Viečaram 19 lutaha Alesia Michaleviča,I nie tolki vypuścili, a navat zavieźli amal pad samy dom. Na nastupny dzień, praź niapoŭnyja sutki paśla vyzvaleńnia, žurnalisty «Našaj Nivy» naviedali palityka. Za dva miesiacy jon schudnieŭ (žonka Miłana žartuje, što praź niečakanuju schudniełaść upieršyniu moža mocna abniać muža), ale aptymizmu nie zhubiŭ. Padčas hutarki z žurnalistami Aleś nieadnojčy pieraryvaŭsia, kab raspavieści ab pryjemnaj drabnicy, jakaja napatkała jaho paśla vyzvaleńnia. Navat ab siami pieratrusach, jakija pieražyła jaho siamja padčas adsutnaści Alesia Michaleviča doma, jon raskazvaŭ z uśmieškaj.eks-kandydata ŭ prezidenty, vypuścili ź SIZA KDB pad padpisku ab niavyjeździe.
Aleś Michalevič z žonkaj Miłanaj.
.jpg.webp)
Michalevič zaŭvažna schudnieŭ. Pryčoska - z turmy.
Što palityk źbirajecca rabić dalej, što dumaje ab svaim zatrymańni, jakija drennyja i dobryja zvyčki źjavilisia ŭ jaho paśla «amierykanki» i čym uraziła kraina paśla vyzvaleńnia — ab usim hetym u vialikim intervju Alesia Michaleviča dla «Našaj Nivy».
«NN»: Aleś, raspaviadzicie, kali łaska, jak vas zatrymali?
Aleś Michalevič: Mianie zatrymlivali doma ŭžo 20 śniežnia. Na nastupny dzień paśla vybaraŭ, dakładniej, u noč ź niadzieli na paniadziełak, kala pałovy na piatuju ranicy. Pryjechała mašyna z supracoŭnikami i zabrali mianie ŭ SIZA KDB.
«NN»: Padčas zatrymańnia bili? Nakolki karektnym jano było?
AM: Nie. Zatrymańnie było na dastatkova narmalnym uzroŭni.
«NN»: Raskažycie, kali łaska, dzie vy siadzieli hetyja dva miesiacy.
AM: Hetaja infarmacyja adkrytaja. Pra heta pisali šmat. Bolšaść času ja pravioŭ u śledčym izalatary KDB, a niejki čas, prykładna tydzień, ja znachodziŭsia na vulicy Vaładarskaha.
«NN»: Možacie skazać, čamu tak vyjšła?
AM: Mnie, sami razumiejecie, nichto hetaha nie tłumačyŭ. Nie ja prymaŭ rašeńnie ab takich «pierajezdach».
«NN»: Umovy ŭtrymańnia adroźnivalisia?
AM: Umovy ŭtrymańnia mohuć być patraktavanyja jak važny elemient śledstva. Ja nie mahu adkazvać na hetaje pytańnie.
«NN»: Što było samym składanym padčas znachodžańnia ŭ SIZA?
AM: Vielmi ciažka ab hetym havaryć. Zrazumieła, što heta nie sanatoryj. Ale ja zaŭsiody byŭ maralna hatovy da padobnych rečaŭ. Pierad hetym byvaŭ na Akreścina, tamu dla mianie nie było ničoha asablivaha.
«NN»: Zrazumieła, što ŭ SIZA byŭ infarmacyjny vakuum, ci dachodziła chacia b niejkaja infarmacyja ab situacyi ŭ krainie?
AM: Pieršyja dni ŭsio było davoli adkryta. U nas byli haziety, było telebačańnie. Pieršyja dni infarmacyi było bolš čym dastatkova. Ab tym, što adbyvałasia dalej, nie mahu raskazać. Heta taksama moža być tajamnicaj śledstva.
«NN»: Raskažycie, kali łaska, ab ludziach, ź jakimi siadzieli. Jakim było ich staŭleńnie da Vas?
AM: Treba zaŭvažyć, što ja nie maju prava ab ich raskazvać. Ale ŭvohule ab ludziach, što siadziać u SIZA KDB, možna daviedacca z adpaviednych zakonaŭ. Heta ekanamičnyja złačyncy, heta častkova narkamany… Takoha płanu ludzi. U svajoj pieradvybarčaj prahramie ja adznačaŭ, što jany pavinny trapić pad amnistyju.
Usie ludzi, što znachodziacca ŭ SIZA, staviacca adzin da adnaho jak da siabra pa niaščaści. Ja zaŭsiody umieŭ znachodzić kantakt ź ludźmi, prablem nie było.
«NN»: Pieradačy, listy dachodzili?
AM: Da mianie dachodzili paštoŭki. Maja žonka i siastra pieradavali mnie vielmi šmat paštovak. Zrazumieła, što tam nielha było pakidać nadpisy ad ruki, ale ŭ ich byli nadpisy, zroblenyja jašče ŭ drukarni. I heta było vielmi pryjemna. Pryjemna było bačyć niejkija ciopłyja teksty.
Zrazumieła, što ŭ pasyłkach i pieradačach maje značeńnie ciepłynia. Tut važny byŭ nie stolki materyjalny momant, kolki razumieńnie taho, što ciabie pamiatajuć, što pra ciabie dumajuć.
«NN»: Vy b mahli niešta raskazać ab telefanavańni dadomu? Heta vy zvanili?
AM: Na žal, heta datyčyć śledčych dziejańniaŭ. Ja nie mahu havaryć na hetuju temu. Mahu tolki skazać, što zvaniŭ ja.
«NN»: Jak vas adpuścili ź SIZA?
