Pralatajučy nad elektaratam

Vybarčaja kampanija ŭ miascovyja saviety atrymałasia samaj cichaj za ŭvieś čas panavańnia ciapierašniaha režymu. Kali nie ličyć zatrymańniaŭ, źbićcia, aryštaŭ moładzievych aktyvistaŭ, a taksama kandydataŭ i ich davieranych asob, to chada kampanii na sto adsotkaŭ nahadvała «vybary» savieckich časoŭ. Nu tolki na 0,04% vybarčych učastkaŭ byli alternatyŭnyja vybary — čaho nie było za savieckim časam.

Ale ci značyć heta, što režym adkruciŭ chadu času na 20 hadoŭ nazad? Ci značyć heta, što režym znoŭ trapiŭ u tuju ž raku, u jakuju nielha dvojčy stupić? Nie i jašče raz nie!

Režym zapavoliŭ chadu historyi na Biełarusi. Ułady represijami prymusili prychilnikaŭ demakratyi nie ryzykavać dziela metaŭ, jakija nia vartyja zvalnieńnia z pracy, aryštaŭ, źniavoleńniaŭ. Nia varta ryzykavać, bo ŭ apazycyi niama adekvatnaj systemy abarony represavanych, niama nieabchodnaj systemy mižnarodnaj salidarnaści.

Ale asobnaja havorka datyčyć stratehii abo taktyki apazycyi ŭ miascovaj vybarčaj kampanii. Našy partyjnyja lidery, paśla prezydenckaj kampanii doŭha, amal paŭhodu, vyśviatlali adnosiny nakont liderstva ŭ ADS. Demakratyčnamu hramadztvu naviazvałasia mierkavańnie, što viadomaść, rejtynh Milinkieviča siarod vybarcaŭ — ništo, a partyjnaja dziejnaść — usio. U hetym kryžovym pachodzie suprać mierkavańnia elektaratu na radaść kiraŭničamu režymu partyjnyja funkcyjanery dasiahnuli svajho pośpiechu. Ale razam z vadoj vykinuli i dzicia — adzinstva prychilnikaŭ demakratyi. Praŭda, usio heta rabiłasia pad pravilnyja słovy ab adzinym pasłańni da vybarcaŭ, ab nieabchodnaści infarmacyjnaj kampanii dziela praŭdzivaha infarmavańnia elektaratu. Ale spakvala daminujučaj tezaj dla partlideraŭ stała ideja ab praviadzieńni Kanhresu demakratyčnych siłaŭ. Na vypracoŭku alharytmu abrańnia delehataŭ KDS, vyśviatleńnia pytańnia, dziela čaho Kanhres — a kansensusu ab hetym niama da siońnia, — byli zmarnavanyja amal usie pieradvybarčyja miesiacy. Heta stała jašče adnym dokazam, što narmalnych, klasyčnych partyj u nas niama. I heta nia stolki vina lideraŭ, kolki presinh režymu, adsutnaść praŭnych umovaŭ šmatpartyjnaści. Ale ŭ hetaj sytuacyi kiraŭnikam partyj z hetych realij i treba zychodzić.

Jak referendum 2004 h., jak prezydenckaja kampanija 2006 h., tak i pačatak miascovaj vybarčaj kampanii 2007 h. zaśpieŭ partyjnych pravadyroŭ na maršy. Na maršy, dzie viałosia vyśviatleńnie ŭnutrypartyjnych pytańniaŭ, dzie viałasia baraćba suprać adzinaha lidera, dzie ambicyi byli značna macniej amunicyi. Daloka za miežami hetaha maršu znachodzicca biełaruski elektarat. Sa svaimi prablemami, pytańniami, intaresami. Paśla miesiacaŭ mazhavych šturmaŭ, naładžanych apazycyjnaj palitelitaj, atrymałasia dziŭnaja reč — za hałasy vybarcaŭ rašyli nie zmahacca. Našy funkcyjanery pryjšli da vysnovy, što treba padčas miascovaj kampanii abrać delehataŭ na Kanhres i danieści da elektaratu praŭdu ab złačynnym režymie. Pytańnie ab praviadzieńni ahulnanacyjanalnaj akcyi — Maršu Svabody — navat nie hučała na amal štotydniovych pasiadziełkach štabu ADS.

Voś tolki paśla zboru 300 podpisaŭ dla delehata impetu na ahulnadziaržaŭnuju infarmacyjnuju kampaniju nie chapiła. Kaniečnie, asobnyja miescy supracivu ŭ krainie zastalisia, ale ŭ hetych miescach supracivu adzinstva dziejańniaŭ nie było. Vyjšaŭ taki biełaruski lebiedź, rak i ščupak.

Mnie padajecca, što samaj vialikaj pamyłkaj apazycyi ŭ hetaj kampanii stała zavialikaja ŭvaha idejam, ambicyjam lideraŭ i zusim małaja dola ŭvahi da prostaha vybarščyka — da jahonych prablemaŭ, intaresaŭ. Ale ž mienavita za košt uvahi da prablemaŭ vybarcaŭ byŭ adnosny pośpiech demakrataŭ na miascovych vybarach 2003 h. Možna skazać, što zvyšpilnaja ŭvaha da ŭnutrypartyjnych, unutryapazycyjnych prablem nie dadała demakratam hałasoŭ, rostu padtrymki hramadzkaj dumki ŭ hetaj kampanii. Praz ahulnaapazycyjnyja idei «Svabody. Praŭdy. Spraviadlivaści» ciažka było znajści šlach da serca vybarščyka. Našy «lidery» čarhovaha razu dapuścili pamyłki ŭ chrestamatyjnych pytańniach palityčnaj baraćby.

Ci jość patreba ŭ takich liderach? Heta rytaryčnaje pytańnie. Ale dumajecca, što my stracili šaniec na pavieličeńnie ŭpłyvu ŭ hramadztvie. Kiraŭnictva ADS u ciapierašnim składzie z sakavika 2006 h. straciła davier demakratyčnaha hramadztva. I nam ciapier nie vypadaje času zajmacca ŭnutryapazycyjnymi razborkami ambicyj, adkładajučy kamunikacyi z elektaratam da čarhovaj pałatačnaj kampanii 2008 hodu.

Siońnia pry ŭsioj spryjalnaści vonkavych faktaraŭ dla demakratyčnych kołaŭ u suviazi ź pierachodam na rynkavyja adnosiny z Rasiejaj nieabchodna dziejničać siarod elektaratu pastajanna. My nia možam dazvolić jašče adzin pralot pa-nad elektaratam u 2008 h. 14 studzienia musić stać startam novych form pracy ŭ hramadztvie. I nielha abmiažoŭvacca tolki ŭlotkami ab vynikach miascovaj kampanii. Demakratyčnyja koły nia musiać być pa-za hulnioj pry fors-mažornych abstavinach u krainie. Hramadzianam Biełarusi varta stvaryć Kamitet abarony Baćkaŭščyny (KAB). Mienavita sumlennyja hramadzianie biez uliku partyjnych prychilnaściaŭ pavinny abjadnacca dziela pieramohi nad dyktaturaj. Heta pavinien być Kamitet nacyjanalnaha adzinstva, nacyjanalnaha davieru, nacyjanalnaha dziejańnia. Ale takija Kamitety pavinny paŭstać u damach, vulicach, haradach, rehijonach, krainie. A heta patrabuje štodzionnaj pracy — budzionnaj, šeraj. I adlik času pajšoŭ.

• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0