Культура11

Памёр Віктар Карамазаў

У наступным годзе пісьменнік адзначыў бы свой 90-гадовы юбілей.

Віктар Карамазаў. Фота: «Звязда»

Віктар Карамазаў нарадзіўся 27 чэрвеня 1934 года ў сям’і настаўніка ў Чэрыкаве (Магілёўская вобласць).

У час Вялікай Айчыннай вайны жыў з бацькамі ў Чувашыі, Татарстане, Ульянаўскай вобласці. Пасля вайны сям’я жыла ў Крычаве.

Скончыў аддзяленне журналістыкі філфака БДУ (1958).

Працаваў адказным сакратаром чэрыкаўскай раённай газеты «Сацыялістычная перамога», крычаўскай раённай газеты «Шлях сацыялізму», загадваў аддзелам у міжраённай газеце «Новае жыццё» (Крычаў).

У 1962—1963 гг. — уласны карэспандэнт абласной газеты «Магілёўская праўда». З 1964 года працаваў у «Звяздзе», затым у «Літаратуры і мастацтве», часопісе «Полымя», быў загадчыкам аддзела мастацкіх фільмаў «Тэлефільма».

Віктар Карамазаў належаў да так званага філалагічнага пакалення — дзяцей вайны, чыё юнацтва прыйшлося на гады «адлігі», піша «Звязда».

Тое, што прызваннем стала служэнне роднаму слову, было, відаць, прадвызначана — Biктap Фiлiмoнaвiч нapaдзiўcя ў Чэpыкaве Maгiлёўcкaй вoблacцi ў cям’i нacтaўнiкaў.

Тэмы ягоных твораў — гэта і Вялікая Айчынная вайна (раман «Бежанцы»), і лёс беларускай вёскі (хрэстаматыйнае апавяданне «Дзяльба кабанчыка» і аповесць «Дзень Барыса і Глеба»).

Пісьменніка турбавала тэма роднай прыроды і адносін людзей да яе — у лірыка-публіцыстычным рамане «Пушча» на прыкладзе Лімінскай пушчы на роднай Чэрыкаўшчыне Карамазаў паказаў лёс беларускіх лясоў. Раман быў экранізаваны ў 1987 годзе. Ствараў падарожную прозу — «Глядзіце ў вочы лемуру: аповесць-эсэ з пастскрыптумамі і вернісажам» пераносіць чытача ў самыя экзатычныя мясціны зямлі. А яшчэ кнігі-біяграфіі…

Услухайцеся ў адны назвы: «Крыж на зямлі і поўня ў небе», «З вясною ў адным вагоне», «Мой брат духоўны…».

Віктар Карамазаў пісаў пра мастакоў — з любоўю, сапраўды як пра духоўных братоў. І мастацкія творы, і дакументальныя. Яго героямі рабіліся Вітольд Бялыніцкі-Біруля, Станіслаў Жукоўскі, Гаўрыіл Вашчанка, Антон Бархаткоў, Мікалай Неўраў.

У пісьменніка сапраўды было мастакоўскае бачанне свету: «Драбкі блакіту ззялі, як сама раніца ў абмытым цёплым дажджом акне, грэліся ў вохрыста-залацістых лужынках сонца. Сонечныя плямы дзе сплываліся і ярчэлі, дзе рассыпаліся і гаслі, а блакіт заставаўся трывалы і чысты».

Ён вывучаў гісторыю беларускага мастацтва, сябраваў з мастакамі і маляваў сам. Удзельнічаў у пленэрах, занатоўваў хараство беларускай прыроды не толькі ў словах, але і ў фарбах. І разважаў над сутнасцю мастацтва і літаратуры: «Мастак, працуючы над палатном, шчыры сам перад сабою, як кажуць, на ўсе застаўкі, а як перад сабою — дык і перад светам, тут ён без берагоў, у той час як для пісьменніка быць шчырым — гэта адчуваць меру шчырасці, мяжу, пераступіць якую ён не адважваецца. У мастака гэтае боязі няма. Можа, таму, што ён працуе з іншым матэрыялам, не словам — фарбаю, у якой менш рызыкі?» Відаць, што Карамазаў намагаўся сцерці мяжу, пра якую гаворыць, каб быць мастаком да канца і ў слове.

«Людзей яднаюць ці раны і боль, ці дабрыня і любоў», — сцвярджаў пісьменнік у адным са сваіх твораў. Яго творчасць была на баку дабрыні і любові, таму яна заўсёды будзе мець сваіх чытачоў.

Каментары1

  • Анфиса
    16.08.2023
    Неплохой писатель, кое-что из написанного интересно. Но, честно, мало кому интересен.

Капялюш Меланіі Трамп: што хаваецца за стыльным жэстам першай лэдзі Амерыкі17

Капялюш Меланіі Трамп: што хаваецца за стыльным жэстам першай лэдзі Амерыкі

Усе навіны →
Усе навіны

Трамп памілаваў 1600 удзельнікаў штурму Капітолія6

Самы дарагі катэдж Беларусі каштуе $8 мільёнаў і знаходзіцца ў садовым таварыстве «Малінка» ШМАТ ФОТА11

«Самая выдатная палітычная прамова, якую мне прыходзілася чуць». Пазняк не шкадуе эпітэтаў на адрас Трампа66

Найбольш шчаслівым на інаўгурацыі Трампа выглядаў Ілан Маск ВІДЭА22

На крайнім захадзе Беларусі пабачылі рэдкую птушку1

Украінскія беспілотнікі пацэлілі ў нафтабазу ў Варонежскай вобласці. Гэта ўжо другі раз за тыдзень2

Бондараву завярнулі з перайменаваннем вуліцы Каліноўскага ў Мінску7

«Узровень агітацыі ніякі». Дзяржаўная служачая расказала пра атмасферу напярэдадні выбараў2

Якія вуліцы ў Беларусі маюць самыя незвычайныя назвы?2

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Капялюш Меланіі Трамп: што хаваецца за стыльным жэстам першай лэдзі Амерыкі17

Капялюш Меланіі Трамп: што хаваецца за стыльным жэстам першай лэдзі Амерыкі

Галоўнае
Усе навіны →