Uładzimir Mackievič: Ja — lidar hramadzianskaj supolnaści Biełarusi
Pradstaŭniki niedziaržaŭnych arhanizacyj pryniali Kancepcyju raźvićcia Nacyjanalnaj płatformy na 2012–2014 hady. Pieramoh varyjant Mackieviča.
16 listapada pradstaŭniki biełaruskich niaŭradavych arhanizacyj sabralisia, kab abmierkavać nadzionnaje pytańnie: što pavinna rabić Nacyjanalnaja płatforma Forumu hramadzianskaj supolnaści Uschodniaha partniorstva — uziali ŭdzieł 44 NDA.
Mierapryjemstva prachodziła ŭ šykoŭnym katedžy na ŭskrajku Minska. Miesca praviadzieńnia arhanizatary paviedamili za dzień i prasili nie ŭzhadvać u presie. Što ž, biez kanśpiracyi siońnia anijak.
Udzielniki bolšaściu hałasoŭ (31 z
Prajekt hetaha dakumienta ŭdzielniki atrymali ŭ dzień mierapryjemstva. Jon utrymlivaŭ šeść sprečnych punktaŭ, ci «alternatyŭnych farmulirovak», prapanavanych Taćcianaj Vadałažskaj z Uładam Vialičkam, z adnaho boku, i Volhaj Stužynskaj ź Dzianisam Mieljancovym, z druhoha.
Kali koratka, pieršyja prapanoŭvali šyrejšyja paŭnamoctvy Nacpłatformy, jaje «palityzacyju» ŭ niekatorym sensie. Druhija žadali, kab Płatformu praciahvała vykonvać zadačy vyklučna ŭ ramkach Uschodniaha partniorstva.
Udzielniki hałasavali asobna pa kožnym z sprečnych punktaŭ i za dakumient u cełym. Taksama hałasavali za toje, jak hałasavać (vybačacie za paŭtor): kvalifikavanaj ci prostaj bolšaściu, uličvać mierkavańnie adsutnych arhanizacyj ci nie. Asobna hałasavali za… słova «biełarusizacyja» ŭ Preambule dakumienta.
Vidać, kab nie abied, «razhuł demakratyi» było b nie spynić i nie strymać. Abraŭšy bolšaściu hałasoŭ «pieršy» varyjant Kancepcyi, udzielniki prystupili da bolš pryjemnaha «hałasavańnia»: za
Suprać Kancepcyi prahałasavali 7 arhanizacyj. Siarod ich — Biełaruski instytut stratehičnych daśledavańniaŭ, pravaabaroncy z Kamiteta «Salidarnaść», Biełaruski Chielsinski kamitet dy inšyja.
Tradycyjna, nie abyšłosia biez zakidaŭ u bok adzin adnaho.
Sp. Mackievič, jakoha zaćvierdžany varyjant Kancepcyi całkam zadavalniaje, nazvaŭ tych, chto «suprać» ledźvie nie kałabarantami režymu: «Ich całkam zadavalniaje toje, što adbyvajecca zaraz u Biełarusi. Toj stan ich lohkaj dysidentnaści, lohkaj niazhody z režymam», — zajaŭlaje fiłosaf.Maŭlaŭ, jak tolki «pačniecca ruch», tym arhanizacyjam patrebna budzie niešta rabić. A jany ad hetaha advučylisia.
Prynamsi, heta tyčycca Ofisa za demakratyčnuju Biełaruś u Bruseli, jaki, cytujem, «dosyć utulna ŭładkavaŭsia ŭ Bruseli. I jaho zadavalniaje takaja pasiarednickaja funkcyja — vazić biełarusaŭ u Brusel. Jość zaŭsiody zaniatak, jość zaŭsiody spravy».
Mackievič «prajšoŭsia» i pa Biełaruskim Chielsinkskim kamitecie: «U mianie vielmi krytyčnaje staŭleńnie da taho, što robić BCHK na čale z Aleham Hułakam. Havorać jany pravilnyja i demakratyčnyja rečy. A kali dachodzić da spravy, to jany błakujuć abjadnańni. Zahavorvajuć rašeńni. Aby ničoha nie rabić».
Jašče adna arhanizacyja, jakaja hałasavała «suprać», — Biełaruski instytut stratehičnych daśledavańniaŭ. Pa słovach jaje pradstaŭnika Dzianisa Mieljancova,
pryncypovaja niazhoda u tym, što dziejańnie Nacyjanalnaj płatformy pieravodzicca ŭ palityčnuju płoskaść: «Zadača BISSa — daśledavać i vypracoŭvać rekamiendacyi dla ŭsich struktur: i dla ŭrada, i dla apazicyi, i dla hramadzianskaj supolnaści. My mienš za ŭsio chacieli b padmianiać saboj dziejnaść palityčnych partyjaŭ i vychodzić u palityčnaje pole baraćby z uładami».
Da taho ž, pryniataja viersija Kancepcyi faktyčna pieraŭtvaraje Płatformu ŭ novuju arhanizacyiju. Na dumku palitołaha, takoje abjadnańnie ŭžo jość — heta Asambleja niedziaržaŭnych arhanizacyj. Takim čynam, nie vyklučana, što BISS moža vyjści z Płatformy.
Takoha mierkavańnia prytrymlivajucca i sp. Hułak, i spn. Kulej.
Sp. Mackievič u palityzacyi Płatformy nie bačyć ničoha drennaha.Naadvarot, «losavyznačalnaja misija Nacpłatformy — cisk na našy ŭłady, kab pierastali zvodzić krainu z cyvilizacyjnaha šlachu raźvićcia», kaža fiłosaf.
Na jahonuju dumku, palityka — sprava kožnaha, a nie tolki tych, chto zmahajecca za ŭładu.
«My zajmajemsia palitykaj nie dla taho, kab zaniać pasady, stać deputami, prezidentami i h.d. My zmahajemsia za toje, kab źmianiŭsia palityčny ład krainy z dyktatury na demakrytyju. Nichto raniej ad imia hramadzianskaj supolnaści z takoj misijaj nie vychodziŭ».
Ale jakoje zmahańnie z režymam mohuć vieści apryjory niejtralnyja arhanizacyja, jak BAŽ, pravaabaroncy albo daśledčyki BISS?«Učora ja napisaŭ usim udzielnikam Nacpłatformy adkryty list, u jakim skazaŭ: chopić hetaj durnoty, što mnie patrebna vyłučacca niejkim kandydatam, adzinym ci šmatlikim. Nikoli hetym nie hrašyŭ apošnim časam».U kułuarach možna było pačuć, što «da Mackieviča staviacca z padazreńniem». Maŭlaŭ, stvaryŭ strukturu «pad siabie», maje palityčnyja ambicyi.
Mackievič takija čutki kateharyčna admaŭlaje. U kamientary «Našaj Nivie» jon padkreśliŭ, što nikoli nie kazaŭ, što budzie zmahacca za post «adzinaha ci šmatlikaha»:
Razam z tym, Mackievič pretenzii na lidarstva ŭ hramadzianskaj supolnaści nie admaŭlaje: «Ja šturchaju, ciahnu, prapanoŭvaju, pakazvaju šlachi, raspracoŭvaju prahramy i stratehii. U hetym sensie ja lidar. I z hetaha lidarskaha miesca niemahčyma mianie skinuć, bo mianie nichto nie vybiraŭ».
I tyja, što pryniali Kancepcyju, i tyja, što prahałasavali suprać, vykazvali škadavańnie, što nie ŭdałosia dasiahnuć kansensusu. Ale dalej za škadavańnie spravy pakul što nie dajšli.
Kamientary