Культура66

У Вілейскім раёне збіралі грошы на рэстаўрацыю старадаўняй царквы. У выніку з яе проста выкінулі ўсё старое

Гістарычныя дзверы як непатрэбныя проста аддалі майстру ў падзяку за яго працу ў царкве.

Царква ў Латыгалі ў жніўні 2024 года. Фота: інстаграм

Знішчэнне гістарычнага помніка заўважылі ў тэлеграм-канале «Спадчына».

У 2021 годзе Свята-Мікалаеўская царква ў вёсцы Латыгаль адзначала свой 250-гадовы юбілей. Будынак струхлеў і патрабаваў капітальнага рамонту. У сувязі з гэтым святар Андрэй Громаў аб'явіў збор сродкаў на рамонтна-рэстаўрацыйныя работы.

Фотаздымак царквы з яшчэ барочным шчытом, зроблены каля 1900 года беларускім фатографам Янам Балзункевічам. Да нядаўняга рамонту заставаліся тыя ж дзверы і аконныя ліштвы, што і на здымку. Фота: Wikimedia Commons
Царква ў Латыгалі да капітальнага рамонту. Фота: Wikimedia Commons

Як сцвярджалася, уся неабходная дакументацыя для правядзення рамонтна-рэстаўрацыйных работ у прыхода ўжо была, і ўсе ўзгадненні праведзены. 

Актывісты спадзяваліся, што ў час работ адновяць барочны франтон, які царква мела яшчэ ў пачатку XX стагоддзя. Але ў прыхода былі зусім іншыя планы. 

Капітальны рамонт храма пачаўся ў ліпені 2023 годзе. З будынка была знятая гістарычная шалёўка, каб адрамантаваць зруб, замяніўшы спарахнелыя часткі.

Старыя бакавыя і галоўныя дзверы, якія былі выкінуты з помніка архітэктуры ў час рамонту. Фота: тэлеграм-канал «Спадчына»

Але непатрэбнымі святару аказаліся і старыя царкоўныя дзверы. Летась з Свята-Мікалаеўскай царквы выкінулі бакавыя дзверы. Дзверы былі ашаляваны масіўнымі дошкамі, плешкі старых цвікоў стваралі на іх просты ўзор, аўтэнтычнай была і каваная ручка з клямкай.

Новыя бакавыя дзверы, якія не маюць нічога агульнага са старымі. Фота: тэлеграм-канал «Спадчына»

Замест іх з'явіліся цалкам новыя дзверы, абабітыя звычайнымі дошкамі, на звычайных цвіках і з сучаснай ручкай, метал якой быў адмыслова састараны, але яна не мае нічога агульнага з гістарычнасцю.

Цяпер стала вядома, што з царквы выкідаюць і старыя ўваходныя дзверы, якія не менш за стагоддзе ўпрыгожвалі яе. Дзверы з рамбічнай шалёўкай добра бачныя на здымку пачатку XX стагоддзя. Дзверы проста аддалі людзям — пра гэта актывісты выпадкова даведаліся з сацсетак.

У інстаграме распавялі як атрымалі дзвяры XVIII стагоддзя з Латыгальскай царквы за сваю дапамогу бацюшку. Фота: тэлеграм-канал «Спадчына»

У акаўнце сям'і, якая ўдзельнічала ў рамонце ў царкве, з'явіліся сторыз, у якім пара пахваліліся тым, што раптам стала ўладальнікамі царкоўных дзвярэй XVIII стагоддзя з Латыгальскай царквы. Іх мужу падарыў бацюшка за ягоную працу.

Актывісты абурыліся тым, што гісторыка-культурную каштоўнасць рэспубліканскага значэння ў Беларусі можна проста раздарыць людзям. Яны спадзяюцца, што паколькі вядомыя тыя, хто атрымаў незвычайны падарунак, уваходныя дзверы можна будзе вярнуць на гістарычнае месца. Лёс бакавых дзвярэй невядомы.

