Vilenski Instytut biełarusistyki vydaŭ novuju knihu znanaha biełaruskaha historyka Jurja Turonka «Madernaja historyja Biełarusi». Amal tysiačastaronkavaje vydańnie składajecca z aŭtarskaj pradmovy, piaci raździełaŭ, kamentaroŭ i źmiaščaje blizu paŭsotni redkich ilustracyjaŭ. Nakład knihi składaje 1000 asobnikaŭ. Amal roŭnaj ličbaj vymiarajecca j kolkaść staronak: ich dzieviać socień, pryčym u vialikim farmacie.
Knihu ŭkłaŭ i zredahavaŭ redaktar časopisu «ARCHE» Valerka Bułhakaŭ. Jon raskazaŭ pra vydańnie karespandentu «Našaj Nivy»:
«Kniha nazvanaja «Madernaja historyja Biełarusi» ź dźviuch pryčynaŭ: pa-pieršaje, balšynia artykułaŭ u joj chranalahična pryśviečanaja padziejam epochi madernaści. Pa-druhoje, historyja Biełarusi ŭ dadzienaj pracy razhladajecca z pazycyi madernaści, pracy Turonka metadalahična vielmi sučasnyja.
Kniha hetaja – kampendyjum viedaŭ, pryznačany dla šyrokaha koła čytačoŭ. Asabliva raju jaje zamiežnikam, što traplajuć da nas nia prosta adpačyć – bo tut možna znajści adkazy na najbolš časta zadavanyja pytańni: kali była ŭtvoranaja pieršaja palityčnaja partyja, vydadzienaja pieršaja hazeta i h.d.
Kniha ŭnikalnaja, jana nia maje analahaŭ u sučasnaj biełaruskaj histaryjahrafii. Pryčynaŭ niekalki: voźmiem raździeł «Vajna i akupacyja», jaki zajmaje tracinu knihi. Turonak karystaŭsia najkaštoŭniejšymi krynicami, siarod jakich Aleksandryjskija mikrafilmy. Heta sakretnyja dakumenty fašystoŭskaj Niamieččyny, zachoplenyja amerykancami i skapijavanyja na mikrafilmy. Pa vajnie pałova hetaha archivu trapiła da polskich historykaŭ. Tamu aŭtar hruntujecca vyklučna na dakumentach, a nie na vusnych śviedčańniach, uspaminach, ci savieckaj prapahandzie. Dahetul, naprykład, šyrokamu kołu biełarusaŭ nieviadomy fakt taho, što ŭ niamieckaj administracyi na terytoryi akupavanaj Biełarusi isnavała mocnaje supraciŭleńnie taktycy vyniščeńnia akupavanaj terytoryi.
Aŭtar mieŭ dostup da takich krynicaŭ, jakija savieckim admysłoŭcam navat nia śnilisia. Tamu niadziŭnymi vyhladajuć spasyłki na jahonuju «Biełaruś pad niamieckaj akupacyjaj» u knizie Jakava Traščanka».
Tvory Turonka da kanca 80-ch hadoŭ byli niedasiažnyja dla naviednikaŭ biełaruskich biblijatekaŭ. Ciapier sytuacyja viartajecca da staroha. Tamu spadziavacca na toje, što kniha trapić da studenta-historyka praz universyteckuju biblijateku, niavarta. Uvieś nakład maje razyścisia praz pryvatnych raspaŭsiudnikaŭ.
Varta adznačyć, što kniha najbujniejšaha biełaruskaha historyka – pieršaje vydańnie, padrychtavanaje vilenskim Instytutam biełarusistyki.
Niezvyčajnaj hruntoŭnaści vydańnie niesumnienna staniecca padziejaj na knižnym rynku i dokazam taho, što biełaruskaja intelektualnaja dumka raźvivajecca. Robicca tradycyjaj, što cełyja zbory tvoraŭ prafesijna rychtujucca niezaležnymi tvorčymi kalektyvami, nia skutymi «idealahičnym» kantrolem.
