Navukoŭcy dakazali marnaść internet-sprečak: nichto nie mianiaje dumku, a vyniki nie reprezientujuć bolšuju častku hramadstva
Kali vy kali-niebudź adčuvali, što palityčnyja dyskusii ŭ internecie — heta razmova hłuchoha ź niamym u pakoi kryvych lusterkaŭ, to navuka na vašym baku. Daśledčyki ź Instytuta Maksa Płanka praviali maštabny ekśpierymient na Reddit, kab vyśvietlić, ci možna hrašyma abo strohimi praviłami zrabić internet-batalii jakasnymi. Ale vyniki atrymalisia nieviasiołyja.
Ilustracyjnaja vyjava, zhienieravanaja niejrasietkaj
U daśledavańni ŭdzielničali 520 čałaviek, jakija musili abmiarkoŭvać vostryja palityčnyja pytańni. Udzielnikaŭ padzialili na try łahiery: dźvie hrupy dyskutavali va ŭmovach biez pravił, dźvie žorstka maderavalisia, kab jany kamunikavali vietliva, a trecim płacili za ŭdzieł (da 40 dalaraŭ). Vyśvietliłasia, što hrošy i pakarańni ad maderatara sapraŭdy ŭtrymlivajuć ludziej u dyskusii daŭžej, čym adsutnaść pravił. Vyniki daśledavańnia apublikavanyja ŭ časopisie Science Advances.
Adnak jak tolki hradus nianaviści pavialičvajecca, bolš pamiarkoŭnyja ludzi sychodziać niezaležna ad taho, ci płaciać im za heta. Takim čynam, svarycca zastajecca tolki ahresiŭnaja i palarnaja mienšaść — ludzi, jakim svarki ŭvohule prynosiać zadavalnieńnie.
Samy cikavy paradoks vyjaviŭsia ŭ hrupach sa strohaj cenzuraj. Zamiest taho, kab sucišycca, ahresiŭnyja kamientatary pačynali pisać jašče bolš apantana. Adčuvańnie varožaści asiarodździa i dumka, što apanienty «ničoha nie razumiejuć», pracavali dla ich jak čyrvonaja anuča.
Finansavyja stymuły ž zavablivali zusim inšuju publiku — razumnych ludziej, hatovych da kanstruktyvu, ale tolki pakul vakoł było cicha i spakojna. Ale jany sychodzili, kali razmova stanaviłasia niekanstruktyŭnaj i taksičnaj.
Hałoŭny vynik ekśpierymientu — tatalnaja biezvynikovaść internet-sprečak. Paśla čatyroch tydniaŭ debataŭ nichto nie źmianiŭ svaich palityčnych pohladaŭ ci pohladaŭ na važnyja prablemy. Bolš za toje, ludzi pryznavalisia, što pačuvajucca bolš razhublenymi i viedajuć pra pradmiet sprečki mienš, čym na pačatku.
Daśledčyki kažuć: internet-batalii nie naradžajuć praŭdu, a tolki frustrujuć udzielnikaŭ i stvarajuć iluziju hramadskaj dumki, jakuju farmuje kryklivaja i ahresiŭnaja mienšaść.
Čytajcie taksama:
Ideołahi raskazvajuć narodu žachi pra internet i pieraścierahajuć ad vykarystańnia ChatGPT
Ihar Tur try hady pisaŭ u apazicyjny čat, a ciapier spaliŭsia. Jakija dumki jon pravodziŭ?