Мамзэлек, сямак, адзінец, паляк, неразнак — усё гэта назвы гліняных пасудзінаў, што робяць у Гарадной (Столінскі раён). Белагліняныя, непаліваныя, упрыгожаныя паясамі й рысачкамі з чырвонай гліны. Пяць апошніх стагоддзяў тут у кожнай хаце быў ганчарны круг.
27 ліпеня на ў Гарадной прайшоў IV Міжнародны пленэр ганчароў. У мястэчка з’ехаліся майстры з розных куткоў Беларусі, Латвіі, Літвы, Польшчы ды Расіі.
Ларыса Быцко з Брэсцкага аблвыканкама прывезла на пленэр польскі фільм 1938 года пра Гарадную. Людзі ўглядаліся ў старыя кадры, спрабуючы пазнаць сваякоў…
Гарадная — гэта вёска, якая ў часы Тураўскага княства і ВКЛ была горадам. Таму і гонар, і говар у гараднянцаў асаблівыя. І традыцыі рамяства паходзяць з Cярэднявечча.
Цэнтр ганчарства ў Гарадной адзіны ў краіне. Рэчам, якія тут дзедаўскім спосабам вырабляюць майстры, няма аналагаў.
Васіля Логвіна можна назваць ветэранам пленэра. Не першы раз прыязджаюць Павел Вялічка з Бабруйска, Віталь Шапялевіч з Ганцавіч, Сяргей Моўчан з Мінска. Упершыню прыехалі маладыя ганчары і керамісты Вікторыя Хаціновіч з Гродна і Наталля Цэван з Мінска, Мікалай Нупрэйчык і Сяргей Шчамялёў з Радашковічаў.
Былі таксама майстры Васіль Гмір з вёскі Новы Пасёлак Столінскага раёна, Ала Гаўрусік з Пінска, з Магілёўскай вобласці, Глускі раён, вёскі Калюга ганчар Каптур Зміцер з жонкай Катрусяй.
Гаршчкі на фестывалі прадаваліся за 30—45 тыс. руб.
На сёння ў Гарадной жыве шэсць старэйшых ганчароў: народны майстар Беларусі Аўрам Басавец (80 гадоў), Макар Шэлест (з 1935 г.), Рыгор Кавалька (73 гады), Сцяпан Гмір (з 1928 г.), Іван Шэлест і Аляксандр Шэлест.
Дзякуючы адкрыццю Цэнтра ганчарства ў 2003 г., традыцыйнае рамяство ў Гарадной набыло новае жыццё. Класамі кіруюць Васіль Казачок і Адам Шэлест. Першы з іх не толькі валодае майстэрствам вырабу, але і піша вершы, у тым ліку і сапраўдныя гімны сваёй справе.
Каментары