AM: Dla mianie heta było niečakana. Zrazumieła, što kožny zatrymany, padsudny, čakaje, što termin utrymańnia pad vartaj moža być padoŭžany. U mianie byli spadziavańni, što 19-ha mohuć adpuścić. I ŭviečary mianie paklikali i dali papiery pad podpis. Takim čynam ja apynuŭsia na svabodzie. Mianie navat padviezdi na słužbovaj mašynie da płoščy Jakuba Kołasa, i adtul ja ŭžo pieššu dabraŭsia dadomu.
«NN»: Jak vas sustreli rodnyja?
AM: Sustreli, jak sustrakaje siamja. Vielmi ciopła. Ja rady, što maje dočki ŭ dobrym nastroi, jany byli vielmi ščaślivyja, kali mianie pabačyli. Małodšaja dačka sa ździŭleńniem pahladzieła na taho vialikaha dziadźku, jakoha ŭsie radasna sustrakajuć. Ale za toj čas, što prajšoŭ, jana stała bolš adkrytaj da ludziej. Joj ciapier pryjemna, kali šmat ludziej u kvatery. Raniej takoha ŭ nas nie było.
«NN»: Raskažycie ab tym, jak Vas sustrakali dočki? Što było samym kranalnym dla Vas?
AM: Mnie šmat pisali, jakoj aktyŭnaj stała maja małodšaja dačka. Ab tym, što jaje nie cikaviać užo cacki, a ŭsio bolš asadki, natatnički, papierki. Jana pačała dakładna vyvučać kožny dakumiencik, pierad tym, jak jaho niekudy pakłaści. Chacia zrazumieła, što jana pakul nie ŭmieje čytać i prosta paŭtaraje za darosłymi ludźmi.
Jašče ja vielmi radavaŭsia, kali ŭ SIZA dachodzili malunki starejšaj dački.
«NN»: Čaho najbolš zaraz čakajecie ad adnaŭleńnia kantaktu ź siamjoj?
AM: Ja chaču być razam z žonkaj. Taksama mahu skazać, što pamiž nami isnavała damoŭlenaść, što Miłana nie ŭdzielničaje ŭ kampanii. Što my nie źjaŭlajemsia razam na publicy. Što kampanija —
«NN»: Jana narmalna reahuje na toje, što stała publičnaj asobaj?
AM: Ja dumaju, što ŭ Miłany prosta nie było inšaha vybaru. Jana zmahałasia za mianie, za toje, kab mianie adpuścili.
«NN»: Vy źbirajeciesia zastavacca ŭ palitycy?
AM: Ja tolki vyzvaliŭsia. Ja chaču daviedacca, što adbyłosia za hety čas, daviedacca, na jakim śviecie my znachodzimsia, što adbyvajecca ŭ palitycy, što robicca ŭ roznych śfierach. U adpaviednaści z hetym ja budu vyrašać, što rabić dalej. U lubym vypadku, ja dumaju, što praviedzienyja ŭ SIZA KDB dva miesiacy nie mocna mianie źmianili.
«NN»: Ale štości źmianiłasia?
AM: Tak. Ja vielmi istotna pierahledzieŭ svajo staŭleńnie da niekatorych rečaŭ. Naprykład, čatyry razy na tydzień ja čytaŭ hazietu «Priessboł». Ja viedaju ŭsich asnoŭnych spartoŭcaŭ usich asnoŭnych biełaruskich kamandaŭ. I chaču asabista paznajomicca z redaktaram i supracoŭnikami hetaj haziety. Liču, što heta adna z najbolš prafiesijnych biełaruskich haziet. Vielmi pryjemna, što jana dachodziła.
Ź inšaj śfiery… Ja pačaŭ rabić sałaciki z sadavinki, šmat hatavać. Daviałosia šmat jakija zvyčki źmianić. Kali žyvieš ź ludźmi na maleńkaj prastory, usio pavinna być tak, jak pamiž saboj damovilisia. Tamu ŭ mianie źjaviłasia dadatkovaja samaarhanizavanaść u bytavych rečach.
«NN»: Drennych zvyčak nie ŭźnikła?
AM: Dumaju, što naŭrad ci. Chacia ni dla kaho nie sakret, što ŭ niekatorych kamierach jość šmat ludziej, jakija razmaŭlajuć matam. Jany nie svaracca, jany im razmaŭlajuć. Tamu adbyvałasia niejkaja adaptacyja da hetaha stylu. Ja razmaŭlaŭ ź imi
Chaču taksama zaŭvažyć, što ŭsie maje chadajnictvy ab pierakładzie dakumientaŭ, źviazanych z majoj spravaj, na biełaruskuju movu, byli zadavolenyja. Admysłova naniaty pierakładčyk heta zrabiŭ. Heta było maim pravam ŭ adpaviednaści z zakanadaŭstvam.
«NN»: Padčas vybarčaj kampanii vy navat publična nie zaklikali na Płošču. Vašaje zatrymańnie na taki praciahły termin stała vialikaj niečakanaściu. Jak možacie acanić heta?
AM: Mnie ciažka rabić acenki. Ja byŭ
«NN»: Za apošnija niekalki hadzin na vas abrynuŭsia škvał infarmacyi. Što z pačutaha było samaj vialikaj niečakanaściu?
AM: Toje, što maja žonka, siemji zatrymanych, nastolki zaanhažavalisia ŭ dapamohu nam. Niečakanaściu byŭ vielmi vysoki ŭzrovień salidarnaści pamiž ludźmi. Heta ŭžo inšaja Biełaruś, čym taja, što była raniej.
