razhlad spravy pra pradastaŭleńnie prytułku).
Tak Śviatłana atrymała mižnarodnuju abaronu ŭ Polščy. U hetaj krainie ŭ mai 2022 hoda ŭ Śviatłany naradziłasia małodšaja dačka Nikol.
Uchapiłasia za ručku — i paciahnuła na siabie
U červieni 2024 hoda siamja znoŭ haściavała ŭ znajomych u Šviecyi.
— Dom, u jakim žyvuć znajomyja, znachodzicca ŭ lesie. My schadzili na prahułku, sabrali hryboŭ i [viarnulisia] dadomu, — uspaminaje toj dzień Śviatłana. — Usie my byli na kuchni. Nikol u mianie hipieraktyŭnaja — jana ŭsiudy i ŭsim cikavicca. I tak atrymałasia, što jana biehła kala plity, na jakoj stajaŭ rondal z supam-piure ź lisičak. Rondal byŭ z doŭhaj ručkaj. Nikol uchapiłasia za hetuju ručku i paciahnuła na siabie.
Dom znachodziŭsia ŭ 25 kiłamietrach ad horada, i vieźci Nikol u balnicu darosłyja vyrašyli samastojna. Tam Nikol zrabili abiazbolvańnie i pieraviali ŭ inšuju balnicu, a adtul na nastupny dzień — u apiokavy centr. Tam vyrašyli terminova apieryravać.
U vyniku dvuchhadovaja Nikol pieraniesła dźvie apieracyi. Pavodle słoŭ Śviatłany, padčas pieršaj apieracyi — 10 červienia — dziaŭčyncy «čyścili miesca apioku», a praź piać dzion zrabili pierasadku skury.
«Strachoŭka dziejničaje pa ŭsim Jeŭrasajuzie»
U šviedskim apiokavym centry Nikol z mamaj praviali paŭtara tydni. Za znachodžańnie i apieracyi płacić nie daviałosia.
— U mianie polskaja strachoŭka NFZ (sistema dziaržaŭnaha miedycynskaha strachavańnia) i karta EKUZ (adzinaja sistema miedycynskaha strachavańnia ŭ Jeŭropie). Hetaja strachoŭka dziejničaje pa ŭsim Jeŭrasajuzie.
Adnak pa strachoŭcy pradastaŭlałasia nie ŭsio. Hieli, binty, kampresijnyja pančochi i binty Śviatłana kuplała za svoj košt. Košt adnaho hiela — 280 złotych (70 dalaraŭ), a pary kampresijnych pančoch — 600 (150 dalaraŭ). Dla žančyny heta vielmi vialikaja suma.
Z-za šnara stupnia defarmujecca. Za čatyry miesiacy, što prajšli z dnia druhoj apieracyi, pierasadžanaja skura pryžyłasia, dziaŭčynka pačała samastojna chadzić. Adnak źjaviłasia novaja prablema.
— U jaje pačynaje ćviardzieć šnar u miescy, dzie rabili pierasadku skury. I z-za hetaha pačynajecca defarmacyja [stupni]: čatyry palcy padymajucca ŭvierch, — kaža Śviatłana.
Z-za hetaha parušajecca chada dziaŭčynki. Śviatłana baicca, što z časam heta pryviadzie da ciažkich nastupstvaŭ.
Patrebnaja reabilitacyja i kansultacyja płastyčnaha chirurha
Nikol patrebnaja reabilitacyja. Ale, pavodle słoŭ Śviatłany, prajści jaje pa dziaržaŭnaj miedycynskaj strachoŭcy dziaŭčynka zmoža nie raniej za luty, a to i viasnu nastupnaha hoda. I heta pa terminovym nakiravańni, jakoje vypisaŭ artapied.
Akramia taho, Śviatłana atrymała nakiravańnie da płastyčnaha chirurha ŭ Univiersiteckuju dziciačuju balnicu ŭ Krakavie. Tam jość lekary, jakija śpiecyjalizujucca na takich apiokach, jak u Nikol. Pryjom pryznačany na 30 kastryčnika.
— Tam Nikol ahledzić płastyčny chirurh pa apiokach i vyrašyć: albo patrebnaja jašče adna apieracyja, kab palcy nie padymalisia ŭvierch, albo treba šlifoŭka łazieram.
«Maleńki ŭdar — źjaŭlajecca adkrytaja rana, ź jakoj idzie kroŭ»
Samastojna apłacić takuju pajezdku Śviatłanie składana. Ciapier siamja žyvie na dapamohu na dziaciej — heta 1600 złotych (404 dalary, pa 800 na kožnaje dzicia). Žyllo apłačvaje baćka Nikol — heta 3700 złotych (934 dalary). Ale inšaj dapamohi ad jaho niama, kaža Śviatłana.
Vyjści na pracu žančyna pakul nie moža: stan Nikol nie dazvalaje addać jaje ŭ dziciačy sad. Nižej za kalena ŭ dziaŭčynki nastolki tonkaja skura, što luboje padzieńnie moža mieć nastupstvy.
— Malejšy ŭdar — źjaŭlajecca adkrytaja rana, ź jakoj idzie kroŭ, — tłumačyć Śviatłana.
Tamu biełaruska abviaściła zbor srodkaŭ. Na pajezdku ŭ Krakaŭ joj pakul udałosia sabrać 1240 złotych (313 dalaraŭ). Hetyja hrošy pojduć na kvitki ŭ abodva baki dla jaje i starejšaj dački, jakaja dapamahaje mamie, arendu hatela i charčavańnie.
Heta jaje najbližejšyja płany. A paśla kansultacyi Śviatłanie daviadziecca vyrašać pytańni z dalejšym lačeńniem i reabilitacyjaj dački.
«Pad rośpis davodziać, što heta abaviazkova». Dziaržaŭnych ściahoŭ na biełaruskich šmatpaviarchovikach stanie bolš7
Kamientary