Chalezin: Treba pytacca «što vy vytvarajecie» nie ŭ Babaryki, a ŭ jaho daradcaŭ

Režysior i žurnalist Mikałaj Chalezin vykazaŭsia na svajoj staroncy ŭ fejsbuku pra skandalnaje intervju eks-palitviaźnia Viktara Babaryki ŭkrainskamu žurnalistu Uładzimiru Zołkinu, dadzienaje na druhi dzień paśla vyzvaleńnia i apublikavanaje ŭčora. Na dumku Chalezina, vina za toje, što Babaryka pahadziŭsia na heta intervju i nahavaryŭ padčas jaho sumnieŭnych rečaŭ, lažyć pieradusim na jaho atačeńni. 

Ivan Kraŭcoŭ. Fota: Ofis Śviatłany Cichanoŭskaj

Adčuvańnie dežaviu biełarusaŭ nie pakidaje. Jany zadajucca adnym pytańniem, jakoje adrasujuć adzin adnamu, bo zadać jaho bolš niama kamu: «kožny vyzvaleny viadomy biełarus budzie publična vykonvać svoj solny pachod pa hrablach, jakija raz za razam raźbivajuć jamu tvar».

Adkaz vidavočny: nie kožny. Bo nie pajšli na roznyja intervju Pavieł Sieviaryniec, Maryna Zołatava, Maksim Znak… Ale pajšli eks-kandydaty ŭ prezidenty — krychu raniej Siarhiej Cichanoŭski, krychu paźniej Viktar Babaryka.

I tut, jak mnie zdajecca, varta zadać pytańnie «što vy vyčvarajecie?» nie da ich samich, a da ich «daradcaŭ», ci chutčej «daradčykaŭ».

U Złučanych Štatach ci ŭ Vialikabrytanii nichto ź viadučych palityčnych fihur nie słuchaje «daradčykaŭ», pakolki na praciahu mnohich dziesiacihodździaŭ u hetych krainach isnuje instytut palitkansultantaŭ, jakija i zaklikany dapamahać palitykam u tym, kab abychodzić «hrabli» i bierahčy tvar.

Na postsavieckich prastorach takich ludziej pryniata nazyvać «pijarščykami», što źjaŭlajecca samaj hrubaj palitałahičnaj i patałahičnaj pamyłkaj. «Pijar» — vytvornaja ad PR-public relations — suviazi z hramadskaściu. Ale dziejny palityk maje patrebu nie tolki ŭ vybudoŭvańni suviaziaŭ z hramadskaściu, ale i vyznačeńni trendaŭ u raźvićci hramadstva, tendencyj raźvićcia asobnych siektaraŭ ekanomiki, inavacyj u samych roznych śfierach, razumieńnia namahańniaŭ roznych krain u śfiery hieapalityki etc.

Pry hetym, napeŭna, ździŭlu niedaśviedčanych: palitkansultanty pracujuć vyklučna ŭ kalidory svaich palityčnych pierakanańniaŭ — palitkansultant-respublikaniec nikoli nie budzie pracavać na klijenta-demakrata, kolki b jamu ni prapanoŭvali ŭ jakaści hanararu.

Ale ŭ nas ža «pijarščyki», a tamu i vynik taki — adzin skandał idzie za inšym biez paŭzy. Pačuŭšy adnu łuchtu, my, nie paśpiavajučy jaje abmierkavać, užo atrymlivajem inšuju. I naša žyćcio pastupova pieratvarajecca ŭ nieprachodny «ispanski soram», choć i naradzilisia my nie ŭ Madrydzie abo Bilbaa.

Viadoma, možna było b zapluščyć vočy na hetyja łakalnyja jadziernyja vybuchi, ale biada ŭ tym, što chvala ad ich zakranaje i ŭsich nas — biełarusaŭ. Navat ja, znachodziačysia za niekalki tysiač kiłamietraŭ ad asiarodku «vybuchu», atrymlivaju ad zamiežnych partnioraŭ adnu i tuju ž prośbu: rastłumač, što heta značyć? I adkazvaju: piać hadoŭ adzinoty, inkamunikada, katavańni, svajaki ŭ zakładnikach…

Napraŭdu, nie. Reč u inšym — chtości raić našym hierojam davać hetyja intervju i niejkim čynam rychtuje da ich. Zusim niadaŭna Siarhiej Cichanoŭski vydaŭ u efir niedarečnuju historyju z «finlandyzacyjaj» Biełarusi, pasłuchaŭšy svajho «pijarščyka» Vadzima Prakopjeva.

Nie viedaju dakładna, chto «dapamahaje» Viktaru Babaryku, ale baču pa efirach, što hałoŭnymi śpikierami ad asoby jaho i Maryi Kaleśnikavaj źjaŭlajucca Ivan Kraŭcoŭ i Anton Radniankoŭ. A uspaminajučy, jak jany paśla svaich uciokaŭ va Ukrainu taksama nie zmahli vymavić vyrazny adkaz na pytańnie žurnalista «Čyj Krym?», naprošvajecca adkaz, što jany i jość «pijarščyki» eks-kandydata ŭ prezidenty.

Intervju Uładzimiru Zołkinu rastłumačyła nam, što niajomkaść pieršaj pres-kanfierencyi — heta nie vypadkovaść, a zakanamiernaść — Viktar Babaryka naŭrad ci vystupić na baku Ukrainy, i budzie prytrymlivacca niejtralitetu. Na jaki kali chtości i moh zapluščvać vočy ŭ 2020-m, to ciapier hety «niejtralitet» vyhladaje chutčej jak zdrada nie tolki ŭkraincam, ale i tym biełarusam, jakija nie mohuć pryniać nacysckuju sutnaść uschodniaha susieda.

Ale chtości ž prapanavaŭ paŭdzielničać u hetym intervju Viktaru Dźmitryjeviču? U intervju z Vałodziem, jaki «vykryvaŭ» zakaraniełych rasijskich HRUšnikaŭ, nie toje što biełarusaŭ, jakija praviali ŭ palitycy nie bolš za hod u dalokich 2019‑20 hadach.

Zastajecca tolki spytać u Kraŭcova-Radniankova: jakija jašče cikavyja intervju my zmožam ubačyć u najbližejšaj budučyni, kab zapaścisia… nie, nie papkornam; chutčej validołam.

Kamientary da artykuła