Як выглядае Латыгальская царква пасля рамонту. Выглядае быццам яна асабліва і не змянілася, але д'ябал у дэталях. Фота: тэлеграм-канал «Спадчына»

Сёння рамонт на царкве ўжо завершаны, яна пафарбаваны ў новыя зялёныя колеры. Замест старых уваходных дзвярэй стаяць новыя, ашаляваныя вузкімі дошкамі, выкінуты старыя аконныя ліштвы, за тое замест іх з'явіліся выдуманыя сандрыкі (франтончыкі над вокнамі), якіх ніколі не было. Ніколі не было і новага навеса, узведзенага перад царквой. 

«Наша Нiва» — бастыён беларушчыны

ПАДТРЫМАЦЬ

Каментары6

  • Acab
    09.11.2024
    Актывісты абурыліся тым, што гісторыка-культурную каштоўнасць рэспубліканскага значэння ў Беларусі можна проста раздарыць людзям.


    Гэтыя актывісты нейкае казачнае зло і нядоля. Ну, ня толькі гэтыя, але ўсе падобныя змагачы за кіраваньне чужым пад выглядам апекі над гістарычнай спадчынай.

    Насамрэч гаспадар царквы, сьвятар, падарыў дзейным парафіянам, якія дапамагаюць, бяруць ўдзел ў жыцьці царквы.

    А сацыялісты з каналу яшчэ і спадзяюцца абрабаваць вернікаў - вярнуць (спарахнелую) браму назад.

    Вусьцішна, канешне.

    Ідэя ж і мара камсамольская ў тым, кам інстытуізавацца міністэрствам ці ведамствам так званае аховы гістарычнае спадчыны (ці падобна абзавуцца) і даваць прымусовы арбітраж, да якого людзі мусяць зьвяртацца перш ніх нешта рабіць са сваёй нерухомай ўласнасьцю.
    Спаралізуюць гаспадарчую дзейнасьць і насмокчуцца карупцыйных выплатаў за дазволы такога прымусовага арбітражу.
    Зрэшты, ў падлукашэнак і самых ёсьць ведамства гэткага арбітражу і камсамольцаў з ТГ каналу Спадчына ў яго не бяруць
  • Імя
    09.11.2024
    Змены ў будынках з часам - норма жыцця па ўсім свеце. Працуюць з тым што ёсць і з тымі сродкамі што ёсць.
  • Парада
    10.11.2024
    Імя, ідзі сарцір свой за хлявом "змяняй з часам". Можаш нават дзверы камусьці падараваць, калі яны там ёсць.

Украінскія эксперты разабраліся, з чаго зрабілі расійскі «Арэшнік»1

Украінскія эксперты разабраліся, з чаго зрабілі расійскі «Арэшнік»

Усе навіны →
Усе навіны

Дубль Аляксея Протаса забяспечыў «Вашынгтону» перамогу над «Лос-Анджэлесам»

СМІ расказалі пра даўгі беларускага блогера Улада Бумагі па расійскіх падатках2

Трамп пагражае вярнуць Панамскі канал пад кантроль ЗША. Панама выключае такую магчымасць7

Аргенцінскі падлетак напісаў план забойстваў па-беларуску і прынёс у школу зброю9

Брытанскі блогер, які змагаўся за беларускі ДНЖ і хадзіў да Кубракова, усё ж выехаў з Беларусі. Выпусцілі не з першай спробы16

Шрайбман адказвае, ці могуць перамовы па Украіне прайсці ў Беларусі11

Трамп заявіў, што чакае сустрэчы з Пуціным, каб хутчэй скончыць вайну ва Украіне15

Блогер паказаў, як выглядае найгоршая шаурма ў Мінску3

На вакзале ў Варшаве памёр беларус22

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Украінскія эксперты разабраліся, з чаго зрабілі расійскі «Арэшнік»1

Украінскія эксперты разабраліся, з чаго зрабілі расійскі «Арэшнік»

Галоўнае
Усе навіны →