Жахлівы лёс «прыпыненай рэвалюцыі» ў Беларусі — новая кніга французскага сацыёлага Ранана Эрвуэ
Ранан Эрвуэ, прафесар сацыялогіі з Універсітэта Бардо і даследчык Цэнтра імя Эміля Дзюркгейма, сачыў за беспрэцэдэнтным рухам пратэсту ў 2020 годзе і жорсткімі рэпрэсіямі пасля.
Як паведамляецца ў анатацыі, кніга «Прыпыненая рэвалюцыя. Беларусы супраць аўтарытарнай дзяржавы» (La révolution suspendue. Les Bélarusses contre l'Etat autoritaire) — гісторыя разгромленай рэвалюцыі і трагічнага лёсу яе ўдзельнікаў. Даследаванне пабудавана на сведчаннях каля трыццаці беларусаў ад 20 да 60 гадоў, якія былі вымушаныя ўцякаць з краіны дзеля ўласнай бяспекі. Прафесар сустракаўся з імі ў Літве, Польшчы і Чэхіі.
На падставе гэтых інтэрвʼю аўтар спрабуе рэканструяваць ключавыя этапы — надзея, паўстанне, тэрор, турма, выгаранне. Удзельнікі падзей, а цяпер вымушаныя эмігранты, распавядаюць пра свае надзеі, удзел, сумневы і расчараванні пасля жорсткага задушэння.
Знайшлося ў кнізе месца і для асвятлення далейшага лёсу ўдзельнікаў пратэстаў. Аўтар адзначае, што пасля агрэсіі Расіі супраць Украіны, для якой Беларусь стала плацдармам, некаторыя беларусы-эмігранты сутыкнуліся з прыніжэннямі, неразуменнем і абразамі ў Польшчы і Украіне. Эрвуэ распавядае таксама пра цяжкасці (напрыклад, атрыманне візы), з якімі давялося сутыкнуцца беларусам у сувязі з увядзеннем санкцый супраць Беларусі.
Ранан Эрвуэ адзначае, што тыя, хто не зʼехаў з краіны, сыходзяць ва ўнутраную эміграцыю. Такая сітуацыя, на думку даследчыка, добра вядомая тым, хто вырас у Савецкім Саюзе.
Безумоўна, кніга разлічаная на замежнага чытача. Як адзначаюць крытыкі, яе зʼяўленне ў такі няпросты час дапаможа людзям лепш зразумець Беларусь, роля якой стала істотнай для Еўропы падчас вайны ва Украіне.
Сам аўтар у інтэрвʼю Le Figaro кажа: «Мне здаецца, што тое, што адбылося ў 2020 годзе, гэтая брутальна прыпыненая антыаўтарытарная дэмакратычная рэвалюцыя ў Беларусі, мае цэнтральнае значэнне для разумення рэгіёна. Праз кантакт з беларусамі ў эміграцыі я хацеў расказаць гісторыю рэвалюцыі, жорсткасці рэпрэсій і болю 200—300 тысяч эмігрантаў, якія прыбылі ў Еўропу. Мы так мала гаворым пра Беларусь!»
У інтэрвʼю TV5MONDE Info Ранан Эрвуэ адзначае:
«Я назваў кнігу «Прыпыненая рэвалюцыя», таму што, нягледзячы на тое, што гэта адбылося амаль тры гады таму і рэжым аднавіў кантроль над усім грамадствам, гэты рух, нават будучы задушаным, пакінуў свой след у грамадстве. Яго немагчыма забыць ні людзям, якія знаходзяцца ў эміграцыі, ні тым, хто застаўся ў краіне. Для мяне было важна адзначыць, што адбыліся глыбінныя змены ў грамадстве, якія могуць быць рэмабілізаваныя ў будучыні».
Чытайце яшчэ:
«Гэта зробіць нас толькі мацнейшымі». Беларускія выдаўцы прадавалі кнігі на кірмашы ў Беластоку
«Вялікі абсалютна чалавек». Коля Лукашэнка расказаў, што для яго бацька і ў чым ягоная апазіцыйнасць38
Каментары